PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Przygotowany w Ministerstwie Sprawiedliwości projekt ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej i informacji prawnej 12 grudnia 2014 r. został skierowany do uzgodnień międzyresortowych, opiniowania i konsultacji publicznych. Zgodnie z nim, darmową pomoc prawną (na etapie przedsądowym) otrzyma obywatel uprawniony do otrzymywania pomocyspołecznej zaś dostęp do informacji o prawie uzyska każdy obywatel. Projekt ustawy pozwala na wykorzystanie doświadczenia i dorobku organizacji pozarządowych zachowując wszystkie dotychczasowe formy świadczonej przez nie pomocy. Wysłanydo konsultacji projekt był istotnym elementem wygłoszonego 1 października 2014 r. exposé prezesa Rady Ministrów Ewy Kopacz, która mówiła o stworzeniu programu ?Prawo dla każdego?.
Dzięki współpracy rządu, samorządów i organizacji pozarządowych zagwarantuje on bezpłatny dostęp do darmowych porad prawnych na poziomie lokalnym i zniweluje zbyt często występującą w naszym kraju barierę finansową do korzystania z dobrej usługi prawnej. W skali całego kraju powstanie co najmniej 1549 punktów, w których nieodpłatnie będzie świadczona pomoc prawna przez adwokatów lub radców prawnych oraz 42 stanowiska na potrzeby udzielania informacji prawnej za pośrednictwem infolinii.
Projektowany system będzie składał się z dwóch modułów: nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnej informacji prawnej.
Nieodpłatna pomoc prawna będzie przysługiwać osobie fizycznej, której w okresie roku poprzedzającego zwrócenie się o udzielenie pomocy prawnej zostało przyznane świadczenie z pomocy społecznej lub w sytuacjach nadzwyczajnych, która spełnia warunki przyznania takiego świadczenia. Pomoc prawna będzie polegała na: poinformowaniu osoby uprawnionej o obowiązującym stanie prawnym, przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach; wskazaniu osobie uprawnionej sposobu rozwiązania dotyczącego jej problemu prawnego; pomocy w sporządzeniu wymagającego wiedzy prawniczej projektu pisma w zakresie niezbędnym do udzielenia pomocy, z wyłączeniem pism procesowych w postępowaniach przygotowawczym lub sądowym i pism w postępowaniu sądowoadministracyjnym; sporządzeniu projektu pisma procesowego o zwolnienie od kosztów sądowych lub o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Pomoc ta nie będzie natomiast obejmowała spraw z zakresu prawa podatkowego, celnego, dewizowego, handlowego i działalności gospodarczej, z wyjątkiem jej rozpoczynania. W udzielanie pomocy prawnej będą zaangażowane jednostki samorządu terytorialnego oraz prawnicze samorządy zawodowe. Powiat będzie zawierał porozumienie z gminami na obszarze tego powiatu w sprawie wykonywania zadania polegającego na udzielaniu pomocy prawnej, określające w szczególności: gminne lub powiatowe jednostki organizacyjne, w których będą usytuowane punkty pomocy prawnej; harmonogram wskazujący dni i godziny, w których będzie udzielana pomoc prawna; zasady współpracy w zakresie zapewnienia warunków lokalowych adwokatom i radcom prawnym udzielającym pomocy prawnej. Powiat będzie również corocznie zawierał z okręgową radą adwokacką i radą okręgowej izby radców prawnych właściwymi dla siedziby władz powiatu porozumienie w sprawie udzielania pomocy prawnej na obszarze powiatu, określające w szczególności: liczbę adwokatów i radców prawnych, którzy będą udzielać pomocy prawnej na obszarze powiatu, z uwzględnieniem potrzeby zapewnienia równomiernego udziału adwokatów i radców prawnych w wykonywaniu tego zadania; zobowiązanie dziekanów okręgowej rady adwokackiej i rady okręgowej izby radców prawnych do imiennego wskazywania adwokatów i radców prawnych, z ewentualnym wskazaniem preferowanych dziedzin prawa, wyznaczonych do udzielania pomocy prawnej; szczegółowe zasady wynagradzania adwokatów i radców prawnych udzielających pomocy prawnej. Pomocy prawnej będzie udzielał osobiście adwokat lub radca prawny na podstawie umowy zawartej z powiatem.
Nieodpłatna informacja prawna będzie przysługiwać osobom fizycznym. Obywatel uzyska informację o obowiązujących aktach normatywnych regulujących przedstawione zagadnienie, sposobach uzyskania pomocy prawnej lub innego rodzaju pomocy dotyczącej rozwiązania problemów prawnych. Wojewoda będzie prowadzić wojewódzkie centrum informacji prawnej wchodzące w skład urzędu wojewódzkiego. W wojewódzkim centrum informacji prawnej będzie prowadzona obsługa infolinii, za której pośrednictwem będzie udzielana informacja prawna. Organizację usługi telekomunikacyjnej w zakresie infolinii zapewni Minister Sprawiedliwości. Realizację zadania polegającego na udzielaniu informacji prawnej w wojewódzkim centrum informacji prawnej wojewoda powierzy organizacji pozarządowej, wyłanianej corocznie w otwartym konkursie ofert.
Gala Poradnictwa Prawnego i Obywatelskiego
Minister sprawiedliwości Cezary Grabarczyk wziął udział w odbywającej się w Warszawie, uroczystej Gali Poradnictwa Prawnego i Obywatelskiego, wieńczącej Program ?Obywatel i Prawo?. Program ?Obywatel i Prawo? jest wspólną inicjatywą Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności i Instytutu Spraw Publicznych na rzecz poszerzania dostępu obywateli do pomocy prawnej i aktywizacji obywatelskiej. W uroczystości uczestniczył m.in. prof. Andrzej Rzepliński, Prezes Trybunału Konstytucyjnego, prof. Ewa Łętowska oraz szef Kancelarii Prezydenta RP Jacek Michałowski. Nadrzędną ideą, która przyświecała twórcom programu było dążenie do przełamywania bezradności społecznej i zmniejszania obszarów marginalizacji przez poszerzanie i ułatwianie obywatelom dostępu do pomocy prawnej oraz pomoc w aktywizowaniu obywateli do korzystania z ich praw w sferze publicznej. Program ?Obywatel i Prawo? działa także na rzecz systemowych zmian, związanych z dostępem do pomocy prawnej, obejmujących zarówno pomoc przedsądową, jak i pomoc prawną na etapie sądowym. Problematyka związana z bezpłatnym poradnictwem prawnym i obywatelskim jest tematem zarówno bardzo istotnym, jak i wyjątkowo aktualnym. Obecnie Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi prace nad projektem ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej i informacji prawnej. Dzisiaj (12 grudnia 2014 r.) został on skierowany do uzgodnień międzyresortowych, opiniowania i konsultacji publicznych. Działania te są wynikiem dostrzeżenia potrzebny stworzenia spójnego systemu instytucjonalnego, zapewniającego dostęp do nieodpłatnej pomocy prawnej na etapie przedsądowym osobom, które nie mają możliwości uzyskania pomocy prawnej od profesjonalisty. Wpływa to również na poszerzanie wiedzy i świadomości społecznej oraz obywatelskiej.
Wydział Komunikacji Społecznej i Promocji Ministerstwa Sprawiedliwości
