PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
28 kwietnia b.r. Sąd Najwyższy w Izbie Karnej po rozstrzygnięciu zagadnienia prawnego: „Czy w kontekście szeroko ujętego dobra prawnego podlegającego ochronie na mocy art. 286 § 1 k.k. jakim jest mienie, a nie tylko własność, pokrzywdzonym w rozumieniu art. 49 § 1 k.p.k. w sytuacji wypłaty środków z rachunku bankowego przez osobę nieuprawnionąjest tylko bank czy też jest nim także posiadacz tego rachunku, który na skutek zachowania wypłacającego nie może swobodnie korzystać ze środków zgromadzonych na tym rachunku?”, postanowił odmówić podjęcia uchwały wskazując, że pytanie prawne Sądu odwoławczego nie spełnia podstawowego wymogu określonego w art. 441 § 1 k.p.k., tj. wykazania niezbędności dokonania zasadniczej wykładni ustawy przy rozpoznaniu środka odwoławczego. Wywód Sądu Apelacyjnego zamieszczony w uzasadnieniu pytania, mimo, że nie dostarczył przesłanek do podjęcia zasadniczej wykładni konkretnych przepisów ustawy, skłonił jednak Sąd Najwyższy do szerszego rozważenia kwestii legitymacji prawnej posiadacza rachunku bankowego do wystąpienia w roli oskarżyciela posiłkowego (subsydiarnego) w postępowaniu karnym w sytuacji, gdy doszło do wypłaty środków z jego konta na rzecz osoby nieuprawnionej w wyniku popełnionego przez nią oszustwa. W konkluzji tych rozważań Sąd Najwyższy stwierdził, że wypłata środków pieniężnych osobie nieuprawnionej, niekorzystna dla banku, może być uznana in concreto za rozporządzenie niekorzystne, w rozumieniu art. 286 § 1 k.k., także dla posiadacza rachunku. Jego dobro prawne, mające źródło w umowie rachunku bankowego, zostaje bezpośrednio naruszone wtedy, gdy uprawnienie do uzyskania zwrotu zdeponowanych środków pieniężnych na każde żądanie nie zostanie zrealizowane przed skorygowaniem przez bank stanu konta. Do tego czasu posiadacz rachunku nie dysponuje środkami, które wypłacono osobie nieuprawnionej, co może pociągnąć określone ujemne następstwa w jego majątku, także w zakresie lucrum cessans. Nie ma więc podstaw, by a limine odmówić posiadaczowi rachunku statusu pokrzywdzonego w rozumieniu art. 49 § 1 k.p.k., a w konsekwencji legitymacji do wniesienia aktu oskarżenia w trybie art. 55 § 1 k.p.k. wtedy, gdy osoba nieuprawniona, działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła do wypłaty środków pieniężnych z jego konta przez wprowadzenie w błąd przedstawiciela banku.
I KZP 3/16