PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
?Iustitia” dalej apeluje o Okrągły Stół dla Wymiaru Sprawiedliwości. Powinni wziąć w nim udział przedstawiciele władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, celem przygotowania założeń nowej ustawy ustrojowej, wspólnej dla wszystkich sądów. Po raz kolejny także Stowarzyszenie wyraziło zdecydowany sprzeciw wobec projektu zmian ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, nad którym obecnie pracuje Sejm.
W uchwale kończącej odbyte w dniach 4 – 6 marca 2011 r. XVI Sprawozdawcze Zebranie Delegatów Stowarzyszenia delegaci stwierdzają, że przygotowana w toku szerokiej debaty ?konstytucja sądów” winna zagwarantować polskiemu sądownictwu należną mu pozycję wymaganą standardami demokratycznego państwa prawa. Trzeba bowiem pamiętać, że:
– niezawisłość nie jest przywilejem sędziego, lecz gwarancją praw i wolności obywatelskich, poszanowania praw człowieka i bezstronnego stosowania prawa. Jest ona także niezbędna dla zapewnienia równości stron w postępowaniu, w związku z czym winna ona być uważana za fundament państwa prawa ;
– sędziowie muszą mieć możliwość podejmowania decyzji bez jakichkolwiek ograniczeń, nacisków, wpływów, oddziaływań czy ingerencji, zarówno bezpośrednich, jak i pośrednich, w tym także pochodzących od organów działających w ramach wewnętrznej struktury sądownictwa;
– obowiązkiem władz jest wyposażenie sądów w taką ilość środków, by umożliwiło to im funkcjonowanie w sposób zgodny ze standardami określonymi w art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, jak również by pozwoliło sędziom na efektywne pełnienie ich służby;
– decyzje co do wyboru i kariery sędziów powinny być podejmowane przez władzę niezależną od ustawodawczej i wykonawczej oraz oparte o obiektywne kryteria, z góry określone w przepisach prawa ;
– wynagrodzenia sędziów winny być adekwatne do charakteru pełnionego przez nich urzędu i wystarczające, by chronić przed próbami wpływania na ich decyzje, a prawo powinno chronić wynagrodzenia sędziów przed obniżaniem.
Stowarzyszenie wyraża zdecydowany sprzeciw wobec forsowanego projektu zmian ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, który to projekt przygotowany został bez realnej konsultacji ze środowiskiem sędziów, a wręcz z lekceważeniem jego stanowiska wyrażonego w toku wysłuchania publicznego, w liście otwartym, w licznych uchwałach Stowarzyszenia oraz w uchwałach większości zgromadzeń sądów okręgowych. Proponowane w tym projekcie zmiany godzą w wyrażone w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasady niezawisłości sędziów i trójpodziału władz oraz prowadzą do dalszego uzależnienia polskich sądów od decyzji podejmowanych przez Ministra Sprawiedliwości i podległych mu urzędników.
Zebranie Delegatów zobowiązało Zarząd Stowarzyszenia do kontynuowania działań mających na celu realizację postulatów Stowarzyszenia, w szczególności poprzez konsekwentną politykę medialną propagującą idee Stowarzyszenia, zacieśnianie współpracy z organizacjami działającymi w kraju i za granicą, w celu koordynacji działań zmierzających do umacniania sądownictwa prawdziwie niezależnego, sprawnego i samorządnego, niezbędnego w demokratycznym państwie prawa.
