Stanowisko Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka ws. sędzi Beaty Morawiec
Helsińska Fundacja Praw Człowieka z niepokojem przyjęła informację Prokuratury Krajowej o skierowaniu do Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego wniosku o zgodę na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędzi Sądu Okręgowego Beaty Morawiec.
W świetle Konstytucji, jak również Europejskiej Konwencji Praw Człowieka każdy ma prawo do rzetelnego i sprawiedliwego rozpatrzenia swojej sprawy przez niezawisły i bezstronny sąd. Wniosek Prokuratury Krajowej jest kierowany do Izby Dyscyplinarnej, co do której niezawisłości i legalności powołania istnieją poważne wątpliwości potwierdzone m.in. uchwałą połączonych trzech Izb Sądu Najwyższego z 26 stycznia 2020 r. Przypominamy również, że przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej toczy się postępowanie zainicjowane przez Komisję Europejską dotyczącą m.in. Izby Dyscyplinarnej SN.
Ponieważ sędzia Sądu Okręgowego Beata Morawiec jest szefową Stowarzyszenia Sędziowskiego THEMIS, które aktywnie bierze udział w dyskusji na temat praworządności w Polsce, oraz ponieważ sędzia Morawiec pozostaje w sporze prawnym z Prokuratorem Generalnym, działania Prokuratury Krajowej mogą zostać odebrane jako rewanżystowskie i zmierzające do zastraszania zarówno sędzi Beaty Morawiec, jak i całego środowiska sędziowskiego.
Zdaniem Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka wszczynanie postępowań karnych wobec sędziów, zwłaszcza tych aktywnych w debacie publicznej, przy użyciu Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego, należy odebrać jako kolejną formę presji na środowisko sędziowskie i element systemowych działań ograniczających niezależność sędziowską.
W imieniu Zarządu Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka
Danuta Przywara
Opinia Komitetu Obrony Sprawiedliwości KOS wz. z działaniami wobec sędzi Beaty Morawiec
Komitet Obrony Sprawiedliwości KOS zdecydowanie potępia działania podjęte wobec Beaty Morawiec – Sędzi Sądu Okręgowego w Krakowie, prezesa Stowarzyszenia Sędziów Themis, które zmierzają do jej zdyskredytowania, odsunięcia od orzekania i udziału w życiu publicznym.
16 września 2020 r. zależna od Ministra Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry Prokuratura Krajowa poinformowała, że skierowała do Izby Dyscyplinarnej działającej w Sądzie Najwyższym wniosek o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędzi Beaty Morawiec i zamierza postawić jej zarzuty przywłaszczenia środków publicznych, działania na szkodę interesu publicznego w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, nadużycia uprawnień i przyjęcia korzyści majątkowej. Dzień wcześniej informacja ta, z powołaniem się na źródła w Prokuraturze Krajowej, ukazała się na stronie portalu wPolityce.pl.
Komitet Obrony Sprawiedliwości KOS stanowczo sprzeciwia się wykorzystywaniu prawa karnego i instytucji prokuratury do ataku na niezależnych sędziów.
Komitet Obrony Sprawiedliwości KOS przypomina, że w postanowieniu zabezpieczającym z 8 kwietnia 2020 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) nakazał zawieszenie stosowania przepisów stanowiących podstawę właściwości Izby Dyscyplinarnej w sprawach dyscyplinarnych sędziów. Ponadto, w dniu 23 stycznia 2020 r. zapadła uchwała składu połączonych izb: Cywilnej, Karnej i Ubezpieczeń Społecznych SN, w której wskazano, że orzeczenia wydane z udziałem sędziów Izby Dyscyplinarnej dotknięte są wadą nienależytej obsady sądu w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. Uchwała ta wiąże wszystkie składy Sądu Najwyższego, a więc również składy Izby Dyscyplinarnej SN w sprawach o zezwolenie na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziego.
Środki podjęte przez Prokuraturę Krajową w stosunku do sędzi Beaty Morawiec, w połączeniu z wymierzonym w nią atakiem medialnym oraz nierespektowaniem orzeczeń TSUE, są kolejną próbą zastraszania środowiska sędziowskiego i podporządkowania go władzy wykonawczej.
Komitet Obrony Sprawiedliwości KOS wyraża sprzeciw wobec systemowych działań zmierzających do represjonowania i eliminowania z życia publicznego sędziów broniących zasad demokratycznego państwa prawnego i praw obywateli.