PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Krajowa Rada Sądownictwa, po zapoznaniu się z uchwaloną przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustawą z dnia 7 lipca 2016 r. o Trybunale Konstytucyjnym (druk sejmowy 558), po raz kolejny wyraża pogląd, że Trybunał Konstytucyjny jest jedynym organem władzy publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej mającym kompetencje do ostatecznego i wiążącegowszystkie podmioty rozstrzygania o zgodności prawa z Konstytucją. Zadaniem Trybunału Konstytucyjnego jest kontrola zgodności ustaw i innych aktów prawnych z Konstytucją (art. 79 ust. 1, art. 188 pkt 1, art. 193 Konstytucji). Konstytucja zaś jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej (art. 8 ust. 1 Konstytucji). Zagadnieniem o charakterze nadrzędnym jest zatem stworzenie warunków funkcjonowania Trybunału, odpowiednich do rangi jego zadań. Pozycja ustrojowa Trybunału, w świetle zadań nałożonych w Konstytucji, stanowi fundament państwa prawnego, a niezakłócone jego funkcjonowanie służy ochronie wolności i praw obywatelskich, w związku z tym ustrój Trybunału powinien umożliwiać sprawne i rzetelne wykonywanie zadań nałożonych w Konstytucji. Dotyczy to także zasad postępowania przed Trybunałem. Krajowa Rada Sądownictwa wyraża obawę, że niektóre z uchwalonych przepisów ustawy z dnia 7 lipca 2016 r. uniemożliwią Trybunałowi wywiązywanie się z tej niezwykle istotnej roli, przez to zmienią ustaloną od wielu lat pozycję ustrojową Sądu Konstytucyjnego, obniżając jego rangę i znaczenie społeczne. Krajowa Rada Sądownictwa podtrzymuje swoje dotychczasowe stanowiska i opinie dotyczące projektów ustaw normujących ustrój i funkcjonowanie Trybunału Konstytucyjnego, w tym także wnioski związane z pracami legislacyjnymi dotyczącymi projektów ustawy o Trybunale Konstytucyjnym zawarte w stanowisku Rady z 22 czerwca 2016 r. Krajowa Rada Sądownictwa zgłasza szereg szczegółowych uwag, z którymi można zapoznać się na jej stronie internetowej.
STANOWISKO STOWARZYSZEŃ SĘDZIOWSKICH Stowarzyszenia sędziowskie z uwagą obserwują prace Sejmu i Senatu Rzeczpospolitej Polskiej nad przepisami prawa regulującymi działalność Trybunału Konstytucyjnego. Ustawa o Trybunale Konstytucyjnym z dnia 7 lipca 2016 roku jest kolejnym krokiem władzy ustawodawczej prowadzącym do paraliżu funkcjonowania Trybunału. Zawiera szereg przepisów, które w sposób oczywisty są sprzeczne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, a w tym naruszają konstytucyjną zasadę trójpodziału władzy i prowadzą do dalszego ograniczania niezależności władzy sądowniczej. Najpoważniejsze zastrzeżenia budzą przepisy umożliwiające czterem sędziom Trybunału wnioskowanie o kolejne odroczenia na 3 miesiące rozpoznania sprawy, a także nakazujące odraczanie rozprawy w przypadku nieobecności Prokuratora Generalnego. Mogą one powodować całkowite zablokowanie rozpoznania sprawy, pozbawiając tym samym obywateli prawa do sądu. Podobnie ocenić należy treść przepisów przejściowych, dotyczących postępowań już toczących się przed Trybunałem Konstytucyjnym, które skutkować mogą koniecznością prowadzenia postępowań od początku, co dodatkowo wydłuży czas ich trwania. Ponadto ustawowe usankcjonowanie odmowy publikacji orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego sprzed 10 marca 2016 roku stanowi złamanie konstytucyjnej zasady rozdzielności władzy ustawodawczej i sądowniczej. Powyższe uregulowania są jednoznacznie sprzeczne z zaleceniami Komisji Weneckiej sformułowanymi w opinii z dnia 11-12 marca 2016 roku, a tym samym ze standardami europejskimi i międzynarodowymi w tym zakresie. Popieramy także stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich w przedmiocie kolejności rozpoznawania spraw przed Trybunałem, zgodnie z którym ?priorytetem w rozpoznawaniu przez Trybunał wpływających do niego spraw powinny być sprawy dotyczące praw i wolności człowieka i obywatela, a Trybunał Konstytucyjny powinien swobodnie decydować o tym, która ze spraw ma taki charakter?. Podziela również obawy uzależnienia TK od władzy wykonawczej zawarte w opiniach: Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 10 czerwca 2016 roku i 5 lipca 2016 roku, Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 9 czerwca 2016 roku, Krajowej Izby Radców Prawnych z dnia 6 czerwca 2016 roku oraz w opinii Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2016 roku dotyczących uzależnienia Trybunału Konstytucyjnego od władzy wykonawczej. W naszej ocenie przyjęta przez Sejm w dniu 7 lipca 2016 roku ustawa o Trybunale Konstytucyjnym ponownie podważa wskazane przez Komisję Wenecką wszystkie trzy podstawowe zasady Rady Europy: demokracji, praw człowieka i rządów prawa. Prowadzi także wbrew m.in. ponawianym od lat przez SSP IUSTITIA postulatom do dalszego upolitycznienia Trybunału Konstytucyjnego, co jest sprzeczne z istotą niezależnego sądownictwa. Zarządy: Stowarzyszenia Sędziów Polskich ?IUSTITIA? Stowarzyszenia Sędziów Themis Stowarzyszenia Sędziów Rodzinnych Stowarzyszenia Sędziów Rodzinnych w Polsce Pro Familia.
