PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
HFPC nterweniuje w sprawie J.J. ? osoby chorej psychicznie, przebywającej w areszcie śledczym Do Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka zwrócił się pełnomocnik J.J. Podnosi on, iż sąd rejonowy umorzył postępowanie karne wobec J.J. oraz orzekł wobec niego środek zabezpieczający w postaci umieszczenia w zamkniętym zakładzie psychiatrycznym. Następnie sąd określił, iż miejscem wykonywania środka zabezpieczającego będzie regionalny ośrodek psychiatrii sądowej w G. Jednocześnie jednak sąd rejonowy przedłużył wobec J.J. tymczasowe aresztowanie do kwietnia 2011 r.
Helsińska Fundacja Praw Człowieka zauważyła, że J.J. ? osoba chora psychicznie ? wymaga specjalistycznego leczenia, które nie może być zapewnione w warunkach jednostki penitencjarnej. Wskazuje ponadto, że sytuacja, w jakiej znalazł się J J., stanowić może naruszenie art. 5 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Jest ona bowiem sprzeczna ze standardem, jaki Europejski Trybunał Praw Człowieka ustanowił w wyrokach: Mocarska przeciwko Polsce (skarga nr 26917/05) oraz Pankiewicz przeciwko Polsce (skarga nr 34151/04). W obu przypadkach Trybunał orzekł o naruszeniu art. 5 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.
W związku z powyższym, Fundacja zwróciła się do sądu z prośbą o poczynienie kroków, mających na celu umieszczenie J.J. w zamkniętym zakładzie psychiatrycznym, zgodnie z treścią w.w. postanowienia sądu. Wyrok w sprawie Pankiewicz przeciwko Polsce przekonuje, że trwające blisko trzy miesiące oczekiwanie oskarżonego w areszcie na umieszczenie go w szpitalu psychiatrycznym w celu wykonania środka zabezpieczającego może prowadzić do uznania tymczasowego aresztowania wykonywanego na podstawie art. 264 § 3 k.p.k. za niezgodne z wymogami art. 5 ust. 1 Konwencji. Trybunał podkreślił, że w omawianej sprawie organy krajowe nie respektowały w należyty sposób interesów skarżącego. Chociaż na pierwszy rzut oka okres 2 miesięcy i 25 dni oczekiwania na rozpoczęcie leczenia może nie wydawać się szczególnie nadmierny, to jednak nie można go zaakceptować. Przyjęcie tezy przeciwnej poważnie osłabiłoby istotę prawa do wolności i bezpieczeństwa osobistego.
W ocenie ETPC, tak długie oczekiwanie w zwykłym areszcie śledczym na rozpoczęcie leczenia było w sposób oczywisty szkodliwe dla skarżącego, skoro biegli zalecili poddanie go terapii. W obu przedstawionych sprawach Europejski Trybunał Praw Człowieka wskazał, że nierealne i zbyt surowe byłoby oczekiwanie od władz natychmiastowego zapewnienia dostępności miejsca w wybranym szpitalu psychiatrycznym. Jednakże między wchodzącymi w grę interesami musi być zachowana racjonalna równowaga. Zdaniem Trybunału, przy równoważeniu tych interesów szczególną wagę należy przywiązywać do prawa skarżących do wolności; zadaniem organów krajowych jest znalezienie rozwiązania respektującego należycie interesy oskarżonego.