PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
– Panie i Panowie! Wspólnie spełniliśmy obowiązek wynikający z powierzonego nam przez wyborców mandatu. Doprowadziliśmy do końca dzieło zapoczątkowane 7 lat temu przez naszych poprzedników. Zbudowaliśmy mocny fundament, na którym może się oprzeć i rozwijać nasza ojczyzna. (…) Oddajemy w ręce narodu tę konstytucjęz przekonaniem, że jest to akt nowoczesny, w prawidłowy sposób regulujący stosunki ustrojowe w Rzeczypospolitej. Jest to zarazem akt, w którym znalazły wyraz zarówno uniwersalne tendencje współczesnego konstytucjonalizmu, jak i wartości oraz idee – uznawane przez pokolenia – drogie i bliskie naszemu narodowi ? powiedział 2 kwietnia 1997 r. marszałek Sejmu Józef Zych do członków Zgromadzenia Narodowego, które 18 lat temu uchwaliło obowiązującą do dzisiaj ustawę zasadniczą.
Tryb przygotowania i uchwalenia nowej ustawy zasadniczej określiła ustawa konstytucyjna z 23 kwietnia 1992 r. Zgodnie z nią została powołana Komisja Konstytucyjna Zgromadzenia Narodowego, w skład której weszło 46 posłów oraz 10 senatorów. Jej pierwsze posiedzenie odbyło się 20 października 1992 r. Na podstawie ustawy konstytucyjnej z 23 kwietnia 1992 r. prawo inicjatywy ustawodawczej w zakresie przedstawienia projektu nowej konstytucji przysługiwało oprócz Komisji Konstytucyjnej, także prezydentowi oraz grupie co najmniej 56 członków Zgromadzenia Narodowego. Nowelizacja tej ustawy, uchwalona 22 kwietnia 1994 r., rozszerzyła to prawo na grupę co najmniej 500 tys. wyborców. Poza tym zdecydowano, że pod uwagę powinny być wzięte także projekty przedstawione w poprzedniej kadencji. Ostatecznie do Zgromadzenia Narodowego wpłynęło siedem projektów. Ich pierwsze czytanie odbyło się we wrześniu 1994 r., po czym trafiły one do dalszych prac w Komisji Konstytucyjnej ZN.
Projekt nowej ustwy zasadniczej został przyjęty w styczniu 1997 r. 22 marca 1997 r. Zgromadzenie Narodowe uchwaliło parlamentarny tekst konstytucji. Na tym etapie swoje poprawki zgłosiła głowa państwa, a ostateczny tekst tego aktu prawnego został ustalony 2 kwietnia 1997 r. 25 maja tego roku odbyło się referendum ogólnonarodowe w sprawie jej zatwierdzenia, a 17 października 1997 r. ustawa zasadnicza weszła w życie.
Przez osiemnaście lat obowiązywania została ona zmieniona jedynie dwukrotnie: jesienią 2006 r. dostosowano polskie zasady ekstradycyjne do wymogów unijnych (art. 55), a wiosną 2009 r. przyjęto, że osoby prawomocnie skazane na karę więzienia za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego nie będą mogły zostać posłami i senatorami (art. 99 ust. 3). Pod jej rządami Polska stała się w 1999 r. członkiem Sojuszu Północnoatlantyckiego, a w 2004 r. Unii Europejskiej. Była też fundamentem, na którym opierały się decyzje wyłanianej w kolejnych wyborach władzy ustawodawczej i wykonawczej. 
Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywamy, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obowiązku solidarności z innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospolitej Polskiej ? te słowa skierowali do przyszłych pokoleń twórcy konstytucji w jej preambule. Dziś, osiemnaście lat po ich uchwaleniu, pozostają one nadal aktualne. Tekst ustawy zasadniczej oraz jego tłumaczenie na języki: angielski, francuski, niemiecki i rosyjski są dostępne na stronie internetowej Sejmu: http://sejm.gov.pl/sejm7.nsf/page.xsp/akty_prawne
