PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Od 1 stycznia 1990 r. do 30 czerwca 2018 r. zgłoszono 382 przypadki wykorzystywania seksualnego małoletnich, w tym 198 dotyczyło osób poniżej 15 lat, a 184 powyżej 15 lat – poinformowało biuro prasowe Konferencji Episkopatu Polski.
Łączna liczba ofiar we wszystkich (również niepotwierdzonych) przypadkach poniżej 15 roku życia wynosiła 345. Natomiast powyżej 15 roku życia – 280
Przedstawiając dane ab Jędraszewski podkreślił, że problem pedofilii ma charakter globalny. Jest to rzecz szczególnie bolesna, tragiczna w Kościele, dlatego że odnosi się do osób konsekrowanych, cieszących się szczególnym zaufaniem społecznym – stwierdził abp Jędraszewski
Przewodniczący KEP abp Stanisław Gądecki.Foto: PAP
Trzeba zwrócić uwagę na świat cyfrowy, internet, który poprzez pornografię staje się narzędziem niszczenia godności kobiety, mężczyzny, dziecka – mówił hierarcha
Zgłoszone przypadki obejmują czas od 1 stycznia 1990 r. do 30 czerwca 2018 r. Dane otrzymał Sekretariat Konferencji Episkopatu Polski od wszystkich diecezji i zakonów. Zostały one opracowane przez Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego i Centrum Ochrony Dziecka.
Łączna liczba ofiar we wszystkich (również niepotwierdzonych) przypadkach poniżej 15 roku życia wynosiła 345. Natomiast powyżej 15 roku życia – 280. Wśród ofiar, we wszystkich zgłoszonych przypadkach łącznie małoletni płci męskiej stanowili 58,4 proc., natomiast małoletni płci żeńskiej 41,6 proc.
Spośród wszystkich przypadków, względem których udało się̨ ustalić́ stan procesu kanonicznego (94,8 proc. wszystkich zgłoszonych przypadków), 74,6 proc było już zakończonych, zaś 25,4 proc. było jeszcze w toku.
Spośród zakończonych spraw wydaleniem ze stanu duchownego skutkowało 25,2 proc. postępowań. Inne kary (suspensa, upomnienie kanoniczne, zakaz pracy z małoletnimi, pozbawienie urzędu, ograniczenie posługi albo zakaz wystąpień publicznych) stanowiły 40,3 proc.
Sprawy zakończone innymi skutkami (nałożenie pokuty, przeniesienie na inną parafię, przeniesienie poza duszpasterstwo parafialne, do domu emeryta albo domu chorych księży, terapia, samowolne opuszczenie diecezji) stanowiły 11,5 proc., zaś zakończone umorzeniem postępowania (ze względu na śmierć osoby oskarżanej, samobójstwo lub brak wystarczających dowodów, zły stan zdrowia) stanowiły 12,6 proc.
W 10,4 proc. przypadków postępowanie zakończyło się uniewinnieniem oskarżonego.
Przypadki zgłaszane były najczęściej przez osoby poszkodowane (41,6 proc.) lub ich bliskich (20,9 proc.). W 5,8 proc. wiedza pochodziła od organów państwa, a w 5,2 proc. przypadków z mediów. Osoby z parafii, czyli zarówno duchowni z parafii jak i świeccy zgłosili 5,2 proc. przypadków. Wiedza o 14,9 proc. przypadków pochodziła z innego źródła, takiego jak: dyrektor szkoły, pedagog, wychowawcy, opiekunowie dzieci oraz znajomi poszkodowanych, współbracia (w zakonach), klerycy, inni kapłani.
Jędraszewski tłumaczy problem pedofilii
Chcę się odnieść do tego co mówił Franciszek na zakończenie szczytu nt. pedofilii w Kościele – mówił abp Marek Jędraszewski podczas spotkania z dziennikarzami po zebraniu plenarnym KEP. – Jest to niezwykle ważne przemówienie papieża. Ojciec święty osadził problem pedofilii w płaszczyźnie ogólnoświatowej. Papież mówił, że nasza praca doprowadziła nas do uznania po raz kolejny, że powaga plagi nadużyć seksualnych wobec nieletnich jest niestety zjawiskiem rozpowszechnionym we wszystkich kulturach i społeczeństwach – przypomniał abp Jędraszewski.
