Najnowsze informacje
Strona główna / Temat Tygodnia / Mniej niż zero świadomości prawnej

Mniej niż zero świadomości prawnej

Sondaże nie kłamią. Brak elementarnej wiedzy o prawach i obowiązkach obywatela RP skutkuje takimi aferami jak Amber Gold. Pomimo wielkiego rozgłosu już działają naśladowcy, którzy zresztą mamią wysokimi procentami od trzydziestu lat. Co robić, aby podnieść świadomość prawną, radził II Kongres Prawników Wielkopolski, działający pro bono, do którego ?narodzin? doprowadził sędzia Krzysztof Józefowicz, prezes Sądu Apelacyjnego w Poznaniu. Rozpoczęło się bardzo przyjemne bo, od występów wokalnych studentów Akademii Muzycznej, w której to Auli Novej odbyły się obrady kongresu. Najwięcej braw zebrała poseł Krystyna Łybacka, która złożyła Jarosławowi Gowinowi ?gratulacje? za pomysł likwidacji 79 sądów rejonowych ( najwięcej, bo 13 zostanie zlikwidowanych w Wielkopolsce), ta nieprzemyślana decyzja spowodowała, że ludzie zrozumieli jaką rolę cywilizacyjną niesie sąd w małym mieście i stąd ich zdecydowana obrona.
Minister Edukacji Narodowej Elżbieta Szumilas zapowiedziała,że od września przyszłego roku we wszystkich szkołach ponadgimnazjalnych rozpocznie się obowiązkowa nauka prawa. Jak? Resort zamówił podręczniki, ale liczy na pomoc korporacji prawnych, które zresztą chętnie na to przystają, przynajmniej adwokaci i radcy prawni.
Tu zresztą chodzi już nie tylko o niski stan świadomości prawnej młodych Polaków Zatrważa katastrofalnie niski stan takiej wiedzy wśród dorosłych Polaków. Maciej Bobrowicz, prezes Krajowej Izby Radców Prawnych przypomniał zatrważające dane, ponad 60. procent Polaków nie wie co to jest pozew, zanikła wiedza o tym, że sądownictwo w naszym kraju jest dwuinstancyjne. Przerażające zaś jest to,że tylko 3 procent małych i średnich przedsiębiorców zatrudniłoby prawnika, aby przygotowywał treść umów. Nadal panuje opinia,że szwagier wie o wszystkim najlepiej.

