PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
W czerwcu 2013 roku, na 1174 posiedzeniu zwyczajnym, Komitet Ministrów Rady Europy przyjął rezolucje końcowe zamykające nadzór nad wykonywaniem wyroków w następujących sprawach przeciwko Polsce. Wieczorek przeciwko Polsce, skarga nr 18176/05, wyrok z dnia 8 grudnia 2009 roku Trybunał w orzeczeniu tym analizował zasadność skargi pod kątem naruszenia……artykułu 6 ust 1 Konwencji w związku z odmową przyznania skarżącej pomocy prawnej przez Sąd Apelacyjny w Krakowie celem wniesienia skargi kasacyjnej. Pani Krzysztofa Wieczorek otrzymywała rentę inwalidzką od 1985 roku. W dniu 10 października 2000 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych, na wniosek męża skarżącej, w trakcie trwania postępowania rozwodowego, dokonał ponownie oceny jej stanu zdrowia, a w konsekwencji orzekł o wygaśnięciu prawa do renty uznając, że Pani Wieczorek jest zdolna do pracy. Skarżąca wniosła odwołanie od decyzji ZUS, powołując się na przepisy, które nie zezwalają na wyznaczenie terminu badań kontrolnych osób, u których inwalidztwo trwa nieprzerwanie ponad 10 lat od daty jego powstania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 1994 roku o sygnaturze II URN 8/94). W dniu 8 września 2004 roku Sąd Apelacyjny w Krakowie nie uwzględnił apelacji skarżącej od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 8 września 2004 roku, który zmienił częściowo zaskarżoną decyzje i przyznał prawo do renty okresowej (od 1 stycznia 2011 do 1 stycznia 2003 roku), a następnie odmówił przyznania jej pomocy prawnej celem wniesienia skargi kasacyjnej. Sąd podkreślił w tym względzie, że istota postępowania dotyczyła oceny stanu zdrowia skarżącej, a zatem stopień skomplikowania sprawy nie wymagał przyznania profesjonalnej pomocy prawnej, także w celu złożenia skargi kasacyjnej. W opinii Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, w sytuacji, gdy reprezentacja prawna jest obowiązkowa, wnioski poczynione przez Sąd Apelacyjny, jakoby nie była ona konieczna, w szczególności wobec braku analizy, czy w okolicznościach niniejszej sprawy kasacja ma szanse powodzenia, nie są zasadne. Sąd krajowy nie wypełnił zatem obowiązku w zakresie właściwej weryfikacji wniosku skarżącej o przyznanie pomocy prawnej. Trybunał stwierdził naruszenie Artykułu 6 ust. 1 Konwencji.
Sobolewski przeciwko Polsce (Nr 2), skarga nr 19847/07, wyrok z dnia 9 czerwca 2009 roku Grupa spraw Sobolewski przeciwko Polsce (Nr 2) dotyczy zarzutu naruszenia prawa do sprawiedliwego procesu gwarantowanego na mocy Artykułu 6 ust.1 Konwencji z uwagi na fakt, iż postępowanie apelacyjne w sprawie karnej toczyło się bez udziału skarżących w następstwie nieuwzględnienia wniosku osadzonych o doprowadzenie na rozprawę. Skarżący usiłowali podważyć zasadność wydania wyroku skazującego przez sąd pierwszej instancji, powołując się na stan faktyczny sprawy.Apelacja nie ograniczała się zatem jedynie do aspektów prawnych sprawy. Trybunał zauważył, że zgodnie z prawem krajowym, sąd apelacyjny jest władny w określonych okolicznościach przeprowadzić dowody de novo. W opinii Trybunału kwestie, które miały zostać poddane weryfikacji nie mogły, zgodnie z zasadą sprawiedliwego procesu, zostać odpowiednio zbadane bez bezpośredniej oceny dowodu w postaci złożonego przez skarżącego osobiście zeznania. Trybunał podkreśla, że tam, gdzie apelacja powołuje pytania o fakty i prawo, Artykuł 6 wymaga, aby oskarżony mógł być obecny na rozprawie apelacyjnej i został uprzednio powiadomiony o przysługującym mu prawie. W opinii Trybunału sąd apelacyjny, zgodnie z artykułem 451 Kodeksu postępowania karnego, powinien wydać