Najnowsze informacje

Proces był rzetelny

17 września 2013 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka (Trybunał) wydał dwa wyroki w sprawach przeciwko Polsce: Przemyk przeciwko Polsce (skarga nr 22426/11) oraz Brzuszczyński przeciwko Polsce (skarga nr 23789/09). Trybunał w orzeczeniach tych analizował zasadność skarg pod kątem prawa do rzetelnego procesu sądowego.
O sprawie Przemyka piszemy poniżej. W sprawie Brzuszczyński przeciwko Polsce z kolei, skarżący powołując się na Artykuł 6 Konwencji zarzucił, że postępowanie prowadzone w jego sprawie było nierzetelne. W jego ocenie został on niesłusznie uznany za winnego dokonania czynów zarzucanych mu w akcie oskarżenia, tj. przestępstwa z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 148 § 2 kk (pomocnictwo w dokonaniu zabójstwa), art. 263 § 2 kk (posiadanie broni palnej bez zezwolenia) oraz art. 13 § 1 kk w zw. z art. 282 kk (usiłowanie doprowadzenia pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem). Wyrokiem z dnia 27 listopada 2007 roku Sąd Okręgowy w Warszawie wymierzył skarżącemu karę łączną 15 lat pozbawienia wolności, którą odbywa do chwili obecnej. Skarżący podniósł, iż wydany wobec niego wyrok skazujący zapadł jedynie w oparciu o wyjaśnienia głównego sprawcy R.N., który popełnił samobójstwo przed rozpoczęciem procesu. Zarówno obciążające skarżącego zeznania, które zostały złożone w toku postępowania przygotowawczego przez nieżyjącego wspólnika, jak i inny materiał dowodowy miały wyłącznie charakter poszlakowy. Skarżący sformułował, w szczególności, zarzut naruszenia prawa do obrony w związku z brakiem możliwości przesłuchania R.N. na etapie postępowania sądowego. Ponadto w opinii Pana Brzuszczyńskiego sąd bezpodstawnie odmówił wiarygodności zeznań innych świadków obrony, wydając orzeczenie jedynie na podstawie zeznań świadków oskarżenia, które uznał za komplementarne z wyjaśnieniami zmarłego współsprawcy.
Dokonując oceny niniejszej sprawy jako całość, Trybunał podkreślił, iż nieobecność świadka musi być właściwie usprawiedliwiona, a w przypadku, gdy wyrok skazujący opiera się wyłącznie lub w decydującym stopniu na zeznaniach złożonych przez osobę, której oskarżony nie miał możliwości zadawać pytań, czy to na etapie postępowania przygotowawczego, czy w trakcie procesu, wystąpić może takie ograniczenie prawa do obrony, które stoi w sprzeczności z gwarancjami wynikającymi z Artykułu 6 Konwencji. Trybunał nie stwierdził zatem naruszenia Artykuł 6 ust. 1 w związku z Artykułem 6 ust. 3 lit. d Konwencji uznając, iż brak możliwości przesłuchania świadka był okolicznością obiektywną, nie zaś decyzją władz. W ocenie Trybunału sądy krajowe przeprowadziły postępowanie dowodowe w sposób właściwy, a cały zgromadzony materiał został poddany szczegółowej analizie i zestawieniu z zeznaniami złożonymi w postępowaniu przygotowawczym przez nieżyjącego oskarżonego.
Trybunał uznał, iż obronie zapewniono także możliwość odniesienia się do całości zgromadzonego materiału dowodowego, przy czym linia obrony była niespójna.

Sprawdź także

Sędziowie pozwali S. Piotrowicza

Pierwsza prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Gersdorf i sędzia Krzysztof Rączka złożyli pozew przeciwko posłowi Prawa …