PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Wymagania stawiane kandydatom do zawodów asystenta sędziego oraz pracowników sądów nie przystają do rzeczywistości. Co więcej, reguły wynagradzania asystentów i pracowników sądów są niejasne i nieadekwatne, a perspektywy rozwoju zawodowego i awansu są niesatysfakcjonujące ? wynika z raportu HFPC nt. asystentów i pracowników sądowych.
Opublikowany raport ?Asystenci sędziów i pracownicy sądów jako ważne ogniwo procesu orzeczniczego w sądach?. składa się z dwóch części. Pierwsza analizuje pozycję prawną asystenta sędziego od czasu wprowadzenia tej kategorii zawodowej do Prawa o ustroju sądów powszechnych, czyli od 2001 r. ?Pierwotnie asystenci sędziów mieli stanowić korpus wysoko wykwalifikowanych pomocników sędziów o wyższym prawniczym wykształceniu? ? mówi Artur Pietryka, współautor raportu. ?Jednak, reforma z 2009 r., która wprowadziła w stosunku do asystentów wymóg ukończenia aplikacji ogólnej w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, spowodowała obniżenie liczby osób gotowych wykonywać ten zawód? ? dodaje Artur Pietryka. To z kolei doprowadziło do niekorzystnej praktyki zatrudniania w sądach do wykonywania czynności asystenckich osób na podstawie umów cywilnoprawnych czy umów z agencjami pracy tymczasowej.
Autorzy raportu podkreślają także, że do tego, aby zostać asystentem sędziego, nie zachęca fakt, iż ustawodawca nie przewidział dla tego zawodu żadnej ścieżki awansu. Co więcej, jak wynika z danych statystycznych, jeden asystent przypada na trzech sędziów. W drugiej części raportu zawarta jest analiza, jak w praktyce funkcjonuje ustawa o pracownikach sądów powszechnych. ?Z przeprowadzonych badań wynika, że w ostatnich latach zaniedbano problem funkcjonowania urzędników sądowych? ? mówi Michał Szwast, współautor raportu. ?Zaniechania w tym zakresie nałożyły się na wzrost obowiązków i oczekiwań im stawianym. Trudno tu mówić o modelu zawodowym, adekwatności wymogów stawianych urzędnikom, ścieżce kariery zawodowej. Ponadto mało transparentny jest system kształtowania wynagrodzeń? ? dodaje Michał Szwast.
Raport wskazuje, że należy rozstrzygnąć, czy model zatrudnienia w sądach będzie mieć charakter urzędniczy, czy też oparty zostanie na uregulowaniach właściwych prawu pracy. Natomiast zawód asystenta sędziego w sądzie powszechnym powinien być zawodem docelowym, dostępnym dla absolwentów studiów prawniczych, adekwatnie wynagradzanym i umożliwiającym prawniczy rozwój. Ponadto autorzy raportu rekomendują dokonanie ewaluacji skutków reorganizacji sądownictwa z 1 stycznia 2013 r. dla sytuacji asystentów sędziów i pracowników sądów.
Tekst raportu na stronach Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka
