PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał wyrok w sprawie Milka przeciwko Polsce, w którym stwierdził naruszenie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka polegające na poddawaniu osadzonego kontroli osobistej pomimo braku podstaw do takiego działania. ?Helsińska Fundacja Praw Człowieka wskazywała na problemy w tym zakresie już w kwietniu2010 r. W liście do Ministra Sprawiedliwości pisaliśmy, że obowiązujące rozwiązania dotyczące kontroli osobistych więźniów prowadzą do arbitralności i stwarzają pole do nadużyć. Teraz potwierdził to Europejski Trybunał Praw Człowieka? ? mówi Marcin Wolny, prawnik HFPC. Sławomira Milka w trakcie pobytu w jednostkach penitencjarnych kilkukrotnie odmówił poddania się kontroli osobistej. W konsekwencji dyrektorzy zakładów karnych, w których przebywał skarżący, ukarali go kilkoma karami dyscyplinarnymi. Wśród nich znalazły się nagana, pozbawienie możliwości otrzymania paczki żywnościowej, a także umieszczenie w izbie izolacyjnej. Odwołania do sądu penitencjarnego nie przyniosły rezultatu. ETPC uznał, że w tej sprawie doszło do naruszenia art. 8 EKPC stanowiącego m.in. że każdy ma prawo do ochrony swojej prywatności. ETPC stwierdził, że taka ingerencja państwa w fizyczną i psychiczną integralność jednostki musi być proporcjonalna do jej zamierzonego celu. Dlatego kontrole osobiste powinny być, zdaniem ETPC, przeprowadzane w odpowiedni sposób. ETPC zwrócił uwagę, że brak było dowodów wskazujących na to, że skarżący może posiadać przy sobie niebezpieczne przedmioty. Zdaniem ETPC stosowanie środków, takich jak kontrola osobista, o charakterze inwazyjnym czy wręcz poniżającym, musi być zawsze podparte wiarygodnym uzasadnieniem ze strony władz jednostki penitencjarnej. Jednocześnie ETPC odnotował stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich z grudnia 2014 r. wskazujące na brak możliwości kontestowania przez osadzonych decyzji funkcjonariuszy Służby Więziennej o poddaniu więźnia kontroli osobistej. W ocenie ETPC brak takiego efektywnego środka znacząco utrudnia realizację na poziomie krajowym wymogu należytego uzasadniania decyzji o zastosowaniu kontroli osobistej więźnia. ?To ważne orzeczenie z punktu widzenia praw osób przebywających w jednostkach penitencjarnych? ? komentuje Marcin Wolny. ?Wskazuje ono na konieczność zmian prawnych w zakresie kontroli osobistych osadzonych. Ustawodawca powinien wyeliminować arbitralność decyzji o kontroli osobistej i poddać je weryfikacji sądu penitencjarnego. Należałoby też położyć większy nacisk na proporcjonalność stosowania tego środka. Można na przykład rozważyć wprowadzenie kilku rodzajów kontroli osobistych, które różniłyby się stopniem ingerencji w integralność fizyczną jednostki? ? dodaje Marcin Wolny.
Źródło:HFPCz