PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Sąd obligatoryjnie musi odwiesić zawieszoną karę, gdy występują właściwe przesłanki. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał 5 kwietnia pytanie prawne Sądu Rejonowego w Złotoryi, Wydział II Karny dotyczące przepisu obligującego sąd do zarządzenia wykonania kary, w związku z popełnieniem przez skazanego, w okresie próby, przestępstwa podobnego i skazania go na karę pozbawienia wolności. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 75 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny jest zgodny z art. 32 ust. 1 konstytucji. W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postępowanie ze względu na zbędność wydania wyroku.
W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, w granicach swobody regulacyjnej przysługującej ustawodawcy mieściło sie wprowadzenie przepisu stanowiącego sankcję wobec sprawcy, który mimo danej mu szansy nie tylko nie spełnił pomyślnej prognozy kryminologicznej co do zachowania się w okresie próby, ale ponownie popełnił umyślne przestępstwo i to podobne do poprzedniego, za które został prawomocnie skazany na karę pozbawienia wolności.
Wątpliwości sądu pytającego dotyczące zgodności art. 75 § 1 k.k. z konstytucyjną zasadą równości opierały się na tezie o istotnym podobieństwie między kategoriami podmiotów objętych dyspozycją art. 75 § 1 k.k., który przewiduje podstawy obligatoryjnego zarządzenia wykonania kary i art. 75 § 2 k.k., który przewiduje podstawy fakultatywnego zarządzenia wykonania kary. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że podmioty objęte dyspozycją art. 75 § 1 k.k. stanowią odrębną kategorię niż podmioty wymienione w art. 75 § 2 k.k., wobec czego ich sytuacja może być unormowana w sposób odmienny.
W ocenie Trybunału Konstytucyjnego podmioty w stosunku, do których sąd zarządza obligatoryjne i fakultatywne wykonanie kary różnią się następującymi cechami: 1) umyślność przestępstwa jest wskazana w art. 75 § 1 k.k., podczas gdy art. 75 § 2 k.k. obejmuje swym zakresem także przestępstwa nieumyślne; 2) warunek podobieństwa przestępstwa umyślnego do wcześniej popełnionego, niewystępujący w art. 75 §2 k.k.; 3) prawomocne skazanie na karę pozbawienia wolności w drugim wyroku jest konieczną przesłanką zastosowania art. 75 § 1 k.k., podczas gdy w świetle art. 75 § 2 k.k. przesłanką zastosowania tej podstawy zarządzenia wykonania kary nie musi być popełnienie przestępstwa, lecz „rażące naruszenie porządku prawnego”, które nie musi być czynem karalnym. Trybunał Konstytucyjny wskazał, że sąd w postępowaniu wykonawczym w przypadku kary warunkowo zawieszonej dysponuje swobodą w zakresie rozstrzygnięcia o zarządzeniu wykonania kary warunkowo zawieszonej. Ustawodawca może jednak ograniczyć zakres swobody orzeczniczej sądu ze względu na szczególne okoliczności, o których mowa w art. 75 § 1 k.k.
Rozprawie przewodniczył sędzia TK Marek Zubik, sprawozdawcą był wiceprezes TK Stanisław Biernat. Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.