zarządzenie o doprowadzeniu osadzonego na rozprawę na jego wniosek, chyba, że uzna, że obecność jego pełnomocnika jest wystarczająca. W sytuacji, gdy sąd nie wydaje zarządzenia o doprowadzeniu na rozprawę oskarżonego, który nie posiada obrońcy, powinien zapewnić mu ex officio pomoc prawną adwokata. Orzecznictwo Sądu Najwyższego dotyczące Artykułu 451 Kodeksu postępowania karnego jest zgodne z linią orzeczniczą Trybunału w sprawach z grupy Sobolewski (Nr 2). W orzeczeniu z 17 czerwca 2009 (sprawa o sygnaturze II KK 30/09) Sąd Najwyższy stwierdza, że wyjątek z artykułu 451 k.p.k. (nieuwzględnienie wniosku o doprowadzenie oskarżonego na rozprawę apelacyjną) dotyczy jedynie kwestii prawnych, a nie zaś stanu faktycznego. Mając na względzie powyższe, Trybunał uznaje, iż stawiennictwo oskarżonego na rozprawie w przypadku złożenia przez niego właściwego wniosku, powinno być traktowane jako zasadne. Należy zaznaczyć, iż analogicznej treści wyroki zapadły w sprawach Strzałkowski przeciwko Polsce (skarga nr 31509/02) oraz Seliwiak przeciwko Polsce (skarga nr 3818/04). Sąd Najwyższy kilkakrotnie orzekał w następstwie wyroków dotyczących grupy spraw Sobolewski (Nr 2), implementując w swoich rozstrzygnięciach stanowisko Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Ponadto w dniu 19 czerwca 2013 roku Komitet Ministrów Rady Europy zamknął procedurę nadzoru nad wykonywaniem decyzji Trybunału o skreśleniu skargi z listy spraw w związku z zawartą ugodą, względnie złożoną deklaracją jednostronną w następujących sprawach: Berezowski przeciwko Polsce (skarga nr 6585/02), decyzja z dnia 8 lutego 2011 roku, Domiszewski przeciwko Polsce (skarga nr 34387/02), decyzja z dnia 8 lutego 2011 roku, Biernacki przeciwko Polsce (skarga nr 37853/03), decyzja z dnia 25 stycznia 2011 roku, Nowacki przeciwko Polsce (skarga nr 16116/04), decyzja z dnia 8 lutego 2011 roku, Suchodolski przeciwko Polsce (skarga nr 26133/04), decyzja z dnia 25 stycznia 2011 roku, Wolska przeciwko Polsce (skarga nr 36707/04), decyzja z dnia 20 marca 2012 roku, Bruczyński przeciwko Polsce (skarga nr 41041/06), decyzja z dnia 8 lutego 2011 roku, Marek przeciwko Polsce (skarga nr 3032/07), decyzja z dnia 29 maja 2012 roku, Samborski przeciwko Polsce (skarga nr 5065/07), decyzja z dnia 28 czerwca 2011 roku, Kaźmierczak przeciwko Polsce (skarga nr 12905/07), decyzja z dnia 13 grudnia 2011 roku, Kozielec przeciwko Polsce (skarga nr 13199/07), decyzja z dnia 13 marca 2012 roku, Matuszkiewicz przeciwko Polsce (skarga nr 15094/07), decyzja z dnia 15 listopada 2011 roku, A.L Nr 3 przeciwko Polsce (skarga nr 18476/07), decyzja z dnia 31 stycznia 2012 roku; Bacza przeciwko Polsce (skarga nr 18812/07), decyzja z dnia 25 stycznia 2011 roku, Dawidowski przeciwko Polsce (skarga nr 25424/07), decyzja z dnia 11 września 2012 roku, Żuków przeciwko Polsce (skarga nr 40612/07), decyzja z dnia 13 grudnia 2011 roku, Gołdyn przeciwko Polsce (skarga nr 43888/07), decyzja z dnia 15 listopada 2011 roku, Datoń przeciwko Polsce (skarga nr 44499/07), decyzja z dnia 6 marca 2012 roku, Adamska przeciwko Polsce (skarga nr 5031/08), decyzja z dnia 20 marca 2012 roku, Kęska przeciwko Polsce (skarga nr 5584/08), decyzja z dnia 11 kwietnia 2012 roku, Skorski przeciwko Polsce (skarga nr 11301/08), decyzja z dnia 15 listopada 2011 roku, Łyś przeciwko Polsce (skarga nr 41174/08), decyzja z dnia 5 lipca 2012 roku, Sobolewski VI przeciwko Polsce (skarga nr 45111/08), decyzja z dnia 22 listopada 2011 roku, Marek przeciwko Polsce (skarga nr 48092/08), decyzja z dnia 3 lipca 2012 roku, Kasprzak IV przeciwko Polsce (skarga nr 51054/08), decyzja z dnia 20 marca 2012 roku, Baran