Metropolita krakowski przypomniał, że papież odniósł się do danych zebranych przez międzynarodowe organizacje i państwa. Wynika z nich, że jedno dziecko na dziesięć może być ofiarą molestowania seksualnego. Tylko w samych Stanach zjednoczonych problem może dotyczyć 700 tys. osób. – Wiele przypadków zostaje przemilczanych – zauważył biskup. – Jest to problem uniwersalny, o charakterze przekrojowym, który występuje wszędzie – dodał.
Jest to rzecz szczególnie bolesna, tragiczna w Kościele, dlatego że odnosi się do osób konsekrowanych, cieszących się szczególnym zaufaniem społecznym – stwierdził Jędraszewski powołując się na słowa papieża Franciszka.
Kościół musi być nieskazitelny i stanowczy w piętnowaniu zła. Ale musi wzywać do nawrócenia i pokuty, ale też okazywać miłosierdzie sprawcom jeśli dążą do wewnętrznego nawrócenia, żałują – mówił abp Jędraszewski.
Trzeba zwrócić uwagę na świat cyfrowy, internet, który poprzez pornografię staje się narzędziem niszczenia godności kobiety, mężczyzny, dziecka. Trzeba napiętnować też turystykę seksualną, która szacowana jest na 3 miliony osób rocznie – podkreślił hierarcha.
Przewodniczący KEP abp Stanisław Gądecki zapowiadał ujawnienie danych już we wtorek. – Przedstawimy dane na koniec zebrania plenarnego, również to wszystko, co Sekretariat KEP zebrał, gdy idzie o wszystkie kazusy (wykorzystywania seksualnego osób małoletnich przez duchownych), które od 1990 r. zostały przedstawione i zostały udokumentowane, a potem opracowane przez Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego, przez ks. dyrektora Wojciecha Sadłonia – powiedział abp Gądecki.
Po spotkaniu przewodniczących konferencji episkopatów albo reprezentantów z Ojcem Świętym Franciszkiem (ten temat) nabrał w pewnym sensie innego światła – ocenił. Zaznaczył, że do tej pory wszyscy koncentrowali się na wykorzystywaniu seksualnym osób małoletnich w Kościele, pomijając inne środowiska. – Z tego starano się ukuć nawet swojego rodzaju hasło i stereotyp – stwierdził hierarcha.
I dodał: „Ojciec Święty przy tym spotkaniu wskazał na znacznie rozleglejsze problemy całego Kościoła, całego społeczeństwa – a właściwie całego świata zglobalizowanego. Jeżeli mówi o 18 mln pokrzywdzonych dzieci w samej Europie i 83 mln na świecie – oczywiście nie zawsze chodzi tu o kazusy pedofilii, tylko chodzi o wykorzystywaniu dzieci, o turystykę seksualną, o wykorzystywanie pracy nieletnich, o wykorzystywanie dzieci w wojsku. Praktycznie papież wprowadził perspektywę znacznie rozleglejszą, aniżeli myśmy się nią posługiwali do tej pory” – podkreślił.
Zdaniem abp Gądeckiego papież widzi to zagadnienie jako „problem społeczny, który dotyczy działania złego na świecie”. – Ten problem domaga się odpowiedzi Kościoła – bo ma on większą odpowiedzialność ze względu na śluby, które składa – a potem rządów całego świata. Właściwie bez zmiany prawnej w ściganiu turystyki seksualnej nie ma mowy o tym, żeby problem został rozwiązany – ocenił abp Gądecki.
Abp Stanisław Gądecki został wybrany na przewodniczącego KEP na drugą kadencję
Abp Stanisław Gądecki przewodniczącym KEP. Pierwsze głosowanie podczas 382. Zebrania Plenarnego KEP zakończyło się wyborem arcybiskupa na przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski.
Abp Stanisław Gądecki pełni funkcję przewodniczącego KEP od 2014 r.
Urząd objął po abp. Józefie Michaliku. Wcześniej, od 2004 r., był wiceprzewodniczącym KEP
W maju 2014 r. papież mianował go na członka Kongregacji Nauki Wiary
W wywiadzie udzielonym wczoraj metropolita łódzki abp Grzegorz Ryś zaznaczył, że abp Stanisław Gądecki przez ostatnie pięć lat „pięknie pracował i prowadził KEP”. – Myślę, że jest człowiekiem koncyliacyjnym, który potrafi biskupów zwołać do wspólnego myślenia i wspólnych inicjatyw – ocenił abp Ryś.
Kim jest abp Stanisław Gądecki?
