PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Komitet Ministrów Rady Europy nadzorujący wykonywanie wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach naruszania przez Polskę art. 5 § 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka z uwagi na nadmierną długość tymczasowego aresztowania, odnotował w ostatnim czasie istotne zmniejszenie liczby aresztowań, w tym aresztowań długotrwałych. Jednocześnie Komitet Ministrów wezwał Polskę do dalszych wysiłków mających na celu zmniejszenie liczby aresztowań średnio i długotrwałych, w szczególności poprzez promowanie alternatywnych środków zapobiegawczych, a także przez prowadzenie szkoleń osób odpowiedzialnych za standardy obowiązujące w tym zakresie. Jednym z takich działań jest rozpowszechnienie orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (dalej ETPCz).
Informowaliśmy już, że 7 listopada 2012 r. odbyło sie zorganizowane przez Prokuratora Generalnego seminarium poświęcone przewlekłości tymczasowego aresztowania w Polsce w świetle europejskich standardów ochrony praw człowieka. Prokurator generalny Andrzej Seremet przypomniał, że Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał dotąd około 170 wyroków stwierdzających naruszenie przez Polskę art. 5 § 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka z uwagi na nadmierną długość tymczasowego aresztowania.
Andrzej Seremet zauważył m.in., że skoro przekroczenie rozsądnych terminów aresztowania następuje z reguły w odniesieniu do łącznej długości tego środka w postępowaniu przygotowawczym i sądowym, to wszelkie pragmatyczne działania przeciwdziałające temu zjawisku wymagają współpracy sędziów, prokuratorów i adwokatów. Ustawowym zadaniem prokuratury jest w pierwszej kolejności stanie na straży praworządności, a więc również i praw człowieka, w tym prawa do wolności. Zadanie to będzie realizowane w pełni tylko wtedy, gdy prokurator będzie stał na straży praw człowieka na wszystkich etapach procesu, a nie tylko w postępowaniu przygotowawczym.
Uczestnicy seminarium formułowali propozycje ?dobrych praktyk?, zmierzających do przeciwdziałania nadużywaniu tymczasowego aresztowania w aktualnych ramach legislacyjnych. Postulowano m.in.: wyznaczanie posiedzeń przygotowawczych (art. 349 kpk) w celu zapewnienia lepszej organizacji rozprawy w sprawach aresztowych, tworzenie kopii zapasowych akt w takich sprawach, najlepiej w formie zdigitalizowanej, w celu unikania bezczynności związanej np. z koniecznością przesłania akt do sądu; unikanie obejmowania jednych postępowaniem wielu czynów i wielu podejrzanych; rozliczanie przez sąd decydujący o przedłużeniu aresztowania organu wnioskującego z wykonania czynności, których konieczność przeprowadzenia stanowiła podstawę poprzedniego przedłużenia aresztowania. Materiały z seminarium, w tym zbiór ?dobrych praktyk?, wydane zostaną w formie publikacji elektronicznej (e-book) i rozpowszechnione wśród uczestników procesu karnego.
