Strona główna / Aktualności / Odszkodowania za stan wojenny

Odszkodowania za stan wojenny

Rzecznik Praw Obywatelskich ponownie wystąpił w sprawie zmiany przepisów ustawy z 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. W ocenie Rzecznika odpowiednie zadośćuczynienie osobom represjonowanym w czasach PRL w okresiestanu wojennego możliwe jest tylko poprzez nowelizację tej ustawy, tak aby osoby represjonowane miały prawo do odszkodowania nie tylko z tytułu wykonania orzeczenia lub decyzji o internowaniu, ale również z samego faktu ich wydania. Przyjęte zróżnicowanie uprawnień osób represjonowanych nie ma bowiem żadnego uzasadnienia. Osoby represjonowane przez sam fakt wydania wobec nich orzeczenia lub decyzji o internowaniu musiały ukrywać się, traciły pracę, a więc źródło utrzymania siebie i swych rodzin.
Konsekwencje represji w większości przypadków odczuwają oni do dziś, znajdując się w trudnej sytuacji materialnej. Nie można też zapominać o kosztach emocjonalnych poniesionych przez osoby represjonowane i ich rodziny. Obecna regulacja wyłączająca spoza zakresu odszkodowania lub zadośćuczynienia szkodę wynikłą z wydania orzeczenia lub decyzji, które były bezprawne, nie da się pogodzić z zasadą sprawiedliwości społecznej wynikającą z zasady demokratycznego państwa prawnego. Przedstawiane wcześniej postulaty Rzecznika Praw Obywatelskich w tej sprawie nie zostały dotychczas uwzględnione.
Dlatego Rzecznik zwraca się z prośbą o rozważenie podjęcia stosownych prac legislacyjnych przez Senat obecnej kadencji.

Sprawdź także

Sądowe roszady w Poznaniu

Minister Adam Bodnar powołał właśnie troje nowych prezesów w sądach w Poznaniu. Tutejsze i krakowskie …

Strona główna / Korporacje prawnicze i trybunały / Odszkodowania za stan wojenny

Odszkodowania za stan wojenny

W zainteresowaniu Rzecznika Praw Obywatelskich pozostaje problematyka dotycząca ograniczania zakresu podmiotowego ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego informuje Ministerstwo Sprawiedliwoąści prof. Irena Lipowicz. Literalne brzmienieprzepisów tej ustawy wyłącza z jej zakresu szkody powstałe w związku z wydaniem orzeczenia lub decyzji. Zgodnie z wcześniejszym stanem prawnym odszkodowanie i zadośćuczynienie przysługiwało w wyniku wydania orzeczenia albo decyzji, a nie było konieczne jej wykonanie. Jak podkreśla Rzecznik, ograniczenie odszkodowania i zadośćuczynienia jedynie do wykonania orzeczenia lub decyzji z jednoczesnym pozbawieniem osób represjonowanych rekompensaty z tytułu ich wydania powoduje, że znaczna część dolegliwych represji i krzywd jej nie podlega. Poza odpowiedzialnością odszkodowawczą Skarbu Państwa w tym trybie pozostają takie represje, jak konieczność ukrywania się (często długotrwałego), utrata pracy, utrata przywilejów emerytalno-rentowych, co zwykle powodowało pogorszenie się sytuacji finansowej całej rodziny represjonowanego. Represje wynikające z samego faktu wydania orzeczenia lub decyzji o internowaniu odczuwalne są w większości przypadków do dziś, np. poprzez niskie renty i emerytury, brak oszczędności, czy składników majątkowych, brak środków na odpowiednie wykształcenie. Regulacja wyłączająca spoza zakresu odszkodowania lub zadośćuczynienia szkodę wynikłą z wydania orzeczenia lub decyzji, które były bezprawne, nie może korzystać z ochrony w świetle zasady sprawiedliwości społecznej wynikającej z zasady demokratycznego państwa prawnego. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o podjęcie działań w celu poszerzenia katalogu osób uprawnionych z omawianej ustawy, wobec których wydane zostały orzeczenie lub decyzja, bez względu na okoliczność, czy zostały wykonane

Sprawdź także

Doroczny raport AI

50 tysięcy osób odwiedziło naszą stronę internetową w poszukiwaniu rzetelnych informacji w dniu ogólnokrajowego referendum …