O nowelizacji prawa i ujednoliceniu zasad udostępniania i odmowy udostępniania informacji publicznej, w zakresie związanym z kontrolą i audytem mówił prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski na ogólnopolskiej konferencji naukowej, zorganizowanej przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych oraz Uniwersytet Łódzki.Prezes NIK, Krzysztof Kwiatkowski oparł swoje wystąpienie w znacznym stopniu na doświadczeniach Najwyższej Izby Kontroli, zaznaczając jednocześnie, że znajduje się ona w dość komfortowej sytuacji. Po nowelizacji przepisów dysponuje szerszymi możliwościami ochrony informacji.
Prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski przemawia na konferencji naukowej GIODO oraz Uniwersytet Łódzki W swoim wystąpieniu Prezes NIK wyeksponował brak spójnych rozwiązań niezbędnych do udostępniania informacji publicznej w toku i po zakończeniu kontroli czy audytu. W ocenie szefa Izby, nie sprzyja to ani jawności, ani ochronie praw podmiotów kontrolowanych. Żądający informacji nie ma bowiem pewności, jakie dokumenty z kontroli może uzyskać i w rzeczywistości musi weryfikować to praktyka sądowa. – Z drugiej strony kontrolowany, zwłaszcza przedsiębiorca, może się słusznie obawiać, że informacje uzyskane w toku kontroli i dotyczące jego działalności mogą być łatwo dostępne dla konkurencji – wyjaśniał prezes NIK. Dużo miejsca w wystąpieniu zostało poświęcone udostępnianiu informacji z kontroli przeprowadzanych przez NIK. Prezes Krzysztof Kwiatkowski omówił uregulowania dotyczące ochrony prowadzonych postępowań kontrolnych, zwłaszcza w kontekście tajemnicy kontrolerskiej.
– Niemniej jednak, nawet tak szczegółowa regulacja nie jest remedium na problemy pojawiające się w praktyce Izby przy udostępnianiu informacji publicznych – przyznał. – W praktyce spotykamy się ze skargami do sądów administracyjnych na odmowę udostępnienia informacji publicznych pochodzących z kontroli. Nie zawsze więc wystarcza powołanie się na tajemnicę kontrolerską i tajemnicę przedsiębiorcy. Orzeczenia sądowe czasem nie dają jednoznacznej odpowiedzi, które informacje należało udostępnić. – Weryfikacja danych chronionych tajemnicą przedsiębiorstwa jest bardzo trudna, a poważne skutki związane z udostępnieniem lub odmową dostępu do informacji i tak obciążają kontrolującego – zasygnalizował Prezes NIK. Następnie prezes Krzysztof Kwiatkowski omówił kwestię nadużyć prawa do dostępu do informacji publicznej, bo jak podkreślił, jawność bez ograniczeń może prowadzić do nadużyć, w tym do pozbawienia ochrony dla ważnych interesów, zarówno tych ze sfery publicznej, jak prywatnej. Przywołał przykład kserowania dokumentów i anonimizacji danych, które nie zawsze zapewniają skuteczną ochronę prywatności. – Nierzetelne wykorzystanie uzyskanych podczas kontroli lub audytu informacji może wyrządzić kontrolowanemu ogromną krzywdę, doprowadzić do zniekształcenia informacji publicznej, wprowadzić opinię publiczną w błąd – podkreślił prezes Izby.
Zdaniem Prezesa Krzysztofa Kwiatkowskiego należy zastanowić się nad ujednoliceniem dostępu do dokumentów stanowiących informację publiczną zawartą w aktach kontroli, a także rozważyć problematykę nadużycia prawa do informacji. Postuluje więc potrzebę prostej w zastosowaniu i podlegającej kontroli sądowej przesłankę odmowy udostępnienia informacji uzyskanych w toku kontroli.
Prawo do informacji publicznej służyć ma dobru powszechnemu, tj. przejrzystości działania organów władzy publicznej i innych podmiotów obowiązanych do udzielania informacji publicznej. – Celem ustawy nie jest zatem zaspokajanie indywidualnych interesów, czy niekiedy zwykłej ciekawości obywateli. Nie można bowiem dopuścić, aby prawo do informacji publicznej było nadużywane i krzywdziło podmioty obowiązane do jej udzielania – zakończył wystąpienie prezes Krzysztof Kwiatkowski. W konferencji na temat dylematów wynikających z realizacji prawa dostępu do informacji publicznej i ochrony danych osobowych wzięli udział m.in. prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego – prof. Małgorzata Gersdorf oraz Elżbieta Jarzęcka – Siwik, wicedyrektor Departamentu Prawnego i Orzecznictwa Kontrolnego NIK
PoPrawny Poznański serwis prawny
