PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Rzecznik praw obywatelskich prof. Irena Lipowicz wystąpiła do ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie przypadków zgonów osób zatrzymanych do wytrzeźwienia w pomieszczeniach jednostek Policji.Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, jak się okazuje, otrzymuje z Komendy Głównej Policji informacje o takich wydarzeniach nadzwyczajnych.
Wśród nich wysoki udział mają zgony osób zatrzymanych przez policjantów. Każdy ze zgłoszonych przypadków zgonu osoby zatrzymanej jest przedmiotem badania przez Biuro RPO, zwłaszcza w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa osobistego i poszanowania praw zatrzymanego. Największa liczba zgonów dotyczy osób zatrzymanych do wytrzeźwienia i umieszczonych w pomieszczeniach jednostek Policji (PDOZ). Doświadczenia zebrane przez pracowników Biura RPO w wyniku systematycznych wizytacji pomieszczeń dla osób zatrzymanych oraz analizy przyczyn i okoliczności śmierci osób zatrzymanych do wytrzeźwienia wskazują, że stan ich zdrowia w trakcie trzeźwienia winien – tak jak w przypadku umieszczenia w izbie wytrzeźwień – znajdować się pod stałym nadzorem lekarza. W celu zapobieżenia w przyszłości zgonom osób zatrzymanych, wskazane jest szczegółowe określenie w przepisach wewnętrznych przypadków, w których stan zdrowia osoby przyjętej do PDOZ w stanie nietrzeźwości powinien być bezwzględnie poddany konsultacji medycznej. Wyniki przeprowadzonych postępowań wyjaśniających w sprawach zgonu osoby zatrzymanej do wytrzeźwienia niejednokrotnie zawierają wnioski dotyczące niewystarczającej bieżącej obserwacji przez policjantów zachowań osób trzeźwiejących oraz braku systematycznej kontroli pomieszczeń, w których przebywają osoby zatrzymane do wytrzeźwienia.
Występują również błędy w dokumentowaniu kontroli cel, które uniemożliwiają stwierdzenie, jak przebiegała obserwacja zachowania osoby zatrzymanej do wytrzeźwienia. W związku z powyższym Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o zajęcie stanowiska w przedstawionej sprawie. Z informacji RPO wynika,że w jednej ze spraw (zgon w dniu 25 czerwca 2010 r. osoby umieszczonej w PDOZ przy Komendzie Miejskiej Policji w W . ) , wobec wątpliwości w zakresie prawidłowości postępowania lekarza dyżurnego izby przyjęć szpitala, który badał zatrzymanego, a następnie wystawił zaświadczenie o braku przeciwwskazań do osadzenia w PDOZ, prowadzący śledztwo zasięgnął opinii biegłych. Ci zgodnie uznali, że przeprowadzone w izbie przyjęć szpitala badanie i wystawienie wymienionego dokumentu nie było zgodne ze sztuką i wiedzą medyczną. W ocenie biegłych należało wykonać pełne standardowe badanie lekarskie, tj. badanie z oceną stanu ogólnego i neurologicznego. Ponadto, w ocenie biegłych, stan nietrzeźwości pokrzywdzonego (stwierdzono we krwi 3,1 promila alkoholu etylowego) wymagał szczególnej wnikliwości ze strony personelu medycznego, co związane jest z ograniczonym kontaktem z pacjentem oraz maskującym objawy choroby wpływem alkoholu. Takie postępowanie, zdaniem biegłych, mogło zapobiec śmierci zatrzymanego. W innym przypadku (w dniu 15 czerwca 2009 r. w PDOZ Komendy Powiatowej Policji w L.) zgon zatrzymanego nastąpił po 32 godzinach pobytu w PDOZ. Sekcja zwłok wykazała, że przyczyną zgonu był krwiak podtwardówkowy, powstały w okresie od kilkunastu do kilkudziesięciu godzin przed rozpoczęciem sekcji. W chwili zgonu poziom alkoholu w jego krwi był zerowy. Biegli stwierdzili, że lekarz badający zatrzymanego przed przyjęciem do PDOZ mógł nie stwierdzić objawów wskazujących na istnienie krwiaka, gdyż objawy te manifestują się dopiero po pewnym czasie od powstania urazu. Jednocześnie obraz kliniczny mógł być maskowany przez upojenie alkoholowe, bowiem objawy w obu przypadkach dotyczą deregulacji funkcji ośrodkowego układu nerwowego. Osoby zatrzymane do wytrzeźwienia w PDOZ nie korzystają ze stałej opieki lekarza lub pielęgniarki. Możliwa jest interwencja pogotowia ratunkowego, która szczególnie w sytuacji wezwania do osoby znajdującej się w stanie agonalnym lub nie dającej oznak życia, może być już spóźniona.
Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał na potrzebę stworzenia odpowiednich procedur postępowania policjantów w sytuacji zagrożenia zdrowia i życia osób nietrzeźwych umieszczonych w pomieszczeniach dla osób zatrzymanych. Dotyczy to również objęcia funkcjonariuszy pełniących służbę w PDOZ szkoleniami z zakresu tematyki uzależnień oraz rozpoznawania i reagowania w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia osoby w stanie nietrzeźwości.
