PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Zapadł wyrok ETPC w sprawie dziennikarzy i aktywistów z Azerbejdżanu 13 grudnia 2018 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł w sprawie Mursalijew i inni przeciwko Azerbejdżanowi. Trybunał stwierdził, że doszło do naruszenia art. 13 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz art. 2 Protokołu 4 do Konwencji. Helsińska Fundacja Praw Człowieka złożyła w tej sprawie opinię przyjaciela sądu.
Zakaz opuszczania kraju
W latach 2012-2016 11 obywateli Azerbejdżanu, głównie dziennikarzy i prawników angażujących się w działalność na rzecz praw człowieka, objęto zakazem opuszczania kraju. Zakaz został wydany przez organy śledcze (bez orzeczenia sądu) w ramach różnych postępowań karnych, w których osoby te były przesłuchiwane w charakterze świadków. Decyzja o zakazie opuszczania kraju została przez nich zaskarżona. W sądach krajowych skarżący podkreślali, że prawo azerskie nie przewiduje nałożenia zakazu opuszczania kraju na świadków w postępowaniach karnych, a ograniczenie ich prawa do poruszania się nie było uzasadnione. W swoich decyzjach sądy krajowe orzekły, że rozpatrzenia skarg na zgodność nałożonych zakazów opuszczania kraju z prawem nie leży w ich właściwości. W związku z tym skarżący wnieśli skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, w której zarzucały władzom Azerbejdżanu naruszenie ich prawa do swobodnego poruszania się oraz prawa do skutecznego środka odwoławczego. W grudniu Trybunał stwierdził, że doszło do naruszenia art. 13 EKPC (prawo do skutecznego środka odwoławczego) oraz art. 2 Protokołu 4 do Konwencji (prawo do swobodnego poruszania się).
Opinia przyjaciela sądu
Helsińska Fundacja Praw Człowieka złożyła w tej sprawie opinię przyjaciela sądu, przedstawiając Trybunałowi standardy dotyczące prawa do opuszczenia jakiegokolwiek kraju, zawarte w Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych ONZ. W swojej opinii HFPC opisała też szerszy kontekst prezentujący sytuację w Azerbejdżanie oraz systematyczne represje władz wobec społeczeństwa obywatelskiego. Ma to znaczenie w tej sprawie, ponieważ skarżący to głównie niezależni dziennikarze oraz obrońcy praw człowieka, a zatem mogą być prześladowani w związku ze swoją działalnością. W swojej opinii HFPC skupiła się również na statusie skarżących jako świadków i przedstawia czynniki, które należy wziąć pod uwagę przy ocenie, czy nałożone na nich ograniczenia są zgodne z prawem i konieczne w demokratycznym społeczeństwie.
Opinia przyjaciela sądu HFPC dostępna jest na stronie HFPC.