Arcybiskup Stanisław Gądecki urodził się w Strzelnie (woj. poznańskie) 19 października 1949 r. Ukończył Prymasowskie Wyższe Seminarium Duchowne w Gnieźnie, gdzie w czerwcu 1973 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Studiował w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie, Franciszkańskim Studium w Jerozolimie i na Papieskim Uniwersytecie św. Tomasza w Rzymie. Jest doktorem teologii biblijnej.
W 1992 r. Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym archidiecezji gnieźnieńskiej. W marcu 2002 r. został ustanowiony arcybiskupem metropolitą poznańskim. Jako dewizę biskupią wybrał słowa „Czynem i prawdą”. Metropolię poznańską objął w 2002 roku, po tym, gdy rezygnację z urzędu i posługi duszpasterskiej arcybiskupa metropolity złożył abp Juliusz Paetz.
W wymiarze ogólnopolskim 14 marca 1992 r. abp Gądecki wszedł w skład Komisji ds. Katolickiej Agencji Informacyjnej i został członkiem Rady Programowej KAI (był nim do 11 czerwca 2014 r.). Od 2 grudnia 1994 do 1 maja 1996 r. był członkiem Komisji KEP ds. Duchowieństwa.
Abp Gądecki przez lata był zaangażowany w dialog chrześcijańsko-żydowski. W latach 1995-2008 był konsultorem Papieskiej Komisji ds. Religijnych Relacji z Żydami.
20 czerwca 1992 r. został mianowany przez Konferencję Episkopatu Polski wiceprzewodniczącym, a 10 marca 1994 r. przewodniczącym Komisji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem. Po reformie struktur episkopatu 1 maja 1996 r. został przewodniczącym Rady Episkopatu Polski ds. Dialogu Religijnego, obejmującej trzy gremia: Komitet do Dialogu z Judaizmem, Komitet do Dialogu z Religiami Niechrześcijańskimi i Komitet do Dialogu z Niewierzącymi. Był inicjatorem Dnia Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce.
Ponadto jest honorowym członkiem Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów. Naczelny rabin Polski Michael Schudrich uznał abp. Gądeckiego za „mądrego człowieka, wielki intelekt”. – Z mojego punktu widzenia jest też bardzo istotne, że jest spadkobiercą Jana Pawła II, jeśli chodzi o pojednanie z judaizmem. Zawsze był bardzo otwarty, był zwolennikiem dialogu pomiędzy żydami a chrześcijanami – podkreślił.
28 listopada 2002 r. został wybrany do Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski, a 18 marca 2004 r. na wiceprzewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski. W latach 2006-2016 pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Duszpasterstwa KEP, w latach 2009-2014 był członkiem Komisji Wspólnej Rządu RP i Konferencji Episkopatu Polski.
Papież Franciszek 8 maja 2014 r. mianował abp. Stanisława Gądeckiego członkiem Kongregacji Nauki Wiary. Metropolita poznański brał też udział w synodach biskupów w Rzymie, poświęconych: głoszeniu słowa Bożego (2008), nowej ewangelizacji (2012), rodzinie (2014 i 2015) oraz młodzieży (2018).
Według publicysty Tomasza Terlikowskiego abp Gądecki „jest ortodoksyjny, broni interesów Kościoła. Kiedy trzeba, również w swoich kazaniach broni fundamentów życia moralnego w Polsce”.
Zdaniem Terlikowskiego bardzo istotnym dokonaniem abp. Gądeckiego jest uspokojenie atmosfery w metropolii poznańskiej po sprawie z abp. Juliuszem Paetzem, który ustąpił ze stanowiska metropolity poznańskiego po oskarżeniach o molestowanie seksualne kleryków i księży.
Stanowisko wobec pedofilii w Kościele
Wypowiadając się na temat przypadków pedofilii w Kościele, abp Gądecki podkreślił, że postępowanie księży dopuszczających się pedofilii „budzi rozczarowanie i szokuje nie tylko na zewnątrz, ale też w samym Kościele”. W rozmowie z dziennikarzami ocenił, że pedofilia to „problem społeczny, który dotyczy działania złego na świecie”.
Jednocześnie zaznaczył, że do tej pory wszyscy koncentrowali się na wykorzystywaniu seksualnym osób małoletnich w Kościele, pomijając inne środowiska, z czego „starano się ukuć nawet swojego rodzaju hasło i stereotyp”. – Ten problem domaga się odpowiedzi Kościoła – bo ma on większą odpowiedzialność ze względu na śluby, które składa – a potem rządów całego świata – ocenił abp Gądecki w rozmowie z dziennikarzami w marcu 2019 r.
