PoPrawny Poznański serwis prawny
ETPC wydał wyrok w sprawie Kaczmarek przeciwko Polsce, w którym stwierdził naruszenie przez Polskę art. 8 EKPC (prawo do prywatności). Sprawa dotyczyła ujawnienia przez prokuraturę na konferencji prasowej w 2007 r. nagrania z podsłuchu rozmowy, w której uczestniczyła żona byłego Prokuratora Krajowego i Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz odmowy zniszczenia materiałów z podsłuchów po zakończeniu postępowania karnego. Skarżącą w postępowaniu przed ETPC reprezentował na prośbę Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka adwokat dr Artur Pietryka, adw. Aleksandra Połatyńska oraz apl. adw. Angelika Bednarz z kancelarii Wardyński i Wspólnicy.
(… )
ETPC wydał wyrok w sprawie Kaczmarek przeciwko Polsce, w którym stwierdził naruszenie przez Polskę art. 8 EKPC (prawo do prywatności). Sprawa dotyczyła ujawnienia przez prokuraturę na konferencji prasowej w 2007 r. nagrania z podsłuchu rozmowy, w której uczestniczyła żona byłego Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz odmowy zniszczenia materiałów z podsłuchów po zakończeniu postępowania karnego. Skarżącą w postępowaniu przed ETPC reprezentował na prośbę Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka adwokat dr Artur Pietryka, adw. Aleksandra Połatyńska oraz apl. adw. Angelika Bednarz z kancelarii Wardyński i Wspólnicy.
Stan faktyczny sprawy
Mąż skarżącej, Janusz Kaczmarek, był Prokuratorem Krajowym w latach 2005-2007, a w 2007 r. zajmował przez pół roku stanowisko Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. W 2007 r. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego zastosowała wobec J. Kaczmarka podsłuch w związku z prowadzonym postępowaniem dotyczącym przecieku dotyczącego planowanej akcji służb w sprawie tzw. afery gruntowej. W dniu 31 sierpnia 2007 r. odbyła się transmitowana na żywo konferencja prasowa prokuratury poświęcona aferze gruntowej. W jej trakcie ówczesny zastępca Prokuratora Generalnego odtworzył fragment nagranej rozmowy pomiędzy żoną J. Kaczmarka, Honoratą, a Komendantem Głównym Policji. W rozmowie tej Komendant pytał o numer mieszkania państwa Kaczmarków, a gdy kobieta podała go, poinformował, że pojawi się tam za chwilę. Po odtworzeniu nagrania zastępca Prokuratora Generalnego poinformował, że nagrana kobieta jest żoną J. Kaczmarka.
W 2008 r. H. Kaczmarek pozwała zastępcę Prokuratora Generalnego domagając się zadośćuczynienia i przeprosin za naruszenie dóbr osobistych. Ostatecznie jej powództwo zostało jednak oddalone. Sądy uznały m.in. że działania służb były legalne, a ujawnienie fragmentu nagranej rozmowy nie naruszało dobrego imienia powódki.
Postępowanie karne dotyczące wspomnianego przecieku zostało umorzone w 2009 r. W tym samym roku umorzono też postępowanie karne w sprawie rzekomego składania fałszywych zeznań przez J. Kaczmarka. W 2010 r. skarżąca zwróciła się o zniszczenie materiałów z podsłuchów. Prokurator Generalny poinformował ją jednak, że obowiązujące przepisy na to nie zezwalały. Następnie doszło jednak do zmiany regulacji prawnych i skarżąca została poinformowana, że choć stan prawny jest niejasny, może wystąpić z wnioskiem o zniszczenie materiałów do sądu. Kobieta uczyniła to, ale w 2014 r. sąd orzekł, że zniszczenie nie jest prawnie możliwe. Uzasadnienie orzeczenia zostało jednak utajnione. (….)
Wyrok ETPC
W wyroku wydanym 22 lutego 2024 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł, że w sprawie doszło do naruszenia art. 8 EKPC z powodu ujawnienia nagranej rozmowy oraz odmowy zniszczenia materiałów z podsłuchów.
- To niezwykle istotna sprawa, pokazująca istniejące od wielu lat mankamenty polskich regulacji w zakresie zbierania, przechowywania oraz niszczenia materiałów z czynności operacyjno – rozpoznawczych – mówi adw. dr Artur Pietryka i dodaje – Wyrok Trybunału stanowi jasny sygnał dla polskich władz, że problem ten powinien niezwłocznie stać się przedmiotem prac reformujących działania służb, w kierunku zapewnienia właściwych gwarancji ochrony prywatności, autonomii informacyjnej oraz swobody korespondencji jednostek. Więcej na stronie HFPC