Wypowiedź M. Bobrowicza korespondowała z wystąpieniem Jarosława Gowina, ministra sprawiedliwości,
który co prawda chciał wygłosić wykład o potrzebie deregulacji, ale ponieważ się spóźnił, podzielił się swoimi przemyśleniami i zapowiedział najbliższe działania. Prawnikom przeszły ciarki po plecach. Szef resortu sprawiedliwości zapowiada zwolnienie niebawem prawie trzech tysięcy urzędników sądowych ( tzw, ?dwójek?) i zastąpienie ich asystentami sędziów, wszystkie sprawy wykroczeniowe przejmą referendarze sądowi, Minister zamierza nadal deregulować zawody tak, aby zapanowała pełna wolność gospodarcza. Najważniejsze jest osiąganie zysku, a to mają zapewnić zmiany w prawie cywilnym i gospodarczym oraz jego całkowita depenalizacja.
To, co brzmi tak obiecująco spotkało się z miażdżącą krytyką prof. Andrzeja Bałandynowicza, rektora Wyższej Szkoły Gospodarowania Nieruchomościami w Warszawie, prezesa Polskiego Towarzystwa Higieny Psychicznej im. prof. Kazimierza Dąbrowskiego, który wystąpienie ministra sprawiedliwości nazwał psychomanipulacją. Wygłosił on wykład ?Prawo wsparte na wartościach ? sumieniu, czy prawo będące manipulacją czy psychomanipulacją społeczną? Przypomniał, że nie można mówić o osiąganiu zysku, bo to w polskich warunkach oznacza bardzo często wkroczenie na przestępczą ścieżkę; a niepokojące jest o, że różnej maści biznesmeni i przestępcy w białych kołnierzykach czują się bezpiecznie. 80. procent osadzonych w polskich więzieniach to sprawcy wypadków drogowych i alimenciarze, przestępcy niebezpieczni, to margines. Wielce niepokojące to proporcje. Ci, którzy czynią najwięcej szkody ? powodują już nie miliardowe, ale bilionowe straty w polskiej gospodarce, pozostają już teraz bezkarni ? a J. Gowin ? che im dać bezpieczeństwo na papierze – a ich nieliczne procesy ciągną się latami. Profesor za te wystąpienie i zebrał olbrzymie brawa.
Środowisko poznańskiej nauki prezentowała prof. Sławomira Wronkowska ? Jaśkiewicz, sędzia Trybunału Konstytucyjnego, kierownik katedry Teorii i Filozofii Prawa Wydziału Prawa i Administracji UAM, która wygłosiła wykład ?Kultura prawna ? świadomość prawna – znajomość prawa?.
Adwokat Andrzej Zwara, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej
stwierdził, że w naszych realiach nie należy mówić o niskiej świadomości prawnej społeczeństwa, ale wprost o ludziach wykluczonych prawnie z przyczyn ekonomicznych. Istnieje grupa ludzi całkowicie bezradnych w zetknięciu z machinami państwa i prawa, a nie stać ich na usługi prawnika. Adwokatura polska przedstawiła już cztery projekty pomocy prawnej dla takich ludzi na etapie sądowym – ale trafia na mur obojętności ze strony resortu sprawiedliwości.
W tym roku rolę współorganizatorów Kongresu, podobnie jak dwa lata temu, przyjęły wszystkie prawnicze grupy zawodowe: adwokaci, komornicy, notariusze, prokuratorzy, radcy prawni oraz sędziowie sądów powszechnych i administracyjnych. Do udziału w Kongresie zaproszeni zostali również pracownicy naukowi Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz pedagodzy. Na wniosek adwokata Zenona Marciniaka, udział w pracach komisji merytorycznych brali także udział studenci prawa. W trakcie spotkania przedstawiono również wyniki prac sześciu zespołów merytorycznych: prawa konstytucyjnego, prawa cywilnego, prawa karnego, prawa rodzinnego, prawa gospodarczego i rynku pracy oraz prawa administracyjnego, które od kilku miesięcy wypracowywały propozycje zmian.
A oto Uchwała Drugiego Kongresu Prawników Wielkopolski z dnia 19 listopada 2012 roku
Uczestnicy Drugiego Kongresu Prawników Wielkopolski dostrzegają pilną konieczność podjęcia szeroko zakrojonych działań i inicjatyw w zakresie podniesienia świadomości prawnej młodych Polaków. Dokonana przez Kongres diagnoza tego zagadnienia wskazuje, że młodzi ludzie, wchodząc w dorosłe życie, mają niedostateczną wiedzę prawniczą nie tylko w zakresie kwestii ustrojowych, ale także podstawowych unormowań regulujących rynek pracy, zachowania w urzędach czy zawierania umów.
Za niewystarczającą uczestnicy Kongresu uważają także podstawową wiedzę młodzieży w zakresie prawa karnego i rodzinnego. Obowiązkiem zawodowo aktywnych pokoleń jest wspomaganie młodych ludzi w świadomym wkraczaniu w dorosłe życie. Dotyczy to także kształtowania świadomości prawnej młodych Polaków, bowiem tylko świadomi swoich praw i obowiązków mogą kontynuować utrwalanie modelu odpowiedzialnego społeczeństwa obywatelskiego.
Uczestnicy Kongresu, dostrzegając wysiłki ze strony organów Państwa w zakresie realizacji powyższych celów, uważają za konieczne podejmowanie inicjatyw obywatelskich, które będą je wspomagać i dopełniać.
Realizując to założenie uczestnicy Kongresu poprzez powołane zespoły tematyczne prawa konstytucyjnego, cywilnego, gospodarczego i rynku pracy, administracyjnego i rodzinnego przedstawili projekty rozwiązań prawnych i metodologicznych, które zostały zaaprobowane przez przedstawicieli wszystkich profesji prawniczych.
Opracowania przygotowane przez zespoły Kongresu przyjął jako załączniki stanowiące integralną część podjętej uchwały.
Uczestnicy Kongresu deklarują dalszą pracę zarówno w przygotowywaniu kompendium podstawowej wiedzy prawniczej, jak i prowadzeniu cyklicznych spotkań z młodzieżą poświęconych poszerzaniu prawniczych i obywatelskich horyzontów oraz promowaniu przedstawionych propozycji, w tym zmian legislacyjnych.
Uczestnicy Kongresu apelują o wykorzystanie przygotowanych propozycji przez przedstawicieli władzy ustawodawczej i wykonawczej zarówno w pracach legislacyjnych, jak i bieżących działaniach zmierzających do podniesienia świadomości prawnej młodych Polaków.
Do uchwały i prac komisji kongresowych będziemy wielokrotnie wracać na łamach ?poprawnego?

Sprawdź także

PAD-aleć królem

Wystąpienie prezydenta Andrzeja Dudy w Sądzie Najwyższym na temat wymiaru sprawiedliwości podbija sieć i wywołuje …