PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
W czwartek 5 listopada 2009 r. w Warszawie odbyła się konferencja naukowa ?Sąd dla Obywatela?. Na konferencji zostało zaprezentowane opracowanie, działającego w ramach Stowarzyszenia Sędziów Polskich ?Iustitia? pod kierownictwem Sędziego Jacka Przyguckiego, Zespołu ds. Poprawy Funkcjonowania Sądownictwa.
Celem Zespołu jest zaproponowanie takich rozwiązań prawnych i organizacyjnych, które zapewnią sprawność postępowań sądowych i efektywność funkcjonowania sądów. Zespół dokonał przeglądu obecnego ustawodawstwa i sporządził opracowanie wskazujące, które z przepisów blokują możliwości sprawnego i szybkiego rozpoznania sprawy przed sądem. Opracowanie Zespołu nie ogranicza się do wskazania ?złych? przykładów, ale zawiera też propozycje działań mogących usprawnić pracę sądów. Jest to zarazem przykład na to, że sędziom zależy na poprawie pracy sądów. Stanowisko sędziów, dysponujących wiedzą prawniczą i wieloletnią praktyką, powinno stanowić ważny głos w dyskusji nad tym, jak reformować sądownictwo.
W dyskusji wezmą udział m.in. Przewodniczący KRS SSN Stanisław Dąbrowski, sędziowie Sądu Najwyższego Tadeusz Ereciński, Wiesław Kozielewicz, profesorowie Andrzej Marek, Andrzej Jakubecki i Karol Weitz, a także sędzia John McClellan Marshall, emerytowany sędzią stanu Teksas, który przedstawi amerykańskie doświadczenia reformowania procedur.
Organizatorem konferencji jest Stowarzyszenie Sędziów Polskich IUSTITIA. Patronat honorowy objęli Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego prof. Lech Gardocki oraz Dziekan Wydziału Prawa i Administracji UW prof. Krzysztof Rączka. Współorganizatorami są Stowarzyszenie Absolwentów Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz Fundacja Batorego. Przy organizowaniu konferencji wsparcia udzieliły także Okręgowa Izba Radców Prawnych w Warszawie oraz Okręgowa Rada Adwokacka w Warszawie. Patronat medialny nad konferencją sprawuje ?Rzeczpospolita?.
O wypowiedź na temat oczekiwań poprosiliśmy sędziego Bartłomieja Przymusińskiego, rzecznika prasowego SSP IUSTITIA, sędziego z Poznania: Relacja obywatel ? sąd jest relacją służebną: sąd ma służyć Państwu, a więc ogółowi obywateli. Służebna rola sądu polega na wymierzeniu sprawiedliwości nie tylko poprzez wydawanie sprawiedliwych orzeczeń, ale także wydawanie tych orzeczeń w odpowiednim czasie, kiedy są one w stanie poprawić sytuację tej strony procesu, która doznała krzywdy poprzez to, że druga strona złamała prawo. Rola sędziego w tym systemie jest ogromna, gdyż to sędzia dźwiga brzemię odpowiedzialności za wydawane orzeczenia. Krytyka pracy sądów w ostatnich latach skłania do wniosku, że sądy są postrzegane jako powolne, wręcz leniwe, formalistyczne, mało przyjazne obywatelom. Niesłusznie za ten stan rzeczy obwinia się głównie sędziów, którzy jednak są w tej całej machinie jedynie częścią systemu, na którego działanie nie mają większego wpływu.
Brak odpowiednich środków finansowych, zachęt dla zdolnych osób do wybierania ścieżki kariery sędziego, niejasne i wewnętrznie sprzeczne procedury, wieloletnie zaniedbania potrzeb lokalowych, brak wykwalifikowanej kadry pomocniczej są elementami ?narzuconymi? przez polityczne zwierzchnictwo resortu sprawiedliwości – akcentuje B.Przymusiński. Przy całej tej mizerii finansowej zdarza się jednocześnie, że w którymś miejscu systemu pieniądze są wydawane bezmyślnie i nieefektywnie. Konferencja ?Sąd dla obywatela? jest okazją do przedstawienia pomysłów sędziów z Iustitii na to, jakie zmiany mogą polepszyć pracę sądów, przybliżyć sąd obywatelom i zapobiec marnotrawieniu publicznych środków, zapewniając jednocześnie jak najwyższą jakość wymiaru sprawiedliwości.
Trzeba sobie też uświadomić, że w tej dziedzinie służby państwu oszczędności nie mogą być priorytetowe, gdyż zbyt istotnych praw i wolności obywatelskich dotykają orzeczenia sądowe. Konferencja jest przykładem na to, że sędziowie chcą zmian i mają na to pomysł. Nie bez powodu jednym z postulatów Iustitii jest powierzenie nadzoru nad działalnością sądów Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego, bowiem w ten sposób przynajmniej zmieniłaby się sytuacja, w której sędziowie są obarczani odpowiedzialnością za złe funkcjonowanie systemu, na którego organizację nie mają wpływu.
