PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Senat zamierza wprowadzić odwołanie poziome do procedury cywilnej. Wprowadzenie do postępowania cywilnego instytucji tzw. odwołania poziomego, czyli do innego składu sądu tej samej instancji, zakłada projekt nowelizacji kpc, który Senat skierował do Sejmu. Jeśli projekt zostanie wprowadzony w życie, uczestnicy postępowania zyskają prawo do zaskarżania orzeczeń wydanych przez sąd drugiej instancji, które ? w świetle obecnie obowiązujących przepisów ? nie podlegają weryfikacji w trybie zażalenia do Sądu Najwyższego.
Dotyczy to dwóch kategorii rozstrzygnięć – zdaniem autorów projektu – mających istotne znaczenie dla gwarancji zapisanego w konstytucji prawa do sądu. Chodzi o postanowienia oddalające wniosek o wyłączenie sędziego oraz postanowienia o charakterze porządkowym, np. o przymusowym sprowadzeniu świadka czy też nakazującego jego aresztowanie. Projekt ma dostosować polskie prawo do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z czerwca 2010 r. Trybunał rozpatrywał przepis kpc – jego zdaniem – pozbawiający strony prawa do zażalenia w przypadku oddalenia wniosku o wyłączenie sędziego, jeśli został zgłoszony po raz pierwszy zgłoszony przed sądem II instancji.
TK uznał, że rozwiązanie to nie odpowiada standardom konstytucyjnym, ponieważ godzi w wynikające z konstytucji prawo do bezstronnego sądu. Instytucja odwołania poziomego istnieje już w postępowaniu karnym oraz w sprawach o wykroczenia. Wprowadzenie takiego rozwiązania do procedury cywilnej – według wnioskodawców – pozwoli na szybsze rozstrzygnięcie niektórych kwestii i w konsekwencji nie będzie tamować „biegu postępowania w takim stopniu, jak zażalenie przekazywane sądowi wyższego szczebla”. Ponadto w projekcie zapisano, że wniosek o wyłączenie sędziego nie będzie już mógł być odrzucony, jeśli zostanie uznany za „oczywiście bezzasadny”. Taką poprawkę również sugerował TK w uzasadnieniu swojego wyroku. Uchwałę w sprawie wniesienia projektu do Sejmu poparli wszyscy obecni senatorowie.
Rafał Lesiecki (PAP)
