PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Ministerstwo Sprawiedliwości ujawniło projekt zmian w ustawie o Krajowej Radzie Sądownictwa. To konstytucyjny organ, który stoi na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Liczy 15 sędziów, ośmiu przedstawicieli parlamentu, przedstawiciela prezydenta i rządu – członkiem KRS jest minister sprawiedliwości. KRS m.in. opiniujeprojekty aktów prawnych dotyczących sądownictwa i decyduje o nominacjach sędziowskich. Artykuł otwarty w ramach bezpłatnego limitu prenumeraty cyfrowej Sędziów wybierze prezydent Tę ostatnią funkcję KRS ma za sprawą nowelizacji częściowo stracić.
Dziś KRS przedstawia prezydentowi kandydatów na wolne stanowiska sędziowskie, a prezydent wręcza im nominacje i ich zaprzysięga. Po zmianie, jeśli na jedno stanowisko sędziowskie jest więcej niż jeden kandydat (a to jest regułą), KRS ma przedstawić prezydentowi dwóch kandydatów do wyboru. A więc decyzja o tym, kto będzie powołany, będzie już należała nie do KRS, ale do prezydenta. Nowelizacja – jak wszelkie „dobre zmiany” wprowadzone do tej pory przez PiS m.in. w prokuraturze, służbie cywilnej czy publicznych mediach – przewiduje całkowitą wymianę kadr. W tym przypadku przerywa się kadencję obecnej KRS. Sąd Najwyższy i naczelny Sąd Administracyjny mają dziś w KRS po dwóch przedstawicieli. Po zmianie będą miały jednego. Sądy apelacyjne w ogóle nie będą wybierały przedstawiciela. Zamiast tego wprowadza się skomplikowany, regulowany w dużym stopniu przez ministra sprawiedliwości proces wyborów do KRS 11 przedstawicieli sędziów sądów powszechnych, w arbitralnie tworzonych przez ministra sądowych okręgach wyborczych. Okręgi są utworzone sztucznie, nie pokrywają się z obszarem apelacji sądowej, co będzie utrudniało wybór, bo sędziowie nie będą znali kandydatów. Na przykład Sąd Rejonowy dla Warszawy-Pragi znalazł się w jednym okręgu z sądami w Suwałkach czy Białymstoku. Kolejna zmiana: zakaz zasiadania w KRS prezesów i wiceprezesów sądów. Taka zmianę w PiS wprowadził już za swoich poprzednich rządów. KRS zaskarżyła zakaz zasiadania prezesów i wiceprezesów w KRS do Trybunału Konstytucyjnego. TK uznał, że takie ograniczenie władzy sądowniczej w jej wolności wyboru sędziów do KRS jest naruszeniem zasady niezależności sądów. Tylko jedna kadencja PiS chce też, by nie można było powtórzyć kadencji w KRS. I by członkowie KRS wybrani w środku czteroletniej kadencji dla uzupełnienia składu Rady mogli sprawować funkcje nie przez cztery lata, ale do końca kadencji Rady. – To rozwiązania, które rozbijają ciągłość działania KRS: nowi członkowie nie będą mogli korzystać z doświadczenia starych – mówi sędzia Waldemar Żurek, rzecznik KRS. Sędzia Żurek zwraca uwagę, że projekt przez zakaz zasiadania w Radzie prezesów i wiceprezesów i rozbicie okręgów sądowych przy wyborach przedstawicieli do KRS, zmierza do wyeliminowania z KRS sędziów z autorytetem w środowisku i doświadczeniem w dawaniu odporu władzy, gdy ta próbuje nacisku na niezależność sądów i niezawisłość sędziów: – Sposób wyboru przedstawicieli do KRS ukształtowano metodami stosowanymi w polityce: tak dobiera się okręgi, by jakaś partia większość uzyskała lub nie. W tym wypadku chodzi o to, by sędziowie nie wybrali do KRS silnych liderów. Sędzia Żurek ma wątpliwość, czy wygaszenie kadencji obecnej KRS jest zgodne z konstytucją: – Coś takiego musiałoby być motywowane ważnym interesem publicznym, tymczasem w uzasadnieniu projektu takiego powodu nie podano – mówi. – Niezwykle niepokojąca z punktu widzenia niezależności trzeciej władzy i prawa do bezstronnego sądu jest zmiana, która nakazuje KRS przedstawiać prezydentowi dwóch kandydatów na wolne miejsce sędziowskie. W ten sposób ostatecznie to prezydent decyduje o obsadzie stanowisk sędziowskich. I można się spodziewać, że sędziowie, którzy narazili się władzy swoimi wyrokami, np. nie awansują do sądu wyższej instancji – prorokuje sędzia Żurek. Projekt ustawy poszedł do uzgodnień międzyresortowych. Ma go też zaopiniować KRS. To obowiązek konstytucyjny. Gdyby nie dopełniono obowiązku konsultacji z KRS, ustawę mógłby uchylić w całości – z powodu trybu uchwalenia – Trybunał Konstytucyjny. Cały tekst: http://wyborcza.pl/1,75398,20024506,pis-rozwiaze-krajowa-rade-sadownictwa-powola-nowa-wplywy-traca.html#ixzz47rPBrD9T
Źródło: Gazeta Wyborcza.Autor: Ewa Siedlecka