Uchwała programowa nr 4/2011 XVI Sprawozdawczego Zebrania Delegatów Stowarzyszenia Sędziów Polskich ?Iustitia?:
Zebranie delegatów Stowarzyszenia Sędziów Polskich ?Iustitia? zobowiązuje Zarząd Stowarzyszenia do kontynuowania w imieniu Stowarzyszenia działań mających na celu zapewnienie sądom należnej im pozycji ustrojowej. Ponawiając postulaty w tym zakresie określone po raz pierwszy w uchwale XII Wyborczego Zebrania Delegatów z dnia 25 października 2008 r. w sprawie niezależności sądów i niezawisłości sędziów Stowarzyszenie domaga się: 1.Całkowitego uniezależnienia sądów od decyzji podejmowanych przez polityka jakim jest Minister Sprawiedliwości, poprzez powierzenie nadzoru administracyjnego nad sądami i nadzoru służbowego nad sędziami Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego. 2.Wyodrębnienia budżetowego sądów powszechnych na wzór rozwiązań dotyczących Sądu Najwyższego oraz sądów administracyjnych. 3.Przywrócenia sądownictwu atrybutów samorządności poprzez zwiększenie uprawnień samorządu oraz zapewnienie sędziom sądów wszystkich szczebli udziału w samorządzie sędziowskim. Zebranie delegatów Stowarzyszenie Sędziów Polskich ?Iustitia? podtrzymuje także postulaty wprowadzenia regulacji prawnych gwarantujących sędziom możliwość pełnienia służby w sposób i w warunkach pozwalających na należyte wypełnianie nałożonych na nich obowiązków. Jednocześnie wskazuje, iż postulaty te zmierzają do ukształtowania warunków pracy sędziów w sposób zbieżny z wytycznymi zawartymi w rekomendacji CM/Rec (2010) 12 Komitetu Ministrów Rady Europy z dnia 17 listopada 2010 r., i składają się na nie w szczególności żądania 1.Jednoznacznego uregulowania zakresu nadzoru administracyjnego nad sądami, w sposób gwarantujący zachowanie niezawisłości sędziowskiej przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznych i obiektywnych sposobów kontroli jego wykonywania, jako gwarancji niezawisłości sędziego w ramach określonych w pkt. 22 Rekomendacji 2.Kompleksowego uregulowania modelu kariery zawodowej sędziego, w tym wprowadzenia jasnych, czytelnych, obiektywnych i jednolitych kryteriów awansu, oraz powoływania na stanowiska funkcyjne w sądach, zgodnie z zaleceniami zawartymi w pkt. 44 Rekomendacji 3.Ograniczenia obciążenia sędziów obowiązkami służbowymi w taki sposób aby wymiar nakładanych na nich zadań każdorazowo umożliwiał ich wykonanie w czasie nie przekraczającym 40 godzin tygodniowo i przy wypełnieniu obowiązków wymienionych w punktach 59-65 Rekomendacji. 4.Zapewnienia sędziom i pracownikom administracyjnym sądów godnych warunków pracy, adekwatnych środków finansowych i technicznych pozwalających na prawidłowe wykonywanie swych obowiązków, zgodnie z pkt 33-35 rekomendacji. 4.Podjęcia prac nad regulacją immunitetu cywilnego sędziów zgodnie z zaleceniami zawartymi w pkt.66 i 67 Rekomendacji. 5.Ograniczenia zakresu kognicji sądów i powierzenia innym organom rozstrzygania spraw, które zgodnie ze standardami konstytucyjnymi mogłyby być rozpoznawane przez te organy, a także zwolnienia sędziów z obowiązku podejmowania czynności nie związanych bezpośrednio z wymiarem sprawiedliwości, zgodnie z zaleceniami zawartymi w pkt 33 Rekomendacji 6.Zmiany systemu wynagradzania sędziów w sposób gwarantujący realizację zaleceń zawartych w pkt 53-55 Rekomendacji, przy ustaleniu jego wysokości na poziomie uwzględniającym wytyczne zawarte w art. 178 ust 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, ze wskazaniem by miesięczne wynagrodzenie sędziego sądu rejonowego nie było niższe niż czterokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Zebranie delegatów upoważnia Zarząd do wyboru form i kierunków działań mających na celu realizację postulatów Stowarzyszenia, nie wykluczając ogłoszenia akcji protestacyjnej. Apeluje do wszystkich sędziów o poparcie inicjatyw Stowarzyszenia, popularyzację jego postulatów i opinii oraz o współpracę przy dążeniu do osiągnięcia wspólnego celu.
Uchwała nr 5/2011 XVI Sprawozdawczego Zebrania Delegatów Stowarzyszenia Sędziów Polskich ?Iustitia? w sprawie Okrągłego Stołu dla Wymiaru Sprawiedliwości Zebranie Delegatów Stowarzyszenia Sędziów Polskich ?Iustitia? popiera apel zgromadzeń sędziów sądów okręgowych o zwołanie Okrągłego Stołu dla Wymiaru Sprawiedliwości, z udziałem przedstawicieli władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, celem przygotowania założeń nowej ustawy ustrojowej, wspólnej dla wszystkich sądów. Przygotowana w toku szerokiej debaty ?konstytucja sądów? winna zagwarantować polskiemu sądownictwu należną mu pozycję wymaganą standardami demokratycznego państwa prawa, z uwzględnieniem wytycznych zawartych w Rekomendacji CM/Rec (2010) 12 Komitetu Ministrów