Najnowsze informacje

UIA o upadku prawa w RP

Rada Zarządzająca UIA (UIA Governing Board) na 63. Kongresie w Luksemburgu niniejszym uchwala Rezolucję, w której wyraża głębokie zaniepokojenie alarmującymi próbami osłabienia praworządności w wielu regionach świata, a zwłaszcza w Polsce.

Odwołując się do fundamentalnego znaczenia poszanowania praworządności, która jest nieodłącznie związana z zasadami demokracji i poszanowaniem praw człowieka,

Podkreślając, że praworządność pociąga za sobą niezależność władzy sądowniczej oraz niezawisłość i bezstronność sędziów, co przejawia się zasadniczo poprzez podział władzy oraz ochronę władzy sądowniczej od politycznie motywowanych wpływów,

Akcentując, że niezawisłość sędziów powinna być w sposób szczególny chroniona przez powołanie na stanowisko wyłącznie w oparciu o kompetencje (kwalifikacje, doświadczenie, uczciwość, zdolność, efektywność) oraz że sędziom musi zostać zagwarantowana ochrona przed nieuczciwymi środkami dyscyplinarnymi[1],

Podkreślając nadto, że prawnicy mają zaszczyt stać na straży praw obywatelskich i praworządności,

Wyrażając głęboki żal, że sytuacja w kilku krajach Europy stała się wysoce problematyczna w zakresie przestrzegania praw objętych ochroną przepisów art. 2, 14§1, 17, 19, 26 Międzynarodowej Konwencji Praw Obywatelskich i Politycznych, przepisów art. 2, 7, 19 Traktatu o Unii Europejskiej, przepisów art. 11, 21§1, 47 Kart Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz przepisów art. 6§1, 8, 10, 13 Europejskiej Praw Człowieka.

Głęboko zaniepokojeni:

konsekwencjami reformy sądownictwa w Polsce, rozpoczętej w 2015 roku, której celem były kluczowe instytucje: Trybunał Konstytucyjny, Krajowa Rada Sądownictwa i Sąd Najwyższy,
niedawnymi skandalizującymi przypadkami, które położyły się cieniem na sytuację w Polsce, w szczególności oszczerczą kampanią przeciwko sędziom i prokuratorom, którzy sprzeciwiali się proponowanym zmianom w wymiarze sprawiedliwości; rezygnacją Wiceministra – Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości; wszczęciem postępowań dyscyplinarnych przeciwko sędziom; dymisjom i zastępowaniu setek sędziów i prokuratorów przez Ministerstwo Sprawiedliwości oraz powołanie nowych prezesów sądów i członków Krajowej Rady Sądownictwa na wątpliwych podstawach,
incydentami zagrażających swobodzie praktykowania zawodu prawnika, w szczególności:

a) próbami naruszenia lub osłabienia relacji klient – adwokat,
b) aktami wandalizmu oraz próbami zastraszenia Adwokatury Warszawskiej w nocy z 26 na 27 maja 2019 roku,
c) kilkoma przypadkami aktów nienawiści przeciwko prawnikom,
d) niedawnymi wnioskami dyscyplinarnymi wniesionymi do Izby Dyscyplinarnej przeciwko dwojgu prawnikom, którzy publicznie ośmielili się krytykować system,

Mając na uwadze, że Polska jest członkiem Unii Europejskiej, która podjęła zdecydowane kroki przeciwko Polsce, takie jak skierowanie skargi przez Komisję Europejską w dniu 2 października 2018 roku do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z powodu (a) niewypełniania zobowiązań[2] oraz (b) w dniu 10 października 2019 roku przeciwko wdrożeniu środków mających na celu dyscyplinowanie sędziów, naruszających zasadę niezależności sądów i niezawisłości sędziów.

Podnosząc, że Polska jest członkiem Rady Europy, która także podjęła czynności odnoszące się do sytuacji w Polsce, w szczególności komunikat Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPCz) oparty na przepisach art. 6§1 i 13 Konwencji, skierowany do polskiego rządu w lipcu 2019 roku w kontekście sprawy Grzęda v. Poland, dotyczący wcześniejszego skrócenia kadencji członka Krajowej Rady Sądownictwa[3].

Obserwując niszczenie polskiej demokracji poprzez upolitycznianie sądownictwa, co pozbawia je obiektywnej niezależności oraz stanowi ryzyko demontażu fundamentalnej zasady rozdzielenia władzy, przede wszystkim poprzez próby podjęte przez władzę wykonawczą Polski w celu ograniczenia niezależności sądów i niezawisłości sędziów oraz zawodu prawnika, w szczególności poprzez wpływanie na sprawy sądowe,

UIA:

Wzywa polski rząd do natychmiastowego podjęcia wszelkich niezbędnych środków koniecznych do normalizacji sytuacji i przywrócenia pełnego przestrzegania zasad demokratycznych i praworządności.
Wzywa polskie władze do bezzwłocznego pełnego wykonania wiążących wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, a także do przestrzegania traktatów międzynarodowych, którymi Polska jest prawnie związana.
Zwraca się do polskiego rządu o niezwłoczne udzielenie niezbędnych gwarancji bezpiecznego, chronionego i swobodnego – pozbawionego gróźb i nacisków - wykonywania zawodu prawnika.
Zachęca polskie władze do podjęcia środków niezbędnych dla przywrócenia obywatelom polskim wiary w polski system sądowniczy.

Sprawdź także

Reforma sądów i prawa

Bodnar zaczyna reformę sądów i kodeksów. Pomogą mu prof. Safjan, prof. Wróbel i prezes Iustitii …