PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Przyszły model polskiej prokuratury? był tematem konferencji zorganizowanej przez Prokuraturę Generalną 25 stycznia 2012 r. w siedzibie Sądu Najwyższego. Kształtując przyszły model prokuratury należałoby w pierwszej kolejności uzupełnić Konstytucję RP o zapisy dotyczące tego organu, a przemawia za tym waga realizowanych przez niego zadań – mówił A.Seremet.
Jak podkreślił- Rozdzielenie stanowisk Prokuratora Generalnego i Ministra Sprawiedliwości było niezbędne, przy czym nie sprawdziły się obawy towarzyszące temu rozwiązaniu, a mianowicie że prokuratura stanie się organem wyjętym spod wszelkiej kontroli. Zdaniem Prokuratora Generalnego w najbliższej przyszłości konieczne jest precyzyjne uregulowanie relacji pomiędzy prokuraturą a innymi organami państwowymi, w szczególności Sejmem i Senatem, albowiem przepisy jednoznacznie powinny regulować, czego posłowie i senatorowie mogą oczekiwać od prokuratury. Ważne jest także doprecyzowanie relacji między Prokuratorem Generalnym i Krajową Radą Prokuratury. Istotną gwarancją niezależności prokuratury- w ocenie Prokuratora Generalnego jest samodzielność budżetowa, którą posiada szereg organów państwa. Kolejną ważną kwestią ? jak powiedział Prokurator Generalny jest charakter i stopień niezależności prokuratorów w czynnościach procesowych. Z zagadnieniem tym wiążą się kwestie modelu nadzoru służbowego i kadencyjności prokuratorów sprawujących funkcje kierownicze.
Rozstrzygnięcia wymagać będzie także struktura prokuratury, w szczególności pozycja prokuratur wojskowych i pionu śledczego IPN. Jestem zdecydowanym zwolennikiem symetrii regulacji praw i obowiązków prokuratorów i sędziów- podkreślił Prokurator Generalny. W trakcie dyskusji jej uczestnicy zgodnie twierdzili, że dla stworzenia właściwego modelu polskiej prokuratury konieczna jest jej konstytucjonalizacja. Również wszyscy akcentowali trafność i niezbędność rozdziału stanowisk Prokuratora Generalnego i Ministra Sprawiedliwości. O uzasadnionej autonomii budżetu prokuratury mówił m.in. Prezes Sądu Najwyższego Stanisław Dąbrowski dodając, że obecna pozycja niezależnego prokuratora zbliża go do pozycji sędziego. Z kolei, o potrzebie wzmocnienia kontroli parlamentarnej nad prokuraturą mówił Sekretarz Stanu Stanisław Chmielewski.
O potrzebie zmian procedury karnej mówił zaś sędzia Sądu Najwyższego- prof. Piotr Hofmański, którego zdaniem zasadniczą wadą obecnego procesu jest konieczność powtarzania szeregu czynności procesowych w toku postępowania przygotowawczego, a następnie sądowego. W jego ocenie możliwe są tutaj dwa rozwiązania, a mianowicie wprowadzenie instytucji sędziego śledczego na wzór procedury przedwojennej, bądź uregulowanie postępowania jako procesu kontradyktoryjnego. To ostatnie rozwiązanie przywróciłoby rolę sądu jako bezstronnego arbitra.
Zadania Krajowej Rady Prokuratury to m.in. temat wystąpienia jej Przewodniczącego Edwarda Zalewskiego, który podkreślał że Rada aby skutecznie chronić niezależności prokuratorów powinna zostać wyposażona w odpowiednie instrumenty prawne. Konferencję zakończył, omawiając poszczególne wystąpienia Prokurator Generalny Andrzej Seremet, który wyraził nadzieję, że przedstawione w jej trakcie poglądy, w zasadniczych dla prokuratury kwestiach zgodne, jak chociażby postulat konstytucjonalizacji prokuratury spotkają się ze zrozumieniem Ustawodawcy.
Na stronach internetowych Prokuratury Generalnej można zapoznać się z wynikami badań ankietowych wśród prokuratorów na temat modelu prokuratury 4 439 prokuratorów i asesorów powszechnych i wojskowych jednostek prokuratury wypowiedziało się w przygotowanych przez Prokuraturę Generalną ankietach na temat modelu ustrojowego prokuratury. Powszechne jednostki organizacyjne prokuratury przesłały 4 215 ankiet (dane wraz z Prokuraturą Generalną), co stanowi dane od ok. 68 % prokuratorów i asesorów tych jednostek. Wojskowe jednostki organizacyjne prokuratury przekazały 149 ankiet, tj. ok. 87 % prokuratorów i asesorów przesłało swoje odpowiedzi. Prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej ? Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu przesłali 69 ankiet, co stanowi dane od ok. 53 % prokuratorów i asesorów tych jednostek. W ocenie Prokuratora Generalnego Andrzeja Seremeta wyniki ankiet pokazują oczekiwania środowiska prokuratorskiego, co do tych kwestii, które twórcy ankiety uznali za szczególnie istotne. Prokurator Generalny podkreślił, że to pierwsze tego rodzaju badanie opinii obejmujące ogół prokuratorów, a biorąc pod uwagę fakt, że uczestniczyło w nim około 2/3 wszystkich prokuratorów i asesorów ? wyniki sondażu można uznać za miarodajne. Opinia środowiska prokuratorskiego wyrażona w ankietach odegra istotną rolę w pracach powołanego przez Prokuratora Generalnego zespołu opracowującego propozycje założeń do przyszłej ustawy o prokuraturze. Zachęcamy do analizy ankiety.
Oto niektóre ankietowe ustalenia: 3105 prokuratorów twierdzi,że jest potrzebna nowa ustawa o prokuraturze 2485 twierdzi, że należy pozostawić dotychczasowe usytuowanie prokuratora w postępowaniu karnym; 3428 nie che, aby powstał pion prokuratorski do prowadzenia postępowań i odrębny do występowania przed sądami; 2555 prokuratorów chce połączenia prokuratury wojskowej z cywilną, 99,9 procent respondentów pragnie, aby na nowo unormować gwarancje niezależności prokuratora.
