Naczelna Rada Adwokacka zajęła stanowisko w sprawie ograniczania uprawnień aplikanta w postępowaniu karnym. Jej zdaniem nie ma wątpliwości, że aplikant adwokacki jest obrońcą w rozumieniu przepisu art. 225 § 3 kodeksu postępowania karnego. Uchwała w tej sprawie zapadła na posiedzeniu plenarnym Naczelnej Rady Adwokackiej. Asumpt do jej podjęcia dały wydarzenia w jednym z dużych miast, gdzie podczas przeszukania mieszkania aplikanta funkcjonariusze ? wbrew dyspozycji art. 225 § 3 k.p.k. ? odebrali mu dokumenty związane z wykonywaniem funkcji obrońcy.
Oto treść uchwały:
Uchwała nr 30/2011 Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 17 września 2011 r. w sprawie zakresu ochrony prawnej związanej z regulacjami gwarancyjnymi dotyczącymi prawa do obrony w sytuacji wykonywania czynności procesowych przez upoważnionego aplikanta adwokackiego.
W związku z przekazaniem Sądowi Najwyższemu w trybie art. 441 § 1 k.p.k. pytania prawnego ?czy aplikant adwokacki jest obrońcą w rozumieniu przepisu art. 225 § 3 k.p.k.??, Naczelna Rada Adwokacka zobowiązuje Prezydium NRA do opracowania merytorycznego stanowiska w sprawie oraz przedstawienia go Sądowi Najwyższemu jako opinii amicus curiae. Jednocześnie Naczelna Rada Adwokacka podkreśla, iż zgodnie z treścią art. 82 k.p.k. ?obrońcą może być jedynie osoba uprawniona do obrony według przepisów o ustroju adwokatury?. Przepis ten nie posługuje się pojęciem adwokat, zaś wskazując krąg podmiotów uprawnionych do wykonywania czynności obrończych zawiera normatywne odwołanie do przepisów ustawy ? Prawo o adwokaturze. Oznacza to, że krąg podmiotów uprawnionych do wykonywania funkcji obrońcy w procesie karnym reguluje ustawa ? Prawo o adwokaturze. W świetle przepisów tej ustawy uprawnionym do obrony jest osoba wpisana na listę adwokatów, zaś adwokaci wpisani na listę mogą występować przed wszystkimi sądami. Jednocześnie art. 77 ustawy ? Prawo o adwokaturze stanowi, że po spełnieniu określonych warunków aplikant adwokacki może zastępować adwokata. W doktrynie i orzecznictwie zdecydowanie dominuje pogląd, wedle którego aplikant adwokacki, legitymujący się udzieloną przez pełniącego funkcję obrońcy adwokata substytucją w konkretnej sprawie, jest obrońcą w rozumieniu art. 82 k.p.k. Oznacza to, że działając na podstawie substytucji w zakresie spraw rozpoznawanych przez organy wymienione w art. 77 ustawy ? Prawo o adwokaturze aplikant adwokacki ma takie same uprawnienia jak adwokat. Zgodnie z treścią art. 75 ustawy ? Prawo o adwokaturze do aplikantów adwokackich stosuje się odpowiednio przepisy art. 5-8, art. 62 pkt 1-3, art. 68 ust 1. Zgodnie z art. 6 ustawy ? Prawo o adwokaturze adwokat zobowiązany jest zachować w tajemnicy wszystko, o czym dowiedział się z związku z udzielaniem pomocy prawnej, a obowiązek zachowania tajemnicy nie może być ograniczony w czasie. Jednocześnie na mocy tego przepisu adwokata nie można zwolnić od obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej co do faktów, o których dowiedział się, udzielając pomocy prawnej lub prowadząc sprawę. W konsekwencji aplikant adwokacki wykonujący czynności procesowe na podstawie pełnomocnictwa zobowiązany jest do bezwzględnego przestrzegania tajemnicy obrończej, zaś w tym zakresie przysługuje mu ochrona przewidziana w art. 178 pkt 1 k.p.k. Pełną ochroną w zakresie tajemnicy obrończej objęte są także pozostające w dyspozycji lub wykorzystywane przez aplikanta adwokackiego akta, w tym w szczególności pisma lub inne dokumenty obejmujące okoliczności związane z wykonywaniem funkcji obrońcy. Aplikantowi adwokackiemu przysługują także wszystkie pozostałe uprawnienia określone w przepisach prawa związane z wykonywaniem funkcji obrończych. W powyższym kontekście nie ma wątpliwości, że aplikant adwokacki jest obrońcą w rozumieniu przepisu art. 225 § 3 k.p.k.
Sprawdź także
Ostry klincz w PK
Trybunał Julii Przyłębskiej rozstrzygał d22 listopada 2024 roku spór o zmianę władzy w prokuraturze krajowej. …