PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Opinia HFPC w sprawie rozporządzenia dotyczącego obrony z urzędu HFPC przedstawiła opinię do projektu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie sposobu zapewnienia oskarżonemu korzystania z pomocy obrońcy z urzędu. W ocenie Fundacji rozporządzenie wymaga dalszych prac legislacyjnych. Projekt rozporządzenia ma na celu
dostosowanie szczegółowych zasad do zamian w procedurze karnej, które wchodzą w życie 1 lipca 2015 r. Nowelizacja zwiększa nie tylko poziom kontradyktoryjności procesu, ale również zmienia zasady wyznaczania obrońcy z urzędu. Celem rozporządzenia jest zapewnienie prawidłowej realizacji prawa do obrony. Prawo do obrony powinno być zabezpieczone na jak najwcześniejszym etapie postępowania, na co zwróciły Polsce uwagę m.in. Komitet Praw Człowieka ONZ czy Komitet ONZ przeciwko Torturom. Jednak projekt rozporządzenia w sprawie sposobu zapewnienia oskarżonemu korzystania z pomocy z urzędu nie odnosi się do kwestii dostępności obrońcy na jak najwcześniejszym etapie postępowania np. od razu po zatrzymaniu. Projekt zakłada, że wniosek o wyznaczenie obrońcy z urzędu jest przekazywany do sądu niezwłocznie wraz z odpowiednimi dokumentami. Projekt przewiduje, że wniosek o wyznaczenie obrońcy jest rozpoznany w pierwszej kolejności. ?Mimo to […] proponowany przepis nie gwarantuje, że dostęp do obrońcy z urzędu zostanie rzeczywiście zapewniony” – czytamy w opinii HFPC. Z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wynika, że podejrzany musi mieć możliwość uzyskania pomocy prawnej m.in. natychmiast po zatrzymaniu niezależnie od tego czy jest przesłuchiwany przez policję. Ponadto wymóg taki wynika również z dyrektywy Unii Europejskiej 2013/48 w sprawie dostępu do adwokata w postępowaniu karnym, którą Polska musi implementować do listopada 2016 r. Niestety opiniowane rozporządzenie nie odnosi się do dyrektywy i standardów w niej zawartych. Opinię w przedmiocie implementacji dyrektywy 2013/48 w prawie polskim przedstawiła także Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego, która oceniła, że jej implementacja ?wymaga istotnych zmian w kodeksie postępowania karnego?. Opinia HFPC dostępna jest na stronie HFPCz.
