PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
W trakcie trwania prezydencji szczególny nacisk zostanie położony na kwestię usprawnienia i uproszczenia wykonywania praw obywateli Unii Europejskiej w sferze majątkowej oraz wzmocnienia uprawnień procesowych jak i pozaprocesowych ofiar przestępstw. RP zamierza kontynuować realizację założeń zawartych w programie sztokholmskim. Program ten został przyjęty przez Prezydencję Szwedzką w drugiej połowie 2009 roku. Założenia te przewidują dalsze rozwijanie i wzmacnianie przestrzeni bezpieczeństwa, sprawiedliwości i wolności w Unii Europejskiej.
Prokuratura Generalna realizując priorytety prezydencji na Forum Konsultacyjnym Prokuratorów Generalnych Unii Europejskiej wspiera propozycję regulacji unijnych harmonizujących przepisy dotyczące ochrony bezpieczeństwa i praw świadków i pokrzywdzonych w postępowaniu karnym oraz ofiar handlu ludźmi. Niezbędnym i wysoce pożądanym jest dalsze usprawnienie współpracy organów wymiaru sprawiedliwości Państw Członkowskich Unii Europejskiej w sprawach karnych na bazie Eurojustu i jego przekształcanie zgodnie z brzmieniem art. 85 i 86 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFEU). Kontynuowane będą prace zapoczątkowane przez poprzednie prezydencje nad przyjęciem dyrektywy w sprawie europejskiego nakazy śledczego.W trakcie prezydencji Prokuratura Generalna organizuje szereg konferencji i spotkań o charakterze eksperckim na bazie Eurojustu i Europejskiej Sieci Sądowniczej (EJN).
Prokurator Generalny w Unii Europejskiej
Stała obecność na forum unijnym polskiej Prokuratury Generalnej realizowana jest poprzez aktywne uczestnictwo polskich prokuratorów, jako jej przedstawicieli, w pracach organów zajmujących się współpracą w zakresie wymiaru sprawiedliwości jak Eurojust, OLAF, Europejska Sieć Sądownicza (EJN) a ostatnio także poprzez Forum Konsultacyjne Prokuratorów Generalnych i Dyrektorów Prokuratur Generalnych Unii Europejskiej. Forum, utworzone w 2010 roku, skupiające wszystkich Prokuratorów Generalnych oraz Dyrektorów Generalnych Prokuratur Państw Członkowskich Unii jest organem doradczo-konsultacyjnym, stawiającym sobie za cel szersze wspieranie współpracy organów wymiaru sprawiedliwości, budowanie sieci bezpośrednich kontaktów pomiędzy Prokuraturami narodowymi oraz oddziaływanie na proces decyzyjny organów Unii w celu zwiększenia skuteczności ścigania najgroźniejszych przestępstw zagrażających bezpieczeństwu i wolności obywateli Unii a przez to godzących w ich prawa podstawowe. Zadania Forum wypływają z przyjęcia przez Unię Europejską Programu Sztokholmskiego, w zakresie identyfikacji i zwalczania zagrożeń dla bezpieczeństwa Unii. Uczestnicy Forum spotykają się raz do roku podczas Prezydencji poszczególnych państw, w siedzibie Eurojust w Hadze. Obradom plenarnym w czasie nadchodzącej Prezydencji Polskiej zaplanowanym na grudzień 2011 roku przewodniczył będzie Prokurator Generalny RP.
