PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu ? Violetta Mielcarek po rozpatrzeniu na posiedzeniu niejawnym wniosku R.S. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym , postanowił zwolnić skarżącego od kosztów sądowych. Skarżący oświadczył, że pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z żoną i z córką. Skarżący RS, reprezentowany przez adwokata pismem z dnia […] wniósł skargę kasacyjną od wyroku. Następnie złożył sporządzony na urzędowym formularzu w dniu […] wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych. W uzasadnieniu wniosku podał, że otrzymuje najniższe wynagrodzenie i ma na utrzymaniu żonę i dziecko. Żona nie pracuje, nie jest zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna, gdyż zajmuje się […] córeczką. Wskazał, że wynagrodzenie nie wystarcza na opłacenie wszystkich kosztów. Wyjaśnił, że razem z żoną i dzieckiem mieszka u swoich rodziców, którzy im pomagają. Obecnie korzysta również z pomocy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej i otrzymuje zasiłek rodzinny w kwocie […] Skarżący oświadczył, że pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z żoną i z córką. Skarżący i jego żona nie posiadają nieruchomości, oszczędności, papierów wartościowych i przedmiotów o znacznej wartości. Skarżący z tytułu umowy o pracę otrzymuje wynagrodzenie w wysokości […] brutto. Żona nie uzyskuje dochodów. Do wniosku załączył zaświadczenie z dnia […], z którego wynika, że jest zatrudniony na pełen etat od […], wynagrodzenie miesięczne brutto wynosi […] oraz decyzję Wójta Gminy z dnia […] nr […] w sprawie ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego w okresie zasiłkowym 2012/2013. Na wezwanie z dnia […] do uzupełnienia wniosku o przyznanie prawa pomocy Skarżący w odpowiedzi z dnia […] oświadczył, że on i osoby pozostające z nim we wspólnym gospodarstwie domowym ponoszą koszty miesięcznego utrzymania w wysokości około […], przy czym [….]. Małżonka posiada samochód osobowy marki R z […], wartość rynkowa ok. […]. Skarżący podał, że decyzją Wójta Gminy z dnia […] został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej z dniem […], w związku z czym zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej. Skarżący oraz osoby pozostające z nim we wspólnym gospodarstwie domowym nie uzyskują innych dochodów, poza dochodami wymienionymi we wniosku o przyznanie prawa pomocy. Skarżący wyjaśnił, że otrzymuje od rodziców pomoc w częściowej spłacie rat kredytu w kwocie […], nie ponosi również opłat związanych z korzystaniem z lokalu mieszkalnego. Wnioskodawca podał, że jego matka jest emerytką, ojciec natomiast pracuje. Skarżący nie posiada informacji o uzyskiwanych przez nich dochodach. Skarżący oświadczył, że w dniu […] zawarł z żoną umowę majątkową małżeńską. Do pisma załączył kserokopie: zeznań rocznych podatkowych za […], zestawienia transakcji z rachunku bankowego, decyzji Wójta Gminy z dnia […] nr […] o wykreśleniu z ewidencji działalności gospodarczej, decyzji Wójta Gminy z dnia […] nr […] w sprawie ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego w okresie zasiłkowym 2012/2013, umowy majątkowej małżeńskiej. W świetle art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012r., poz. 270, dalej jako „P.p.s.a.”) zasadą jest, że strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Wyjątkiem od tej zasady jest instytucja prawa pomocy i zgodnie z art. 245 § 1 P.p.s.a. prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym.
Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (por. art. 245 § 2 i § 3 P.p.s.a.). Art. 246 § 1 P.p.s.a. stanowi, że przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje :
1) w zakresie całkowitym ? gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania;
2) w zakresie częściowym ? gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Zauważyć należy, że instytucja prawa pomocy wiąże się ściśle z realizacją jednego z podstawowych standardów państwa prawnego, jakim jest prawo do sądu.
Stanowi ona wyjątek od ogólnej zasady ponoszenia przez stronę kosztów postępowania i zapewnia osobie znajdującej się w ciężkich warunkach materialnych możność obrony swoich praw przed sądem, mimo braku środków finansowych potrzebnych do poniesienia należnych kosztów sądowych. Udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu sądowym jest formą dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do przypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Biorąc pod uwagę powyższe zauważa się, że z argumentacji Skarżącego wynika, iż zasadnym jest zwolnienie go od kosztów sądowych, gdyż wykazał, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.