W wywiadach i homiliach wielokrotnie przestrzegał przed „szkodliwą ideologią gender”. Abp Gądecki jest konsekwentnym krytykiem Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej. Jak podkreślał w trakcie jednej z homilii, Kościół, potępiając stanowczo stosowanie jakiejkolwiek formy przemocy wobec kogokolwiek, wyraża stanowczą dezaprobatę wobec niektórych zapisów tej konwencji. – Definiuje ona bowiem płeć jedynie jako zjawisko społeczno-kulturowe i jednoznacznie zmierza do wprowadzenia zmian wzorców społecznych i kulturowych – mówił.
Jego zdaniem niektóre zapisy konwencji są sprzeczne z konstytucją, która zapewnia rodzicom prawo do wychowania dzieci zgodnie ze swoimi przekonaniami, a małżeństwo definiuje jako związek mężczyzny i kobiety, otaczając go opieką podobnie jak rodzinę.
Wielokrotnie podkreślał, że biskupi nie powinni angażować się po stronie jakiejś opcji politycznej. – Kościół nie powinien nigdy sobie na to pozwalać. Jest to nieszczęście, które krytykowane jest przez Stolicę Apostolską i samego Ojca Świętego. Kościół jest powszechny i dlatego nie może wiązać się z jakąś polityczną, partykularną wizją świata – powiedział w 2014 r. w rozmowie z KAI.
Państwo a Kościół
Odnosząc się do relacji państwo – Kościół, wskazał podczas jednej z homilii, że „bez duchowych wartości, jakie przynosi Kościół, ciało państwa obumiera”. Zachęcał do uczestniczenia w wyborach. Jego zdaniem dobrowolna rezygnacja z udziału „jest grzechem zaniedbania, ponieważ jest odrzuceniem odpowiedzialności za losy ojczyzny”.
Sprzeciwiał się utożsamianiu świeckości państwa z laicyzmem i ateizacją. „Zasada świeckości państwa powinna być rozumiana jedynie w ten sposób, że władze publiczne nie będą narzucały obywatelom wyznawania określonej religii lub ideologii” – napisał w 2014 r. w oświadczeniu wydanym po wypowiedzi ministra edukacji narodowej, że szkoła publiczna powinna być neutralna światopoglądowo.
Konsekwentnie broni życia nienarodzonych. Jak podkreślił w trakcie jednej z homilii, nie ma przesłanek, aby życie ludzkie w fazie prenatalnej było chronione gorzej niż w jakiekolwiek innej fazie rozwoju.
- Zgoda na zabijanie chorych dzieci w tej fazie wskazuje, że, zdaniem ustawodawcy, ludzie niepełnosprawni nie zasługują na prawo do życia. Dyskryminacja osób niepełnosprawnych w fazie prenatalnej prowadzi do dyskryminacji osób niepełnosprawnych w ogóle – mówił.
Abp Gądecki wyraźnie opowiadał się za wprowadzeniem zakazu handlu w niedziele i święta. Według metropolity praca w niedzielę łamie zasadę wolności religijnej, której obrona jest obowiązkiem ustawodawcy, aby człowiek mógł realizować swoje potrzeby religijne, rodzinne, kulturalne i społeczne.
Z inicjatywy abp. Gądeckiego w latach 2004-2008 odbył się pierwszy w trzecim tysiącleciu synod archidiecezji poznańskiej. W jego prace zaangażowało się w grupach synodalnych w sumie 10 tys. osób duchownych i świeckich. Również z jego inicjatywy w 2009 r. w Poznaniu odbyło się 32. Europejskie Spotkanie Młodych organizowane przez Ekumeniczną Wspólnotę z Taizé.
W 2002 r. powołał w Poznaniu Radę Społeczną, która zajmuje stanowisko w najważniejszych kwestiach społecznych. Zasiadają w niej naukowcy, prawnicy i lekarze.
Abp Gądecki włada biegle łaciną, greką i hebrajskim. Zna też włoski, angielski, niemiecki, francuski i rosyjski. Jest autorem licznych publikacji naukowych. Oficjalne profile arcybiskupa Stanisława Gądeckiego można znaleźć na Twitterze i Facebooku. Hierarcha jest dostępny w serwisie Instagram, jako przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski ma też swoją stronę internetową
