8 sierpnia, w najcieplejszym dniu tegorocznego lata, termometry pokazały nawet do 38 stopni Celsjusza. W tym czasie w polskich jednostkach penitencjarnych przebywało ponad 86 tys. osób. Część z nich, jak co roku, skarżyła się do Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka na ograniczony dostęp do kąpieli. Tymczasem normy międzynarodowe zalecają…… przynajmniej dwie kąpiele w ciągu tygodnia.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa więźniowie mają co najmniej raz w tygodniu dostęp do prysznica z ciepłą wodą. Częściej z kąpieli mogą korzystać kobiety (przynajmniej dwa razy w tygodniu) oraz mężczyźni pracujący fizycznie. W praktyce jednak rzadko zdarza się, aby więźniowie mogli skorzystać z dodatkowego prysznica. Nawet jeśli są zaangażowani w wysiłek sportowy albo prace brudzące. Co więcej, powierzchnia łazienek, długość kąpieli oraz dostęp do ciepłej wody są różne w poszczególnych jednostkach. W niektórych dostęp do ciepłej wody trwa jedynie przez kilka minut. Na ten problem zwrócił uwagę Europejski Komitet do Spraw Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu podczas swojej wizytacji w Polsce w 2009 r.
Zdaniem polskich władz wprowadzenie częstszych kąpieli w aktualnym stanie technicznym oraz organizacyjno-finansowym jednostek penitencjarnych jest związane ze zbyt dużymi nakładami inwestycyjnymi, które pociągają za sobą wielomilionowy wzrost kosztów funkcjonowania systemu penitencjarnego. Nikt jednak nie przedstawił szczegółowych wyliczeń. Zgodnie z Europejskimi Regułami Więziennymi więźniom należy zapewnić możliwość kąpieli w temperaturze stosownej do klimatu przynajmniej dwa razy w tygodniu (lub w razie potrzeby częściej). ?Reguły te wypełnia szereg krajów europejskich? ? mówi Marcin Wolny, prawnik HFPC. ?W Portugalii ustawa gwarantuje przynajmniej jeden prysznic dziennie, a z kolei we Francji więźniowie, zgodnie z regułami powinni mieć prawo do prysznica trzy razy w tygodniu oraz za każdym razem po ćwiczeniach sportowych, pracy i innych zajęciach? ? dodaje Marcin Wolny.
W krajach południowej Europy (Grecji, Włoszech i Hiszpanii) standardem jest budowanie w nowych więzieniach w każdej celi prysznica lub umożliwienie ciągłego dostępu do wspólnej łaźni. Taki standard obowiązuje nie tylko w Europie. Również w Stanach Zjednoczonych więźniowie mogą korzystać z prysznica codziennie. Ta ogólna reguła nie dotyczy jedynie więźniów szczególnie niebezpiecznych, osadzonych w więzieniach o podwyższonym rygorze dla których prysznic przewidziany jest trzy razy w tygodniu. ?Standardem w nowobudowanych więzieniach powinien być prysznic w każdej celi. W starszych jednostkach administracja zakładu karnego powinna zmierzać do zapewnienia kąpieli co najmniej dwa razy w tygodniu w okresie największych upałów, a także po wysiłku fizycznym? ? mówi dr Adam Bodnar, wiceprezes Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Raport dostępny jest na stronie HFPC.
Sprawdź także
Quo vadis Temido RP
Konferencja naukowa „Oddając głos sędziom i prokuratorom. Postulaty środowiska sędziowskiego i prokuratorskiego co do przyszłego …