przeciwko Polsce (skarga nr 51661/08), decyzja z dnia 6 marca 2012 roku; Dradrach przeciwko Polsce (skarga nr 3983/09), decyzja z dnia 24 stycznia 2012 roku, Jamrożek przeciwko Polsce (skarga nr 7346/09), decyzja z dnia 11 września 2012 roku, Małkowski przeciwko Polsce (skarga nr 11126/09), decyzja z dnia 6 marca 2012 roku, Paczoska przeciwko Polsce (skarga nr 14051/09), decyzja z dnia 2 lutego 2011 roku, Błaszczak przeciwko Polsce (skarga nr 15323/09), decyzja z dnia 6 grudnia 2011 roku, Bogucki przeciwko Polsce (skarga nr 16188/09), decyzja z dnia 30 sierpnia 2011 roku, Dobrzyński przeciwko Polsce (skarga nr 16366/09), decyzja z dnia 15 listopada 2011 roku, Pruszyński przeciwko Polsce (skarga nr 23943/09), decyzja z dnia 11 kwietnia 2012 roku, Kruczek przeciwko Polsce (skarga nr 26855/09), decyzja z dnia 14 lutego 2012 roku, Glinkowska przeciwko Polsce (skarga nr 30214/09), decyzja z dnia 25 września 2012 roku, Jurga przeciwko Polsce (skarga nr 30540/09), decyzja z dnia 22 czerwca 2010 roku, Fedyczkowski przeciwko Polsce (skarga nr 36301/09), decyzja z dnia 25 stycznia 2011 roku, Małkowski przeciwko Polsce (skarga nr 36944/09), decyzja z dnia 13 grudnia 2011 roku; Winiarska przeciwko Polsce (skarga nr 38726/09), decyzja z dnia 10 stycznia 2012 roku, Jarosz przeciwko Polsce (skarga nr 39508/09), decyzja z dnia 9 października 2012 roku, Wasyluk przeciwko Polsce (skarga nr 40844/09), decyzja z dnia 11 września 2012 roku, Pietkiewicz przeciwko Polsce (skarga nr 44938/09), decyzja z dnia 24 stycznia 2012 roku, Bogurski przeciwko Polsce (skarga nr 47636/09), decyzja z dnia 13 grudnia 2011 roku, Kisiel przeciwko Polsce (skarga nr 51136/09), decyzja z dnia 31 stycznia 2012 roku, Hołomek przeciwko Polsce (skarga nr 53500/09), decyzja z dnia 11 kwietnia 2012 roku, Dudziak przeciwko Polsce (skarga nr 55168/09), decyzja z dnia 5 lipca 2011 roku, Cembala II przeciwko Polsce (skarga nr 56836/09), decyzja z dnia 7 lutego 2012 roku, Wróblewski przeciwko Polsce (skarga nr 56874/09), decyzja z dnia 9 października 2012 roku, Dawidowicz przeciwko Polsce (skarga nr 64739/09), decyzja z dnia 16 października 2012 roku, Kujawa II przeciwko Polsce (skarga nr 2206/10), decyzja z dnia 21 lutego 2012 roku, Szymanowski II przeciwko Polsce (skarga nr 3683/10), decyzja z dnia 14 lutego 2012 roku; Wróblewski VIII przeciwko Polsce (skarga nr 7192/10), decyzja z dnia 24 stycznia 2012 roku, Koliński przeciwko Polsce (skarga nr 8148/10), decyzja z dnia 6 września 2011 roku, Bacza przeciwko Polsce (skarga nr 12064/10), decyzja z dnia 25 września 2012 roku, Bułatowicz przeciwko Polsce (skarga nr 17719/10), decyzja z dnia 20 marca 2012 roku, Wyszyński przeciwko Polsce (skarga nr 18461/10), decyzja z dnia 14 lutego 2012 roku, Bajakuszew przeciwko Polsce (skarga nr 23188/10), decyzja z dnia 25 stycznia 2011 roku, Kit przeciwko Polsce (skarga nr 25968/10), decyzja z dnia 27 marca 2012 roku, Przybylski II przeciwko Polsce (skarga nr 27179/10), decyzja z dnia 18 października 2011 roku, Dziekański przeciwko Polsce (skarga nr 34454/10), decyzja z dnia 20 marca 2012 roku;
Rok II przeciwko Polsce (skarga nr 35666/10), decyzja z dnia 25 stycznia 2011 roku, Banaszkowski przeciwko Polsce (skarga nr 35938/10), decyzja z dnia 7 lutego 2012 roku; Januszewski przeciwko Polsce (skarga nr 36347/10), decyzja z dnia 15 listopada 2011 roku, Narewski III przeciwko Polsce (skarga nr 36960/10), decyzja z dnia 20 marca 2012 roku, Stolarski przeciwko Polsce (skarga nr 37730/10), decyzja z dnia 7 lutego 2012 roku, Sankiewicz przeciwko Polsce (skarga nr 38423/10), decyzja z dnia 27 marca 2012 roku, Ślesik przeciwko Polsce (skarga nr 