EUROJUST
Eurojust został powołany do życia decyzją Rady Unii Europejskiej z dnia 28 lutego 2002 roku jako organ Unii Europejskiej posiadający osobowość prawną, mający stymulować i polepszać koordynację działań i współpracę między właściwymi organami sądowymi państw członkowskich. Poprawa współpracy między państwami to w szczególności ułatwianie realizacji wniosków o pomoc prawną i decyzji dotyczących współpracy sądowej w sprawach karnych. Aktualnie Eurojust wykonuje swoje zadania na podstawie decyzji Rady z dnia 16 grudnia 2008 roku, przy udziale 27 przedstawicieli krajów członkowskich. Prokuratura Generalna reprezentowana jest przez delegowanego do wykonywania czynności służbowych poza granicami kraju prokuratora z Departamentu do spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji. W ramach współpracy, obok działań polegających na ułatwianiu wykonywania wniosków o pomoc prawną, zadaniem Eurojustu jest również koordynowanie postępowań karnych prowadzonych przez dwa lub więcej państwa członkowskie w najpoważniejszych sprawach dotyczących przestępczości zorganizowanej, przy czym czynności te nie byłyby możliwe bez aktywnego zaangażowania właściwych krajowych jednostek organizacyjnych prokuratury. Za współpracę z Eurojustem w strukturach polskiej prokuratury odpowiada Departament do spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Generalnej, jednakże z uwagi na przedmiot działalności tego organu, w bieżącym kontakcie z polskim Krajowym Przedstawicielem w Eurojust pozostają także prokuratorzy Departamentu Współpracy Międzynarodowej Prokuratury Generalnej. Europejska Sieć Sądownictwa (EJN) Europejska Sieć Sądowa to sieć osób – punktów kontaktowych wyznaczonych przez poszczególne Państwa Członkowskie UE w celu udzielania wsparcia i pomocy własnym oraz zagranicznym organom sądowym, poszukującym informacji z zakresu szeroko rozumianej współpracy międzynarodowej. W szczególności pomoc taka może być udzielana poprzez wymianę informacji o prawie, uzyskiwanie i udzielanie informacji o wszystkich aspektach zagranicznej procedury i praktyki organów sądowych, doradzanie przy przygotowywaniu wniosków o pomoc prawną lub ENA oraz asysta przy ich wykonywaniu przez państwo wezwane. W skład sieci wchodzą przedstawiciele organów sądowych Państw Członkowskich UE, a także Norwegii, Islandii, Szwajcarii, Chorwacji i Turcji oraz Komisji Europejskiej. Siecią administruje Sekretariat EJN mieszczący się w Hadze, natomiast koordynowaniem działań polskich punktów kontaktowych zajmuje się Krajowy Korespondent, którego funkcję pełni pracownik DWM PG. Do zadań Korespondenta ? oprócz szeroko rozumianej koordynacji – należy także przygotowanie dla sekretariatu EJN corocznej informacji statystycznej na temat aktywności punktów kontaktowych polskiego komponentu sieci. Uczestniczy on także w cyklicznych spotkaniach Korespondentów, z których ostatnie odbyło się w kwietniu 2010 roku. W Polsce Europejska Sieć Sądowa oparta jest przede wszystkim na strukturach prokuratury. Od sierpnia 2010 roku w jej skład wchodzi 3 prokuratorów Departamentu Współpracy Międzynarodowej Prokuratury Generalnej, 10 prokuratorów wyznaczonych dla obszarów prokuratur apelacyjnych oraz dwie osoby z Departamentu Współpracy Międzynarodowej i Prawa Europejskiego Ministerstwa Sprawiedliwości. Rada Europy Prokuratura Rzeczypospolitej Polskiej jest reprezentowana także na forum Rady Europy przez prokuratorów biorących udział w pracach Rady Konsultacyjnej Prokuratorów Europejskich (CCPE). Rada stanowi ciało doradcze Komitetu Ministrów Rady Europy i została powołana do życia 13 czerwca 2005 roku. Jej zadaniem było zinstytucjonalizowanie odbywających się wcześniej spotkań przedstawicieli centralnych organów Prokuratur Państw Członkowskich Rady Europy zasiadających w Konferencji Prokuratorów Generalnych Europy (CPGE). Konferencja zainicjowana w Strasbourgu, do czasu utworzenia Rady, spotykała się ad hoc co roku w poszczególnych Państwach. Jako Konferencja cel stawiała sobie monitorowanie realizacji postanowień Rekomendacji REC(2000)19 Komitetu Ministrów z dnia 06 października 2000 roku w sprawie roli prokuratur w systemach wymiaru sprawiedliwości. Dokument ten podkreśla doniosłość funkcjonowania organów prokuratorskich dla realizacji interesów społeczeństwa w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa, ochrony praw człowieka, zasad rządów prawa, praworządności i sprawnego funkcjonowania krajowych systemów wymiaru sprawiedliwości.
