PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Notariusz Elżbieta Zielińska rozmawia z ?poprawnym? o testamencie windykacyjnym i innych formach dziedziczenia oraz dochodzenia swoich praw. -Czy rzeczywiście sporządzając testament nie mogę w chwili obecnej zapisać tego co chcę, komu chcę. Na przykład mieszkania na Ratajach synowi a drugie mieszkanie, na Winogradach, pasierbicy? Co to jest zapis windykacyjny?
-W świetle obowiązującego prawa spadkodawca sporządzając testament nie może przypisać poszczególnych składników majątku do osób przez siebie wybranych, np. nieruchomości jednemu dziecku, mieszkania drugiemu rzeczy ruchomych jeszcze komuś. Byłby to ukryty dział spadku. Spadkodawca sporządzając testament może wskazać do całości jedną osobę, albo kilka w częściach ułamkowych w testamencie bowiem nie wymienia się składników majątku. Spadkodawca może majątkiem rozporządzać póki żyje. Może np. sprzedać jeden składnik majątku, albo go zamienić. I już mamy niezgodność testamentu z tym co spadkodawca pozostawił. Spadkodawca może sporządzić zapis, lub polecenie, ale to dotyczy tylko niewielkiej części składników wchodzących w skład masy spadkowej. W przypadku dokonania podziału w testamencie wszystkich składników masy spadkowej Sąd, moim zdaniem nie uzna takiego testamentu, a przyjmie dziedziczenie ustawowe określając według wartości udziały jakie danemu spadkodawcy przypadną. Ten stan m właśnie zmienić zapis windykacyjny w testamencie. W takim przypadku spadkodawca będzie miał pewność, że wybrany składnik majątku trafi w ręce tej wybranej osoby. Wprowadzenie instytucji zapisu windykacyjnego uprości dziedziczenie rzeczy, nieruchomości i rodzinnych firm.
-Kiedy zatem będzie można sporządzać testament windykacyjny?
-Sejm już przegłosował zmiany do kodeksu cywilnego, w tym w prawie spadkowym, wprowadzając Zapis windykacyjny. W przypadku sporządzenia testamentu z zapisem windykacyjnym , po śmierci spadkodawcy wybrany składnik majątkowy staje się własnością spadkobiercy. Postulowanymi rozwiązaniami w zakresie zerwania z obowiązującą dziś zasadą sukcesji uniwersalnej, był zapis windykacyjny lub umowa na wypadek śmierci. Pomysł umowy darowizny na wypadek śmierci upadł. Ustawa o zmianie kodeksu cywilnego czeka na podpis prezydenta RP, a następnie po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw, po upływie 6 miesięcy wejdzie w życie. Zatem możliwość sporządzenia zapisu windykacyjnego już niedługo stanie się faktem.
– Czyli umowa sporządzona za życia….
-No raczej testament z zapisem windykacyjnym, a nie umowa i staje się skuteczna z chwilą śmierci testatora.
-Czy w chwili obecnej nie ma żadnych możliwości, aby moja wola została wypełniona po śmierci?
-Niezupełnie, można sporządzić testament własnoręczny określić dziedziczenie w ułamkach i ewentualnie wskazać, które składniki majątku w wyniku działu spadku miałyby przypaść poszczególnym spadkobiercom. Według obowiązującego obecnie prawa spadkowego, aby przekazać konkretne przedmioty (o nieznacznej wartości do całej masy spadkowej) wskazanej osobie, można zobowiązać spadkobierców do wydania jej rzeczy (zapis, polecenie). W praktyce, aby takie zobowiązanie zrealizować, należy przeprowadzić postępowanie spadkowe (w sądzie lub u notariusza). Zapis windykacyjny umożliwi przekazanie rzeczy oznaczonych co do tożsamości, zbywalnych praw majątkowych, przedsiębiorstw lub gospodarstw rolnych. Można też ustanowić użytkowanie lub służebność na rzecz zapisobiorcy. Zapis windykacyjny będzie bezskuteczny o ile w chwili śmierci spadkodawcy nie będzie należał do spadkodawcy.