38794/10), decyzja z dnia 14 czerwca 2012 roku, Radkiewicz przeciwko Polsce (skarga nr 40548/10), decyzja z dnia 13 listopada 2012 roku, Radkiewicz przeciwko Polsce (skarga nr 41626/10), decyzja z dnia 13 listopada 2012 roku, Kubara przeciwko Polsce (skarga nr 44361/10), decyzja z dnia 9 października 2012 roku, Bogusławski vel Dobrosławski przeciwko Polsce (skarga nr 26855/09), decyzja z dnia 11 kwietnia 2012 roku, Żurawski przeciwko Polsce (skarga nr 49165/10), decyzja z dnia 22 listopada 2012 roku, Kalbarczyk przeciwko Polsce (skarga nr 49780/10), decyzja z dnia 11 września 2012 roku, Jastrzębski przeciwko Polsce (skarga nr 51881/10), decyzja z dnia 27 marca 2012 roku, Owczarczyk przeciwko Polsce (skarga nr 55595/10), decyzja z dnia 6 marca 2012 roku; Kalka przeciwko Polsce (skarga nr 57704/10), decyzja z dnia 29 maja 2012 roku, Czekaj przeciwko Polsce (skarga nr 58141/10), decyzja z dnia 6 marca 2012 roku, Czapliński przeciwko Polsce (skarga nr 58143/10), decyzja z dnia 11 kwietnia 2012 roku, Terlecki przeciwko Polsce (skarga nr 60618/10), decyzja z dnia 25 września 2012 roku, Gałus przeciwko Polsce (skarga nr 61673/10), decyzja z dnia 15 listopada 2011 roku, Wielgus przeciwko Polsce (skarga nr 62120/10), decyzja z dnia 27 marca 2012 roku, Ryl przeciwko Polsce (skarga nr 62681/10), decyzja z dnia 11 kwietnia 2012 roku, Aksman przeciwko Polsce (skarga nr 63589/10), decyzja z dnia 11 kwietnia 2012 roku, Flis III przeciwko Polsce (skarga nr 68091/10), decyzja z dnia 14 lutego 2012 roku, Kasztan przeciwko Polsce (skarga nr 72269/10), decyzja z dnia 24 stycznia 2012 roku, Balaklejewski przeciwko Polsce (skarga nr 73452/10), decyzja z dnia 27 marca 2012 roku, Pawiłowski przeciwko Polsce (skarga nr 185/11), decyzja z dnia 24 stycznia 2012 roku, Sobusiak przeciwko Polsce (skarga nr 1937/11), decyzja z dnia 6 grudnia 2011 roku; Somla przeciwko Polsce (skarga nr 2143/11), decyzja z dnia 24 stycznia 2012 roku, Golonko przeciwko Polsce (skarga nr 3463/11), decyzja z dnia 13 listopada 2012 roku, Nochowicz II przeciwko Polsce (skarga nr 6859/11), decyzja z dnia 25 września 2012 roku, Pokrzywka przeciwko Polsce (skarga nr 7066/11), decyzja z dnia 9 października 2012 roku, Zygmunt przeciwko Polsce (skarga nr 10305/11), decyzja z dnia 14 czerwca 2012 roku, Murawski przeciwko Polsce (skarga nr 16997/11), decyzja z dnia 16 października 2012 roku, Znajewski przeciwko Polsce (skarga nr 25968/10), decyzja z dnia 11 września 2012 roku, Ciesielski przeciwko Polsce (skarga nr 18344/11), decyzja z dnia 7 lutego 2012 roku, Kędzierski przeciwko Polsce (skarga nr 19272/11), decyzja z dnia 4 września 2012 roku; Ulatowski przeciwko Polsce (skarga nr 29848/11), decyzja z dnia 6 marca 2012 roku, Nowak przeciwko Polsce (skarga nr 31835/11), decyzja z dnia 29 maja 2012 roku, Schlabs przeciwko Polsce (skarga nr 32931/11), decyzja z dnia 20 marca 2012 roku; Gaweł przeciwko Polsce (skarga nr 33635/11), decyzja z dnia 29 listopada 2011 roku, Bulhak przeciwko Polsce (skarga nr 44770/11), decyzja z dnia 4 września 2012 roku, Buczek przeciwko Polsce (skarga nr 44796/11), decyzja z dnia 11 września 2012 roku, Gonsławski II przeciwko Polsce (skarga nr 46719/11), decyzja z dnia 11 kwietnia 2012 roku, Jaroszyński przeciwko Polsce (skarga nr 61002/11), decyzja z dnia 4 września 2012 roku, Larysz przeciwko Polsce (skarga nr 63266/11), decyzja z dnia 25 września 2012 roku, Jurgielewicz przeciwko Polsce (skarga nr 70795/11), decyzja z dnia 9 października 2012 roku, Jurewicz przeciwko Polsce (skarga nr 71482/11), decyzja z dnia 11 września 2012 roku, Biernat przeciwko Polsce (skarga nr 72591/11), decyzja z dnia 4 września 2012 roku.