Najnowsze informacje
Strona główna / Aktualności / Lekcje etyki nadal fikcją

Lekcje etyki nadal fikcją

W 2010 Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu wydał wyrok w sprawie Grzelak przeciw Polsce. Państwo Grzelakowie przez kilka lat bezskutecznie zabiegali o lekcje etyki dla syna. Ponieważ syn nie chodził na religię, na jego świadectwie w rubryce ?religia/etyka? zamiast oceny wstawiano kreskę. Grzelakowie argumentowali, że w sytuacji…… w której lekcje etyki faktycznie nie są dostępne, takie świadectwo ujawnia poglądy religijne ich rodziny. Trybunał orzekł, że Polska naruszyła zakaz dyskryminacji oraz wolność sumienia i wyznania. ETPCz uznał także, że Polska nie zapewniając lekcji etyki dyskryminuje uczniów niewierzących.
Od wydania wyroku minęły już trzy lata, a pomimo jego jednoznaczności, dostęp do etyki w szkołach znacznie się nie zwiększył. Wkrótce rozpoczyna się kolejny rok szkolny a na lekcje etyki będą mogli uczęszczać nieliczni uczniowie.
W roku szkolnym 2012/2013 tylko 4,49% wszystkich szkół zapewniało lekcje etyki. Ponadto, wzór świadectwa nadal pozostaje ten sam. Istotą orzeczenia w sprawie Grzelak p. Polsce jest stwierdzenie przez ETPC, że postanowienia rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach, z dnia 14 kwietnia 1992 roku, dotyczące oceny z ?religii/etyki? nie naruszają przepisów Konwencji, o ile ocena stanowi neutralną informację o udziale ucznia w zajęciach fakultatywnych prowadzonych przez szkołę. ?W sytuacji, kiedy zajęcia z etyki nie są powszechnie dostępne informacja na świadectwie nie stanowi neutralnej informacji o udziale ucznia w zajęciach fakultatywnych, co stanowi naruszanie praw części uczniów. Rozwiązaniem tego problemu jest upowszechnienie zajęć z etyki? ? mówi Dorota Pudzianowska, prawniczka HFPC. Zdaniem HFPC upowszechnienie lekcji etyki nie nastąpi bez zmiany regulacji prawnych. W wyroku w sprawie Grzelak p. Polsce ETPC nie wypowiedział się wprost, jakie działania powinno podjąć państwo polskie, żeby ocena z religii lub etyki na świadectwie stanowiła informację neutralną.
Doświadczenie wskazuje na to, że problemy z zakresu praktyki organizowania lekcji etyki mają swoje źródło w wadliwych przepisach prawnych. Od kilku lat HFPC podnosi, że brak lekcji etyki w polskich szkołach jest w dużej mierze związany z wadliwymi rozwiązaniami prawnymi zawartymi przede wszystkim w rozporządzeniu MENiS z 1992 r. Przede wszystkim niewielka liczba uczniów korzystających z zajęć etyki jest wynikiem wysoko ustalonych progów minimalnej liczby uczniów, jaka jest wymagana dla zorganizowania lekcji etyki.
Ministerstwo Edukacji Narodowej zaproponowało wprowadzenie do szkół nauczania etyki w systemie e-learningu. Rozwiązanie to ogłoszone w 2012 r. jest na etapie koncepcyjnym. Z kolei z dokumentu rządowego przygotowanego dla sekcji wykonywania wyroków Komitetu Ministrów Rady Europy wynika, że wdrożenie e-learningu planowane jest dopiero na 2015 r. Ponadto, dopóki we wszystkich polskich szkołach polskie władze nie zapewnią realnej alternatywy dla katechezy rzymskokatolickiej, dopóty ocena z religii nie powinna się pojawiać się na świadectwach szkolnych, gdyż jest stygmatyzacją osób wyznania innego niż wyznanie rzymskokatolickie i stanowi naruszenie art. 9 EKPC w związku z art. 14 EKPC.
Według HFPC, aby skutecznie wykonać wyrok Grzelak przeciwko Polsce, nie jest konieczne wprowadzanie nowych aktów prawnych. Wystarczyłoby wprowadzić zmiany do rozporządzenia z 1992 roku regulującego zasady organizowania lekcji etyki w szkołach. ?W tym kontekście tym trudniej zrozumieć opieszałość i niekonsekwencję polskich władz w kwestii udostępniania zajęć z etyki. Minęły już trzy lata od wydania wyroku, a wciąż jesteśmy w fazie koncepcyjnej. W państwie neutralnym światopoglądowo i religijnie szkoła powinna wspierać rodziców w wychowywaniu dzieci zgodnie z ich światopoglądem, dlatego konieczna jest realna alternatywa dla lekcji religii w szkołach? ? mówi dr Adam Bodnar, wiceprezes HFPC.
Źródł: Helsińska Fundacja Praw Człowieka

Sprawdź także

Nowy Prokurator Krajowy

Premier powołał nowego prokuratora krajowego, pana Dariusza Korneluka w związku z tym, że tym, że …