PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Helsińska Fundacja Praw Cczłowieka w odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej otrzymała wewnętrzny dokument Ministerstwa Finansów określający zasady, na podstawie których urzędy prowadzą kontrolę skarbową w sprawie przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych. ?Wytyczne Ministerstwa Finansów dotyczące postępowań organów podatkowych w sprawach przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych?, bo tak brzmi pełna nazwa dokumentu, określają m.in. obszary występowania nieujawnionych źródeł przychodów, ogólne zasady kwalifikowania podmiotów do postępowania podatkowego oraz zasady typowania podmiotów do kontroli w urzędach kontroli skarbowej.
W szczególności treść dokumentu koncentruje się na źródłach pozyskiwania informacji o podatnikach, ich wydatkach i przychodach. W ?Wytycznych…? podano obszerny katalog źródeł pozyskiwania informacji o podatnikach. Zaliczono do niego zarówno publiczne rejestry, bazy danych prowadzone przez organy państwowe, jak i inne źródła informacji, w tym. m.in. biura podróży, agencje nieruchomości, deweloperów, domy maklerskie, przedsiębiorstwa oferujące usługi luksusowe (dealerzy samochodowi, sprzedawcy jachtów, właściciele pól golfowych) czy kasyna. ?Wytyczne…? określają także katalog osób, których ?znamiona zewnętrzne? wskazują na dokonywanie dużych wydatków czy prowadzenie wystawnego trybu życia, co może uzasadniać kwalifikowanie tych osób do kontroli lub postępowania podatkowego.
?W kręgu zainteresowania w zakresie nieujawnionych przychodów powinny znajdować się przede wszystkim osoby nabywające mienie znacznej wartości, osoby o wyrazistej majętności bądź osoby, co do których istnieje przypuszczenie, iż mogą uzyskiwać inne niż deklarowane dochody? ? czytamy w dokumencie. Do grupy tych ostatnich zaliczono m.in. nabywców nieruchomości, inwestorów giełdowych, młode osoby, które nabywają dobra ruchome znacznej wartości, czy przedstawicieli wolnych zawodów, w tym lekarzy, prawników, architektów, a także geodetów, tłumaczy i księgowych.
Dokument zawiera również informacje dotyczące zasad prowadzenia postępowań dowodowych m.in. w zakresie ciężaru dowodowego, ustalania strategii postępowania przez organy podatkowe, przesłuchań stron i dokonywania analiz wydatków poniesionych przez podatników objętych kontrolą.
Ministerstwo Finansów instruuje, że ?w sytuacji, gdy strona powołuje się na czynności lub zdarzenia, których nie jest w stanie udokumentować w formie pisemnej (…), kluczowe znaczenie będzie miało zebranie materiału, który pozwoli zakwestionować składane na dalszym etapie postępowania oświadczenia ze względu na nieścisłości lub sprzeczności logiczne?. ?To cenny dokument, który udziela informacji o sposobach prowadzenia kontroli przez organy podatkowe. Dzięki niemu dowiedzieliśmy się, z jakich, niejednokrotnie zaskakujących, źródeł informacji korzystają organy podatkowe i którzy podatnicy mogą być poddawani kontrolom? ? mówi mec. Robert Krasnodębski, ekspert współpracujący z HFPC w ramach programu edukacyjnego Klinika ?Prawa człowieka a podatki?. ?Wytyczne..? wyjaśniają także zasady i sposób prowadzenia postępowań dowodowych przez organy podatkowe. To bardzo istotne informacje z punktu widzenia ochrony prawa do prywatności podatników? ? dodaje mec. Krasnodębski. ?Mamy sygnały, że organy podatkowe występują do prywatnych przedsiębiorców oferujących towary luksusowe z wnioskami o udzielenie informacji podatkowej, także o niewskazanych imiennie podatnikach. Treść wytycznych Ministerstwa Finansów zdaje się potwierdzać istnienie takiej praktyki. HFPC stara się obecnie zbadać skalę tego zjawiska ? ? mówi Małgorzata Mączka, prawniczka HFPC.
Źródło: Helsińska Fundacja Praw Człowika
