PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Oto raport na temat przestępstw popełnionych z pobudek rasistowskich lub ksenofobicznych.
I. Ogółem w I półroczu 2010r. prowadzonych było 88 postępowań, w tym nowych postępowań, z czego w okręgu prokuratury apelacyjnej: Warszawy ? 21 spraw, Białegostoku ? 5 spraw, Krakowa ? 10 spraw, Katowic ? 9 spraw, Szczecina ? 5 spraw, Lublina ? 10 spraw , Gdańska ? 9 spraw , Poznania ? 1 sprawa, Łodzi ? 2 sprawy, Wrocławia ? 12 spraw i Rzeszowa ? 4 sprawy. Z tego : 15 spraw jest w toku zakończono ogółem 73 sprawy w 13 sprawach skierowano akty oskarżenia przeciwko 17 osobom i w 1 sprawie wniosek przeciwko 1 osobie o warunkowe umorzenie postępowania 40 spraw umorzono, w tym z uwagi na niewykrycie sprawców – 19 spraw, z uwagi na brak znamion przestępstwa ? 15 spraw , 5 spraw – z uwagi na brak danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia czynu i 1 sprawę umorzono przed wszczęciem. żadnej sprawy nie umorzono z uwagi na znikomą społeczną szkodliwość na podstawie art. 17 § 1 pkt 3 kpk. w 16 sprawach odmówiono wszczęcia postępowania przygotowawczego. 3 sprawy zawieszono
II. W oparciu o informacje przekazywane przez prokuratury apelacyjne za I półrocze 2010r. ustalono, iż w informacjach za 2009r. nie wykazano 5 spraw, które opisano dopiero w informacjach z 2010r., w związku z powyższym dane za 2009r. nie obejmują tych spraw. Ponadto ustalono, iż w 2009r. jednej sprawy nie wykazano jako zakończonej, stąd też ilość zakończonych w 2009r. postępowań powinna być większa o 1 sprawę.
III. Z opisanych spraw objęto nadzorem służbowym prokuratur nadrzędnych 39 spraw. Część spraw, która nie była objęta nadzorem służbowym nie została objęta takim nadzorem w związku z faktem powiadomienia jednostki nadrzędnej o postępowaniu już po wydaniu decyzji merytorycznej kończącej postępowanie ( dot. to odmów wszczęcia postępowania), albo z uwagi na to , iż sprawy nie były skomplikowane i nie wymagały konsultacji.
IV. 48 decyzji merytorycznych o odmowie wszczęcia postępowania przygotowawczego lub jego umorzeniu była przedmiotem badań w ramach nadzoru służbowego prokuratur nadrzędnych.
V. Ilość przestępstw popełnionych na tle rasowym w I półroczu 2010 r. utrzymała się na nieco niższym poziomie w porównaniu do 2009r. ale jest większa w porównaniu do lat 2006 i 2007 i jest podobna do 2008r. Zarejestrowano, bowiem w tym okresie 55 nowych postępowań, pozostałe 33 prowadzone postępowania było kontynuowane z wcześniejszego okresu. Zaznaczyć należy, iż w całym 2006r. łącznie prowadzono 60 postępowań, w tym nowych 48 postępowań, zaś w 2007r. łącznie prowadzono 62 postępowania, w tym nowe sprawy ? 41. Dane za 2008r. wskazują na ponad 100% wzrost tej kategorii nowych postępowań, średnio W 2008r. zarejestrowano bowiem łącznie 123 postępowania, z czego 98 dotyczyło nowych zdarzeń. W 2009r. prowadzono natomiast 166 postępowań, z czego 124 dotyczyło nowych zdarzeń. Średnio więc w tych latach w okresie półrocznym był następujący wpływ nowych spraw: w 2006r.- 24, w 2007 ? 20, w 2008r. ? 54, w 2009r. ? 62.
VI. Prokuratorzy w zasadzie prawidłowo realizują zalecenia byłej Prokuratury Krajowej kontynuowane w Prokuraturze Generalnej w zakresie postępowania z czynami popełnionymi z pobudek rasowych lub ksenofobicznych. Większość z nich bowiem było obejmowane nadzorem służbowym. Część spraw, która nie była objęta nadzorem służbowym, nie została objęta takim nadzorem w sprawach, gdzie zapadły decyzje o odmowie wszczęcia postępowania lub w związku z faktem powiadomienia jednostki nadrzędnej o postępowaniu już po wydaniu decyzji merytorycznej kończącej postępowanie. Pewna ilość spraw nie była objęta zwierzchnim nadzorem służbowym z tego powodu, ze sprawy nie były skomplikowane i nie wymagały konsultacji. W sprawach gdzie nie zgłoszono spraw do nadzoru przez Prokuratury Rejonowe jednostki nadrzędne zwracały uwagę na nieprawidłowości w tym zakresie i przypomniały o takim obowiązku w pismach instrukcyjnych. Większość z opisanych spraw zakończonych prawomocnymi postanowieniami o umorzeniu postępowań przygotowawczych i odmowach wszczęcia postępowania była już przedmiotem badań przez prokuratury nadrzędne. Na 48 zbadanych decyzji kończących o odmowie wszczęcia postępowania lub jego umorzeniu w 35 przypadkach decyzje merytoryczne uznano za zasadne a w 13 przypadkach za niezasadne. W 12 sprawach polecono podjęcie na nowo postępowania a w 1 sprawie wykonanie czynności w trybie art. 327 § 3 kpk. W jednej sprawie przygotowany będzie wniosek do Prokuratora Generalnego o uchylenie w trybie art. 328 § 1 kpk postanowienia o umorzeniu postępowania przeciwko osobom. Powyższe dane wskazują więc na kwestionowanie około 27 % podjętych decyzji, a tym samym wskazuje to na celowość badania tej kategorii spraw przez jednostki nadrzędne celem wyeliminowania nieprawidłowych decyzji o umorzeniu bądź odmowie wszczęcia postępowania.
