PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie obowiązku zapewnienia przez osoby niepełnosprawne, na potrzeby egzaminu na prawo jazdy, pojazdu przystosowanego do posiadanej niepełnosprawności; oraz wystąpienie do Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych w sprawie dofinansowania usługi tłumacza migowego dla studentów niesłyszących. Na tle skarg nadsyłanych do Rzecznika Praw Obywatelskich wyłonił się problem nierównego traktowania osób niepełnosprawnych, ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami kategorii B. Wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego, organizując część praktyczną państwowego egzaminu na prawo jazdy, zostały zwolnione z obowiązku zapewnienia pojazdu przystosowanego do egzaminowania osób niepełnosprawnych. To osoby niepełnosprawne zostały zobowiązane do dostarczenia pojazdu na państwowy egzamin praktyczny. Należy podkreślić, że osoba niepełnosprawna odbywa kurs nauki jazdy na pojeździe ośrodka szkolenia kierowców, podmiotu prywatnego, który jest zobowiązany posiadać pojazdy przystosowane do rodzaju niepełnosprawności, jeżeli szkoli osoby niepełnosprawne. Zaskarżona regulacja narusza konstytucyjną zasadę równości oraz niedyskryminacji osób niepełnosprawnych, jest także sprzeczna z zasadą sprawiedliwości społecznej oraz nakazem tworzenia przez ustawodawcę takich przepisów, które zapewniają efektywne wsparcie osób niepełnosprawnych w różnych dziedzinach życia społecznego. Ustawa o kierujących pojazdami, nakładając na osoby niepełnosprawne obowiązek zapewnienia pojazdu na egzamin, narusza ponadto przepisy Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, przede wszystkim prawo do mobliności. Przepisy regulujące zasady egzaminowania na kierowców osób niepełnosprawnych ograniczają prawo tych osób do samodzielnego prowadzenia życia i swobodnego przemieszczania się. Stawiają osoby niepełnosprawne w gorszej pozycji na rynku pracy, utrudniając możliwość stałego polepszania warunków życia tych osób oraz ich rodzin.
X X X
Rzecznik Praw Obywatelskich otrzymuje także informacje o problemach związanych z finansowaniem tłumaczy migowych w szkołach wyższych. Pomimo iż współczynnik wsparcia dla studentów niesłyszących jest najwyższy w algorytmie naliczania dotacji dla studentów z niepełnosprawnościami, kwota uzyskana z budżetu państwa na edukację studenta niesłyszącego jest zdecydowanie niewystarczająca. W konsekwencji student głuchy ma zapewnioną usługę tłumacza języka migowego tylko wtedy, gdy uczelnia dopłaca do tej usługi z własnych środków finansowych. Dodatkowe wsparcie finansowe zostało przewidziane w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zgodnie z tą ustawą, do zadań powiatu należy dofinansowanie usługi tłumacza języka migowego lub tłumacza-przewodnika. W związku z regulacją ustawy należy stwierdzić, że student może zwrócić się o dofinansowanie usługi tłumacza do powiatu. Odmienna interpretacja, przyjmująca, że wsparcie z PFRON na usługę tłumacza nie jest możliwe, prowadzi do ograniczenia dostępu do szkolnictwa wyższego osobom niesłyszącym. Środki otrzymywane przez uczelnię na kształcenie studenta niesłyszącego z budżetu są zbyt małe, aby zapewnić dostęp do tłumacza. Taka sytuacja prowadzi z kolei do naruszenia ratyfikowanej przez Polskę Konwencji ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych. Tymczasem do Rzecznika docierają informacje, że otrzymanie wsparcia ze środków powiatu na dofinansowanie nauki na uczelni wyższej spotyka się z odmową. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośba o przedstawienie stanowiska na temat możliwości finansowania usługi tłumacza języka migowego ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przez powiaty.