Rady Europy z dnia 17 listopada 2010 r., zgodnie z którymi: niezawisłość nie jest przywilejem sędziego, lecz gwarancją praw i wolności obywatelskich, poszanowania praw człowieka i bezstronnego stosowania prawa. Jest ona także niezbędna dla zapewnienia równości stron w postępowaniu, w związku z czym winna ona być uważana za fundament państwa prawa (pkt 11 Rekomendacji) ; sędziowie muszą mieć możliwość podejmowania decyzji bez jakichkolwiek ograniczeń, nacisków, wpływów, oddziaływań czy ingerencji, zarówno bezpośrednich, jak i pośrednich, w tym także pochodzących od organów działających w ramach wewnętrznej struktury sądownictwa (pkt 22 Rekomendacji) ; obowiązkiem władz jest wyposażenie sądów w taką ilość środków, by umożliwiło to im funkcjonowanie w sposób zgodny ze standardami określonymi w art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, jak również by pozwoliło sędziom na efektywne pełnienie ich służby (pkt 33 Rekomendacji); decyzje co do wyboru i kariery sędziów powinny być podejmowane przez władzę niezależną od ustawodawczej i wykonawczej oraz oparte o obiektywne kryteria, z góry określone w przepisach prawa (pkt 44 Rekomendacji); wynagrodzenia sędziów winny być adekwatne do charakteru pełnionego przez nich urzędu i wystarczające, by chronić przed próbami wpływania na ich decyzje, a prawo powinno chronić wynagrodzenia sędziów przed obniżaniem (pkt 54 Rekomendacji). Jednocześnie Stowarzyszenie wyraża zdecydowany sprzeciw wobec forsowanego projektu zmian ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, który to projekt przygotowany został bez realnej konsultacji ze środowiskiem sędziów, a wręcz z lekceważeniem jego stanowiska wyrażonego w toku wysłuchania publicznego, w liście otwartym, w licznych uchwałach Stowarzyszenia oraz w uchwałach większości zgromadzeń sądów okręgowych. Proponowane w tym projekcie zmiany godzą w wyrażone w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasady niezawisłości sędziów i trójpodziału władz oraz prowadzą do dalszego uzależnienia polskich sądów od decyzji podejmowanych przez Ministra Sprawiedliwości i podległych mu urzędników. Zebranie Delegatów zobowiązuje Zarząd Stowarzyszenia do kontynuowania działań mających na celu realizację postulatów Stowarzyszenia, w szczególności poprzez konsekwentną politykę medialną propagującą idee Stowarzyszenia, zacieśnianie współpracy z organizacjami działającymi w kraju i za granicą, w celu koordynacji działań zmierzających do umacniania sądownictwa prawdziwie niezależnego, sprawnego i samorządnego, niezbędnego w demokratycznym państwie prawa.
Uchwała nr 6/2011 XVI Sprawozdawczego Zebrania Delegatów Stowarzyszenia Sędziów Polskich ?Iustitia? w sprawie limitów obciążenia sędziów Zebranie delegatów Stowarzyszenia Sędziów Polskich ?Iustitia? domaga się niezwłocznego ustalenia limitów obciążenia sędziów obowiązkami orzeczniczymi. Z roku na rok rośnie liczba spraw wpływających do sądów, a wraz z tym rośnie wymiar zadań nakładanych na sędziów. Istnieje jednakże granica, do której można zwiększać ilość obowiązków nakładanych na sędziego bez uszczerbku dla praw obywateli oczekujących rzetelnego i niezwłocznego rozpoznania swych spraw. Granicę tę wyznacza czas, który sędzia musi przeznaczyć na analizę każdej sprawy, rozważenie stanowisk stron, przygotowanie rozstrzygnięcia, a także na konieczne doszkalanie i doskonalenie zawodowe, śledzenie zmian prawa i stanowisk doktryny i judykatury. Domagamy się wprowadzenia rozsądnego limitu spraw powierzanych do rozpoznania każdemu sędziemu, tak by wymiar nakładanych na niego zadań umożliwiał ich wykonanie w czasie nie przekraczającym 40 godzin tygodniowo, bez konieczności dokonywania wyboru pomiędzy jakością i ilością wydanych orzeczeń. Dziś w bardzo wielu sądach w kraju liczba spraw powierzanych do rozpoznania poszczególnym sędziom przekroczyła ową granicę, a sędziowie w nich orzekający postawieni zostali przed koniecznością podjęcia decyzji, czy poświęcić szybkość postępowania dla jakości orzeczeń, czy też jakość orzeczeń dla szybkości postępowania. Stawianie sędziów w sytuacji, w której zmuszeni są oni do podejmowania takich decyzji, świadczy o poważnej wadzie systemowej polskiego wymiaru sprawiedliwości.
Uchwała nr 7/2011 XVI Sprawozdawczego Zebrania Delegatów Stowarzyszenia Sędziów Polskich ?Iustitia? w sprawie raportu o stanie kadry sędziowskiej Zebranie delegatów Stowarzyszenia Sędziów Polskich ?Iustitia? zwraca się do Krajowej Rady Sądownictwa o sporządzenie raportu o stanie kadry sędziowskiej, a tym samym wypełnienie obowiązku wynikającego z art. 2 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o Krajowej Radzie Sądownicwa (Dz.U. Nr 100 poz. 1082 ze zm.).
