PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Na stronach internetowych Ministerstwa Sprawiedliwości można zapoznać się z zestawieniem spraw dotyczących orientacji seksualnej, rozpatrywanych przez Europejski trybunał Praw Człowieka w Strasburgu Niniejsze zestawienie nie jest wiążące dla Trybunału i nie ma charakteru wyczerpującego. Oto wybór niektórych sprawMałżeństwo Schalk i Kopf przeciwko Austrii (skarga nr 30141/04) Skarżącymi jest para osób tej samej płci, pozostających w stałym związku. Skarżący zwrócili się do władz austriackich o wydanie zezwolenia na zawarcie przez nich małżeństwa. Ich wniosek został oddalony ze względu na fakt, iż małżeństwo może zostać zawarte jedynie pomiędzy osobami płci przeciwnej. Stanowisko to zostało podtrzymane przez sądy. Trybunał w pierwszej kolejności stwierdził, że związek skarżących mieści się w pojęciu ?życie rodzinne” na równi ze związkiem dwóch osób różnej płci. Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka nie nakłada jednak na Państwo obowiązku wydania zezwolenia na zawarcie małżeństwa parze osób tej samej płci. Władze krajowe były najlepiej umocowane do tego, aby ocenić i wyjść naprzeciw potrzebom społeczeństwa w tym zakresie, mając na uwadze fakt, że instytucja małżeństwa ma głęboko zakorzenione konotacje społeczne i kulturowe, różniące się znacznie pomiędzy społeczeństwami. Nie stwierdzono naruszenia Artykułu 12 (prawo do zawarcia małżeństwa) oraz Artykułu 14 (zakaz dyskryminacji) w związku z Artykułem 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego) Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka.
Adopcje
Fretté przeciwko Francji (skarga nr 36515/97) Odmowa uwzględnienia wniosku złożonego przez osobę homoseksualną o wyrażenie zgody na adopcję dziecka. Trybunał stwierdził, że władze krajowe były uprawnione do uznania, że prawo do adopcji, na które powołał się skarżący, jest ograniczone przez interes dziecka przeznaczonego do adopcji, pomimo uzasadnionych aspiracji skarżącego oraz bez odniesienia się do kryterium osobistych wyborów. Nie stwierdzono naruszenia Artykułu 14 (zakaz dyskryminacji) w związku z Artykułem 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego). Naruszenie Artykułu 6; prawo do rzetelnego procesu.
E.B. przeciwko Francji (skarga nr 43546/02) Nieuwzględnienie wniosku kobiety stanu wolnego, pozostającej w stałym związku z inną kobietą o wyrażenie zgody na adopcję dziecka. Trybunał zauważył, że homoseksualizm skarżącej był decydującym czynnikiem, który wpłynął na odmowę uwzględnienia jej wniosku, podczas gdy francuski system prawny dopuszcza możliwość adopcji dzieci przez osoby samotne, otwierając tym samym możliwość adopcji przez osobę homoseksualną stanu wolnego. Stwierdzono naruszenie Artykułu 14 Konwencji w związku z Artykułem 8.
Gas i Dubois przeciwko Francji (skarga numer 25951/07) Skarżący to dwie mieszkające ze sobą kobiety. Skarga dotyczyła odmowy uwzględnienia wniosku pierwszej skarżącej o adopcję niepełną dziecka drugiej skarżącej. Nie stwierdzono naruszenia Artykułu 14 (zakaz dyskryminacji) i Artykułu 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego): Trybunał uznał, że sytuacja prawna skarżących nie mogła być porównana do sytuacji pary małżeńskiej w kwestii przysposobienia przez drugiego rodzica. Trybunał nie znalazł także żadnych dowodów na istnienie różnic w traktowaniu ze względu na orientacje seksualną skarżących, ponieważ pary przeciwnej płci, które wstąpiły w formalny związek partnerski miały także zamknięty dostęp do adopcji niepełnej. W odpowiedzi na zarzut skarżących, że pary przeciwnej płci będące w zarejestrowanym związku partnerskim mogłyby obejść wspomniany zakaz wstępując w związek małżeński, Trybunał przypomniał swoje ustalenia w zakresie dostępu do małżeństwa osób tej samej płci (wyrok w sprawie Schalk i Kopf przeciwko Austrii).