O prezydencji Przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej. Oznacza to przewodnictwo państwa członkowskiego w Radzie Unii Europejskiej, na którą składają się przedstawiciele poszczególnych ministerstw narodowych. Rada Unii Europejskiej jest, obok Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego, organem biorącym udział w tworzeniu ustawodawstwa unijnego. Rada nie ma stałego składu, albowiem w jej posiedzeniach biorą udział poszczególni ministrowie z poszczególnych Państw Członkowskich UE. W przypadku zaistnienia konieczności przedyskutowania spraw związanych np. z wymiarem sprawiedliwości (ściganiem przestępstw), w posiedzeniu Rady uczestniczą ministrowie sprawiedliwości wszystkich Państw Członkowskich Unii Europejskiej. Ustalenia poczynione podczas ich spotkania w drodze negocjacji i wypracowanego kompromisu, stają się po przejściu ścieżki legislacyjnej, obowiązującym prawem. Polska jako kraj sprawujący prezydencję obarczona zostanie zadaniem reprezentacji Rady wobec organów Unii, przewodnictwa komitetom Rady i grupom roboczym z wyłączeniem Rady ds. Zagranicznych, której przewodniczy Pani Catherine Ashton Wysoki Przedstawiciel do spraw Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa.
Rada może spotykać się następujących składach: Rada ds. Zagranicznych (FAC) Rada ds. Ogólnych (GAC) Rada ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (JHA) Rada ds. Gospodarczych i Finansowych (ECOFIN) Rada ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Polityki dotyczącej Konsumentów (EPSCO) Rada ds. Konkurencyjności (COMPET) Rada ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii (TTE) Rada ds. Rolnictwa i Rybołówstwa (AGRIFish) Rada ds. Środowiska (ENVI) Rada ds. Edukacji, Młodzieży i Kultury (EYC) Obsługa kancelaryjna Rady Unii Europejskiej sprawowana jest przez Sekretariat Generalny zlokalizowany w Brukseli. Zgodnie z uregulowaniem przyjętym przez Traktat lizboński, prezydencja sprawowana jest grupowo w postaci Trójek Państw (tzw. Trio Prezydencji) wg porządku ustalonego decyzją Rady Europejskiej z dnia 1 stycznia 2007 w sprawie porządku sprawowania Prezydencji w Radzie (2007/5/WE, Euratom), do 2020 roku. Polska obejmując swoje przewodnictwo w Radzie z dniem 01 lipca 2011 roku, znajduje się w Trio wspólnie z Królestwem Danii i Republiką Cypru, przy czym każde z państw będzie sprawowało swoje przewodnictwo przez okres 6 miesięcy. Założeniem stworzenia grupowych Prezydencji, tzw. Trio, była lepsza koordynacja i zapewnienie ciągłości działań Unii Europejskiej.
Jaka jest różnica pomiędzy Radą Unii Europejskiej, Radą Europejską i Radą Europy? Rada Unii Europejskiej to spotkania ministrów Państw Członkowskich, we wskazanych konfiguracjach. Rada Europejska to spotkania szefów państw, czyli prezydentów lub premierów (zależnie, kto w danym kraju jest konstytucyjnym szefem rządu), którzy uzgadniają treść i podpisują traktaty unijne, decydują o najważniejszych kierunkach działań Unii, o ile nie udało się ich ustalić na szczeblu spotkań ministrów. Organ ten zbiera się 4 razy do roku. Rada Europy to odrębna od Unii Europejskiej organizacja międzynarodowa, zajmująca się ochroną praw człowieka, demokracji, współpracą kulturalną.
W zakresie spraw wymiaru sprawiedliwości (w tym spraw karnych) Rzeczpospolita Polska będzie reprezentowana w pracach Rady Unii Europejskiej przez Ministerstwo Sprawiedliwości (oraz w pewnym zakresie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji), które ustalają kalendarz wydarzeń składających się na program Przewodnictwa w zakresie sprawiedliwości i spraw wewnętrznych. Także Prokuratura Rzeczypospolitej Polskiej organizuje spotkania wpisujące się w kalendarz Prezydencji Polskiej. Nadto, bierze aktywny udział w pracach organów unijnych poprzez polskich przedstawicieli krajowych w Eurojust, Europejskiej Sieci Sądowniczej (EJN) oraz OLAF. Prokurator Generalny Rzeczypospolitej Polskiej reprezentuje Polskę w pracach Forum Konsultacyjnego Prokuratorów Generalnych Unii Europejskiej.
Źródło: Wydział Informacji i Kontaktu z Mediami Prokuratury Generalnej