VII. Zauważalna od kilku lat tendencja wzrastająca jeśli chodzi o wykrywalność tego rodzaju przestępstw zmniejszyła się w 2009r. , natomiast wzrosła nieznacznie w I połowie 2010r. w porównaniu do 2009r. Na 62 prowadzone postępowania w całym 2007r. w 25 z tych postępowań przedstawiono zarzuty w stosunku do 50 osób. Na prowadzone 123 postępowania w 2008r. w 33 z nich przedstawiono zarzuty 58 osobom. Na prowadzonych 166 postępowań w 2009r. w 30 sprawach przedstawiono zarzuty w stosunku do 54 osób, a więc w mniejszej ilości spraw niż w 2008r. i wobec mniejszej ilości osób. Na prowadzonych w I półroczu 2010r. 88 spraw w 23 sprawach przedstawiono zarzuty 41 osobom. Przy czym ilość spraw umorzonych z powodu niewykrycia utrzymała się na poziomie zbliżonym do 2009r. Na 146 spraw zakończonych w 2009r. z powodu niewykrycia sprawców umorzono aż 42 postępowania ( średnio w półroczu 21 ) , natomiast w I półroczu 2010r. na 73 sprawy zakończone z powodu niewykrycia sprawców umorzono 19 spraw. Wskazać w tym miejscu należy, iż w całym roku 2006r. umorzono z powodu niewykrycia sprawców 15 spraw, natomiast w 2007r. – 11 . W 2008r. umorzono z uwagi na niewykrycie sprawców 24 sprawy. W 2009r. i w I połowie 2010r. umorzono więc z powodu niewykrycia sprawców prawie dwukrotnie więcej w porównaniu do 2008r. Proporcjonalnie zmniejszyła się też ilość kierowanych aktów oskarżenia. I tak w 2006r. skierowano 12 aktów oskarżenia, w 2007r. ? 19 aktów oskarżenia, w 2008r. ? 28 aktów oskarżenia. Natomiast w 2009r. skierowano również 28 aktów oskarżenia. Przy czym ze względu na zdecydowany wzrost liczby postępowań w 2009r. proporcjonalnie powinna również wzrosnąć ilość kierowanych aktów oskarżenia, co jednak nie nastąpiło. W I półroczu 2010r. skierowano 13 aktów oskarżenia i 1 wniosek o warunkowe umorzenie postępowania, a więc na poziomie zbliżonym do 2009r. W prowadzonych sprawach stosunku do 2 osób podejrzanych zastosowano najbardziej dolegliwe środki zapobiegawcze tj. tymczasowe aresztowanie, w stosunku do 8 osób zastosowano wolnościowe środki zapobiegawcze w postaci dozoru policji, zakazu opuszczania kraju , poręczenia majątkowego, czy też zakazu zbliżania się i kontaktowania W porównaniu do lat wcześniejszych liczba stosowanych środków zapobiegawczych zmniejszyła się. W 2008r. na 123 postępowania w stosunku do 10 osób stosowane było tymczasowe aresztowanie, a w stosunku do 18 osób wolnościowe środki zapobiegawcze. W 2009r. na 166 prowadzonych postępowań w stosunku do 9 osób stosowano tymczasowe aresztowanie a w stosunku do 19 osób wolnościowe środki zapobiegawcze.
VIII. Na 88 postępowań prowadzonych w I półroczu 2010r. , aż 34 z nich dotyczyło przestępstw popełnianych z wykorzystaniem internetu, zaś 2 sprawy dotyczyły publikacji książkowych, prasowych i muzycznych, 3 sprawy dotyczyły przestępstw związanych z zachowaniem kibiców, 2 dotyczyły zachowań rasistowskich na cmentarzach, zaś 9 dotyczyło tzw. rasistowskich napisów tzw. graffiti na murach.
IX. W postępowaniach prowadzonych w I półroczu 2010r. 46 spraw dotyczyło kwalifikacji z art. 256kk, w 51 postępowaniach kwalifikacji z art. 257 kk, zaś w 8 postępowaniach kwalifikacji z art. 119 kk., 3 sprawy dotyczyło innych kwalifikacji prawnych czynu.
X. W I połowie 2010r. zapadło 9 orzeczeń sądowych w sprawach skierowanych z aktami oskarżenia. W 8 sprawach zapadły wyroki skazujące, w 1 sprawie Sąd umorzył postępowanie z uwagi na brak znamion czynu zabronionego, przy czym orzeczenie to zostało zaskarżone przez prokuraturę. Powyższe wskazuje na dużą skuteczność kierowanych w tych sprawach aktów oskarżenia.
