PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Prezydent miasta po uchyleniu jego decyzji przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu musi ustalić koszty wydania karty pojazdu z uwzględnieniem nakładów poczynionych przez organ i oddać obywatelowi pobrane bez podstawy prawnej pienądze.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie: następującym: sędzia WSA Elwira Brychcy (spr.) sędziowie Sędzia WSA Barbara Drzazga i sędzia WSA Aleksandra Łaskarzewska w sprawie zwrotu opłaty za kartę pojazdu uchylili decyzję prezydenta i zasądzili od prezydenta miasta K. na rzecz skarżącego kwotę […] zł. ([…] złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania, oraz ustalili iż zaskarżony akt nie może być wykonany.
Obywatel S. B. zwrócił się o zwrot nienależnie pobranej opłaty w kwocie 425,- zł, za kartę pojazdu wystawioną dla zakupionego w Niemczech samochodu osobowego marki […]. W uzasadnieniu wniosku podniósł, że zgodnie z art.92 ust.1 i art.190 ust.4 oraz art.217 Konstytucji opłata jest nienależna. Prezydent miasta K. odmówił zwrotu żądanej kwoty stwierdzając, że oplata za kartę pojazdu została pobrana w wysokości zgodnej z określoną w § 1 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003 r. Pouczono wnioskodawcę o możliwości zaskarżenia odmowy zwrotu do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zgodnie z tym pouczeniem S. B. złożył skargę do WSA w Poznaniu domagając się zwrotu nienależnie pobranej opłaty.
Sąd postanowieniem z dnia 24 września 2009 r. w sprawie II SA/PO 508/09 odrzucił skargę wyjaśniając w uzasadnieniu, że skarżący nie wyczerpał trybu administracyjnego ponieważ nie wezwał organu do usunięcia naruszenia prawa. Wskazano także, że błędne pouczenie przez organ stanowić może podstawę do wystosowania przez skarżącego do tegoż organu wezwania do usunięcia naruszenia prawa z jednoczesnym wnioskiem o przywrócenie terminu do dokonania tej czynności. Powyższe postanowienie sądu jest prawomocne.
A zatem S. B. wezwał do usunięcia naruszenia prawa. Postanowieniem z dnia […]. listopada Prezydent miasta K. przywrócił skarżącemu termin do złożenia wezwania do usunięcia naruszenia prawa. Ponieważ skarżący nie otrzymywał odpowiedzi ponownie wezwał organ do usunięcia naruszenia prawa. W odpowiedzi na wezwanie organ wskazał, że podtrzymuje swoje stanowisko z dnia 22 maja 2009 r. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 14 stycznia 2010r. S. B. wniósł o zwrot nienależnie pobranej kwoty wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 22.05.2009 r. i zwrot kosztów.
Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu skarga była zasadna. Oto wyjątki z uzasadnienia wyroku: Przed przystąpieniem do oceny legalności zaskarżonego aktu zauważyć należy, że w uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 lutego 2008 r. sygn. akt I OPS 3/07 stwierdzono, że skierowane do organu żądanie zwrotu opłaty za wydanie karty pojazdu, uiszczonej na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003 r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu (Dz.U. Nr 137 poz. 1310 ze zm.) jest sprawą administracyjną, którą organ załatwia w drodze aktu lub czynności. Na tego rodzaju akt lub czynność przysługuje skarga do sądu administracyjnego. (…)
Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnił, że opłata za wydanie karty pojazdu nie ma charakteru podatkowego, gdyż jej głównym celem jest zrekompensowanie poniesionych przez organ kosztów wytworzenia i wydania karty pojazdu. Skoro uiszczona opłata nie stanowiła realizacji obowiązku o charakterze podatkowym, do załatwienia sprawy o zwrot opłaty nie mogą mieć zastosowania przepisy Ordynacji podatkowej o zwrocie podatku. Nie ma również podstaw do przyjęcia, iż taką sprawę organ może załatwić w drodze decyzji administracyjnej, stosując przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, ponieważ ustawa Prawo o ruchu drogowym w ogóle nie reguluje spraw dotyczących zwrotu uiszczonych opłat, a z przepisów Kodeksu nie można wyprowadzić zasady, iż każde żądanie skierowane do organu wymaga rozstrzygnięcia w drodze decyzji administracyjnej. (…)
W przypadku stwierdzenia niezgodności przepisów rozporządzenia z Konstytucją i ustawą różnica polega na tym, że orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające taką niezgodność wywołuje ten skutek, że zakwestionowane przepisy tracą moc z chwilą wskazaną przez Trybunał, podczas gdy stwierdzenie takiej niezgodności przez Sąd jest podstawą do odmowy zastosowania zakwestionowanego przepisu w toku rozpoznawania określonej sprawy, pomimo że formalnie przepis ten pozostaje w systemie prawnym. W konsekwencji należało uznać, że objęty kontrolą sądową akt prezydenta miasta K. z dnia […] maja 2009 r. wydany został bez podstawy prawnej, bowiem odwołuje się do mocy obowiązującej przepisu rozporządzenia, którego zastosowania sąd rozpatrujący niniejszą sprawę odmawia.
Sąd miał również na uwadze fakt, że wydanie przez organ zaskarżonego aktu miało miejsce nie tylko po wydaniu przez Trybunał Konstytucyjny wyroku orzekającego o niekonstytucyjności przepisu rozporządzenia, ale także po upływie terminu, do którego Trybunał odroczył utratę mocy obowiązującej tego przepisu. Dodatkowo Sąd wskazuje, że takie załatwienie sprawy przez organ narusza art. 90 TWE przez zastosowanie przepisów sprzecznego z nim Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003 r., w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu. (…) Zgodność krajowych regulacji prawnych odnoszących się do opłat za wydanie karty pojazdu z powołanym przepisem TWE stała się przedmiotem postanowienia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 10 grudnia 2007 r. w sprawie C-134/07 (Dz.U.UE.C 2008/64/15) wydanego w związku z pytaniem prejudycjalnym Sądu Rejonowego w Jaworznie. W orzeczeniu tym Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że sporna opłata jest objęta zakazem z art. 90 akapit pierwszy TWE. Stwierdził też, że „art. 90 akapit pierwszy TWE należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwia się on opłacie, takiej jak przewidziana w § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003 r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu, która to opłata w praktyce jest nakładana w związku z pierwszą rejestracją używanego pojazdu samochodowego przywiezionego z innego państwa członkowskiego, lecz nie jest nakładana w związku z nabyciem w Polsce używanego pojazdu samochodowego, jeśli jest on tam już zarejestrowany”.
W świetle przytoczonego wywodu nie ulega wątpliwości, że prawidłowość kierunku wykładni art. 90 TWE została przesądzona przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości. Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, że skoro sprzeczność polskiej regulacji z normą prawa wspólnotowego nie budziła wątpliwości Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, to sąd orzekający w niniejszej sprawie jest w pełni uprawniony i zobowiązany do odmowy zastosowania tego przepisu.
Rozpoznając ponownie wniosek skarżącego Prezydent miasta K. powinien uwzględnić powyższe stanowisko sądu i określić kwotę nadpłaty za wydanie karty pojazdu z uwzględnieniem kosztów i nakładów poczynionych przez organ na ich wydanie. W zakresie tym pomocne mogą okazać się ustalenia Trybunału Konstytucyjnego oraz wyjaśnienia przytoczone w ramach sprawy przez Ministra Infrastruktury, a zawarte w uzasadnieniu wyroku Trybunału z dnia 17 stycznia 2006 r. W tym stanie rzeczy na podstawie art. 146 § 1 P.p.s.a. uchylono zaskarżony akt .