Prawa rodzicielskie
Salgueiro da Silva Mouta przeciwko Portugalii (skarga nr 33290/96) Odebranie ojcu prawa do wspólnej opieki nad dzieckiem z powodu jego homoseksualizmu. Decyzja sądów portugalskich w znacznej mierze opierała się na fakcie, że skarżący był osobą homoseksualną oraz że „dziecko powinno przebywać w tradycyjnej portugalskiej rodzinie”. Trybunał stwierdził, że rozróżnienie oparte na orientacji seksualnej nie mieści się w ramach dozwolonych Konwencją. Stwierdzono naruszenie Artykułu 14 (zakaz dyskryminacji) w związku z Artykułem 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego).
J.M. przeciwko Wielkiej Brytanii (skarga nr 37060/06) W następstwie rozwodu opieka nad dziećmi została powierzona byłemu mężowi skarżącej. Skarżąca została zobowiązana do uczestnictwa w kosztach związanych z wychowaniem dzieci. W 1998 roku skarżąca weszła w intymny związek z inną kobietą. Przepisy, które miały zastosowanie w owym czasie ; przed wprowadzeniem ustawy o związkach partnerskich ; przewidywały możliwość obniżenia alimentów w przypadku, gdy nie sprawujący opieki rodzic wszedł w nowy związek formalny bądź nieformalny, nie uwzględniając jednak związków osób tej samej płci. Trybunał uznał, że zasady dotyczące obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, przed wprowadzeniem ustawy o związkach partnerskich, dyskryminowały osoby pozostające w związkach tej samej płci. Stwierdzono naruszenie Artykułu 14 (zakaz dyskryminacji) łącznie z Artykułem 1 Protokołu 1 do Konwencji (ochrona własności).
Prawo do najmu
Karner przeciwko Austrii (skarga nr 40016/98) Odmowa wyrażenia zgody osobie homoseksualnej na wstąpienie w stosunek najmu po zmarłym partnerze. Trybunał nie podzielił stanowiska, że całkowite wykluczenie osób pozostających w związkach homoseksualnych ze wstąpienia w stosunek najmu było podyktowane koniecznością ochrony rodziny. Stwierdzono naruszenie Artykułu 14 (zakaz dyskryminacji) w związku z Artykułem 8 (prawo do poszanowania mieszkania).
Kozak przeciwko Polsce (skarga numer 13102/02) Odmowa wyrażenia zgody na wstąpienie przez osobę homoseksualną w stosunek najmu po zmarłym partnerze. Trybunał nie podzielił stanowiska, że całkowite wykluczenie osób pozostających w związkach homoseksualnych ze wstąpienia w stosunek najmu było podyktowane koniecznością ochrony rodziny. Stwierdzono naruszenie Artykułu 14 (zakaz dyskryminacji) w związku z Artykułem 8 (prawo do poszanowania mieszkania).
Parady gejów
Alekseyev przeciwko Rosji (skarga nr 4916/07, 25924/08 oraz 14599/09) Sprawa dotyczyła skarg rosyjskiego działacza na rzecz praw gejów na wielokrotne oddalanie przez władze Moskwy jego wniosków o organizację marszy „gay-pride”. Trybunał uznał, że zakazy organizacji przedmiotowych marszy i pikiet nie były konieczne w społeczeństwie demokratycznym. Stwierdził ponadto, że Pan Alekseyev nie miał dostępu do efektywnego środka odwoławczego, aby zakwestionować rzeczone zakazy oraz że były one dyskryminujące z uwagi na jego orientacje seksualną. Stwierdzono naruszenia Artykułu 11 (prawo do zgromadzania się i stowarzyszania się), Artykułu 13 (prawo do efektywnego środka odwoławczego) oraz Artykułu 14 (zakaz dyskryminacji).
