PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Naczelny Sąd Administracyjny wyda uchwałę 7 sędziów w sprawie transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia dziecka rodziców tej samej płci
17 kwietnia 2019 r. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznawał kolejną sprawę dotyczącą transkrypcji (przepisania do polskich ksiąg stanu cywilnego) zagranicznego aktu urodzenia dziecka będącego obywatelem Polski, w którym to akcie jako rodziców wskazano dwie kobiety. NSA postanowił odroczyć merytoryczne rozpoznanie sprawy i przedstawić to zagadnienie prawne składowi siedmiu sędziów, jako budzące poważne wątpliwości.
Rzecznik Praw Obywatelskich przystąpił do postępowania przed NSA, popierając skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, którą wniosła matka dziecka.
W opinii RPO ponieważ transkrypcja zagranicznego aktu urodzenia małoletniego obywatela Polski jest warunkiem koniecznym uzyskania przez niego polskiego dokumentu tożsamości i numeru PESEL, ma ona charakter obligatoryjny. Wynika to nie tylko z przepisów ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego, ale też z obowiązku kierowania się w takich sprawa przede wszystkim dobrem dziecka i koniecznością ochrony jego prawa do obywatelstwa i wynikających z niego prawa do tożsamości, poszanowania życia rodzinnego i relacji z obojgiem rodziców. W najlepszym interesie dziecka jest więc dokonanie transkrypcji jego zagranicznego aktu urodzenia do polskiego rejestru stanu cywilnego. Na takim stanowisku stanął też wcześniej Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 10 października 2018 r. (sygn. akt II OSK 2552/16), wydanym w sprawie o analogicznym stanie faktycznym, do której również przystąpił RPO.
Tym razem, postanowieniem wydanym 17 kwietnia 2019 r., skład orzekający sformułował zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia przez skład siedmiu sędziów NSA, zadając pytanie: „Czy przepis art. 104 ust. 5 ustawy – Prawo o aktach stanu cywilnego z związku z art. 7 ustawy – Prawo prywatne międzynarodowe dopuszcza transkrypcję zagranicznego aktu urodzenia, w którym jako rodziców wskazano osoby tej samej płci?”. W uzasadnieniu ustnym postanowienia NSA wskazał na rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych w sprawach dotyczących transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia, w którym jako rodzice wskazane są osoby tej samej płci oraz na poważne wątpliwości prawne, które zagadnienie to rodzi w tej konkretnej sprawie. Z tego względu, w opinii składu orzekającego, jedynie uchwała siedmiu sędziów może ostatecznie wyjaśnić, czy na gruncie obecnie obowiązującego w Polsce prawa transkrypcja zagranicznego aktu urodzenia, w którym jako rodziców wskazano osoby tej samej płci jest dopuszczalna, czy też można jej odmówić ze względu na konieczność ochrony porządku publicznego.
Uchwała wydana w składzie siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego będzie bezwzględnie wiążąca w tej sprawie, a także, zgodnie z dominującym poglądem doktryny, będzie musiała być respektowana we wszystkim podobnych sprawach rozpatrywanych w przyszłości. W praktyce oznacza to więc, że wydając uchwałę, NSA ostatecznie rozwieje wątpliwości prawne co do możliwości transkrybowania zagranicznych aktów urodzenia, w których jako rodziców wskazano osoby tej samej płci.
Postanowienie o przedstawieniu zagadnienia prawnego składowi siedmiu sędziów jest niezaskarżalne, a termin, w którym sprawa będzie rozpatrywana, nie jest jeszcze znany
