Najnowsze informacje
Strona główna / Aktualności / ABC protestów wyborczych

ABC protestów wyborczych

Wybory Prezydenta RP w dniu 28 czerwca 2020 r. – komunikat w sprawie protestów wyborczych
26 czerwca 2020 r.

​Zasady i tryb organizacji wyborów Prezydenta RP reguluje ustawa z dnia 2 czerwca 2020 r. o szczególnych zasadach organizacji wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej zarządzonych w 2020 r. z możliwością głosowania korespondencyjnego (Dz U. z 2020 r., poz. 979). W zakresie nieuregulowanym w tej ustawie stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 684 ze zm.).

TERMIN

Protest przeciwko wyborowi Prezydenta RP można wnieść na piśmie do Sądu Najwyższego nie później niż w ciągu 3 dni od dnia podania wyniku wyborów do publicznej wiadomości przez Państwową Komisję Wyborczą (art. 15 ust. 2 ustawy o szczególnych zasadach organizacji wyborów). Nadanie w tym terminie protestu w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe jest równoznaczne z wniesieniem go do Sądu Najwyższego. Decyzją Prezesa Komunikacji Elektronicznej z dnia 30.06.2015 r. – operatorem wyznaczonym do świadczenia usług powszechnych została wybrana (na lata 2016–2025) Poczta Polska S.A.

Termin na wnoszenie protestów do Sądu Najwyższego otwiera się dopiero z chwilą podania wyników wyborów do publicznej wiadomości. Protesty wniesione przed tym terminem, Sąd Najwyższy pozostawi bez dalszego biegu. Należy pamiętać, że w wyborach zarządzonych na 28 czerwca 2020 r. nie obowiązuje 14 dniowy termin na wnoszenie protestów wyborczych (który przewidują zasady ogólne wynikające z Kodeksu wyborczego).

KTO MOŻE WNIEŚĆ PROTEST

Prawo wniesienia protestu przysługuje przewodniczącemu właściwej komisji wyborczej, pełnomocnikowi wyborczemu oraz wyborcy, którego nazwisko w dniu wyborów było umieszczone w spisie wyborców w jednym z obwodów głosowania (art. 82 § 4 i 5 kodeksu wyborczego). Protest wniesiony przez osobę do tego nieuprawnioną (np. wyborca nieumieszczony w spisie wyborców, partia polityczna, zastępca przewodniczącego właściwej komisji wyborczej, stowarzyszenie, organizacja, itd.) podlega pozostawieniu bez dalszego biegu.

SPOSÓB SKŁADANIA PROTESTÓW

W Sądzie Najwyższym utworzono specjalne stanowisko do przyjmowania protestów wyborczych (odpowiednio oznakowane). Osoby zamierzające złożyć protest wyborczy osobiście, mogą to zrobić w siedzibie Sądu Najwyższego od poniedziałku do piątku w godz. 8-16. W przypadku składania protestu osobiście przypominamy o konieczności zachowania wymagań sanitarnych, w tym w szczególności korzystania z osłony ust i nosa, zachowania stosownego dystansu oraz dezynfekcji rąk przy wejściu do budynku Sądu Najwyższego.

Protest może być także nadany w placówce Poczty Polskiej. W przypadku nadania pisma za pośrednictwem np. kuriera lub innego operatora pocztowego niż Poczta Polska, decydująca jest data wpływu protestu do Sądu Najwyższego, a nie data nadania przesyłki.

Wyborcy przebywający za granicą lub na polskim statku morskim mogą złożyć protest na piśmie odpowiednio właściwemu terytorialnie konsulowi lub kapitanowi statku w terminie 3 dni od dnia podania wyniku wyborów do publicznej wiadomości.

Przepisy ustawy oraz Kodeksu wyborczego nie przewidują możliwości wnoszenia protestów przeciwko ważności wyborów w formie innej niż pisemna. Protest musi być złożony na piśmie podpisanym przez osobę wnoszącą protest. Niedochowaniem tego wymogu jest np. wniesienie protestu przez e-mail lub za pośrednictwem ePUAP i będzie skutkowało pozostawieniem protestu bez dalszego biegu.

JAKIE ZARZUTY MOŻNA PODNIEŚĆ W PROTEŚCIE

Wnoszący protest przeciwko wyborowi Prezydenta RP powinien sformułować w nim zarzuty oraz przedstawić lub wskazać dowody, na których je opiera.

Zarzuty powinny mieścić się w przedmiotowych granicach protestu. Protest przeciwko ważności wyborów, ważności wyborów w okręgu lub przeciwko wyborowi określonej osoby może być wniesiony z powodu:

1) dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom, określonego w rozdziale XXXI kodeksu karnego, którego popełnienie ma wpływ na przebieg głosowania, na ustalenie wyników głosowania lub na wyniki wyborów lub

2) naruszenia przepisów kodeksu dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, które ma wpływ na wynik wyborów.

Protest dotyczący sprawy, co do której istniała możliwość wniesienia przed dniem głosowania skargi lub odwołania do sądu lub do Państwowej Komisji Wyborczej pozostawia się bez dalszego biegu.

ROZSTRZYGNIĘCIA

Sąd Najwyższy pozostawia bez dalszego biegu protest wniesiony przez osobę do tego nieuprawnioną lub niespełniający warunków formalnych (przedwczesny, spóźniony, wniesiony przez e-mail, ePUAP), w tym nie zawierający sformułowanych zarzutów oraz nie przedstawiający lub nie wskazujący dowodów, na których składający protest opiera swoje zarzuty.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu protestu wydaje postanowienie:

1) uznające zarzuty protestu za bezzasadne albo

2) uznające zarzuty protestu za zasadne, lecz nie mające wpływu na wynik wyborów albo

3) uznające zarzuty protestu za zasadne i stwierdzające, że popełnione przeciwko wyborom przestępstwo lub naruszenie przepisów Kodeksu wyborczego miały wpływ na wynik wyborów.

UCHWAŁA W SPRAWIE WAŻNOŚCI WYBORU PREZYDENTA RP

Stosownie do art. 15 ust. 3 ustawy o szczególnych zasadach organizacji wyborów, uchwałę w sprawie ważności wyboru Prezydenta RP Sąd Najwyższy podejmuje w ciągu 21 dni od dnia podania wyniku wyborów do publicznej wiadomości przez Państwową Komisję Wyborczą.

Sąd Najwyższy rozstrzyga o ważności wyboru Prezydenta RP na podstawie opinii wydanych w wyniku rozpoznania protestów oraz sprawozdania z wyborów przedstawionego przez Państwową Komisję Wyborczą.

Sprawdź także

Fake newsy są karane

Forum Agencji Praw Podstawowych w Wiedniu Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar wziął udział w forum zorganizowanym …