PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Pierwszy Prezes SN poszerzył wniosek o podjęcie czynności wyjaśniających w związku z podejrzeniem popełnienia przewinienia służbowego przez sędziego SN
19 lipca 2019 r.
W dniu wczorajszym (18.07) Pierwszy Prezes SN skierował do Rzecznika Dyscyplinarnego Sądu Najwyższego pismo, którym poszerzył wniosek o podjęcie czynności wyjaśniających w związku z podejrzeniem popełnienia przez sędziego SN Kamila Zaradkiewicza określonych przewinień dyscyplinarnych wskazując na możliwość popełnienia przez ww. sędziego także innego przewinienia służbowego polegającego na:
- rażącej próbie obejścia ograniczeń wynikających z art. 398[13] k.p.c. na etapie postępowania wstępnego wobec skargi kasacyjnej zarejestrowanej pod sygn. IV CSK 176/19,
- rażącym naruszeniu art. 193 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w następstwie braku podjęcia choćby próby wykazania ewentualnego znaczenia udzielenia odpowiedzi na określone pytania przez Trybunał Konstytucyjny dla właściwego rozpoznania wniosku o przyjęcie do rozpoznania skargi kasacyjnej zarejestrowanej w SN pod sygn. IV CSK 176/19 lub skargi kasacyjnej jako takiej,
- wystąpieniu do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia dla rozpoznania określonych pytań przy jednoczesnym braku przedstawienia przesłanek lub okoliczności faktycznych/prawnych, jakie hipotetycznie mogłyby upoważniać Trybunał Konstytucyjny do wydania postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia,
- rażącej próbie obejścia ograniczeń wynikających z art. 190 ust. 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie dokonywania ewentualnej oceny prawidłowości wyroku SN z 6 kwietnia 2017 r. o sygn. IV CSK 426/16 z odniesieniem do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 20 czerwca 2017 r. o sygn. K 5/17,
- rażącym naruszeniu art. 177 § 1 pkt 3[1] k.p.c. w następstwie braku zaistnienia przesłanek mogących przemawiać za ewentualnym zastosowaniem tego przepisu w stopniu mogącym prowadzić do postawienia zarzutu przewlekłości postępowania przed Sądem Najwyższym w sprawie prowadzonej pod sygn. IV CSK 176/19.
Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Gersdorf skierowała do Rzecznika Dyscyplinarnego SN żądanie podjęcia czynności wyjaśniających w związku z podejrzeniem popełnienia przez Kamila Zaradkiewicza przewinienia służbowego
„Postanowieniem z dnia 1 lipca 2019 r. wydanym w sprawie IV CSK 176/19 Sąd Najwyższy w składzie SSN Kamil Zaradkiewicz zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem o zgodność z Konstytucją niektórych przepisów Kodeksu postępowania cywilnego i ustawy o SN. Rozpoznanie tej sprawy nastąpiło z naruszeniem kolejności wynikającej z § 83 ust. 1 rozporządzenia Prezydenta RP – Regulamin Sądu Najwyższego. Z przepisu tego wynika, że sprawy rozpoznaje się według kolejności wpływu do Sądu Najwyższego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach Prezes Sądu Najwyższego może zarządzić rozpoznanie sprawy poza kolejnością, co jednak w omawianej sprawie nie miało miejsca. Tymczasem w momencie wydania postanowienia z dnia 1 lipca 2019 r. w sprawie o sygn. akt IV CSK 176/19, która to sprawa wpłynęła do Sądu Najwyższego w dniu 29 marca 2019 r., w referacie SSN Kamila Zaradkiewicza na rozpoznanie oczekiwała choćby sprawa o sygn. akt IV CSK 105/19, która wpłynęła do Sądu w dniu 22 lutego 2019 r. Co więcej, w tej ostatniej sprawie akta SSN Kamilowi Zaradkiewiczowi przedstawiono w dniu 6 marca br., zaś w sprawie o sygn. akt IV CSK 176/19 – 2 kwietnia 2019 r.
Z kolei postanowieniem z dnia 9 lipca 2019 r., to – jak wynika z kontekstu, jak i uzasadnienia – Sąd Najwyższy w składzie SSN Kamil Zaradkiewicz udzielił zabezpieczenia, którego sens sprowadza się do:
pozbawienia Prezesa Sądu Najwyższego kierującego Izbą Cywilną uprawnień kierowniczych związanych z przekazaniem pytań prawnych Sądu Najwyższego do Trybunału Konstytucyjnego z dnia 1 lipca 2019 r.,
nakazania niezwłocznego przekazania powyższych pytań do TK,
nakazania samemu sobie przekazania akt sprawy prezesowi Izby Dyscyplinarnej celem skierowania wniosku do TK oraz
nakazania wszystkim jednostkom organizacyjnym Sądu Najwyższego, w tym kancelarii Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego przekazania wszystkich dokumentów dotyczących postępowania przed TK do Izby Dyscyplinarnej.W ocenie Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego wydanie postanowienia z dnia 9 lipca 2019 r. może z kolei wypełniać znamiona przewinienia służbowego polegającego na:
rażącej obrazie następujących przepisów Kodeksu postępowania cywilnego:
a) art. 732 k.p.c. poprzez udzielenie zabezpieczenia z urzędu w sprawie, w której postępowanie nie może być wszczęte z urzędu, podczas gdy z treści tego przepisu jednoznacznie wynika, że udzielenie zabezpieczenia w takiej sytuacji jest niedopuszczalne;
b) art. 734 in fine k.p.c. poprzez udzielenie zabezpieczenia przez Sąd Najwyższy, podczas gdy zgodnie z treścią tego przepisu o zabezpieczeniu powinien orzec sąd pierwszej instancji;
c) art. 747 i art. 755 § 1 i n. poprzez udzielenie zabezpieczenia w sposób, który nie odnosi się do dochodzonego w sprawie roszczenia;
rażącej obrazie następujących przepisów ustawy o SN:
a) art. 23 poprzez przekazanie do właściwości Izby Dyscyplinarnej czynności organizacyjnych dotyczących w sprawie zastrzeżonej ustawowo do właściwości Izby Cywilnej;
b) art. 28 § 2 ustawy o SN ze względu na pozbawienie kompetencji Prezesa Izby Dyscyplinarnej w zakresie decydowania co do przekazania sprawy do Izby Dyscyplinarnej;
rażącej obrazie następujących przepisów Regulaminu SN:
a) § 81 ust. 1 pkt 7 poprzez udzielenie zabezpieczenia w sposób, który odbiera przewodniczącemu wydziału przewidzianą w tym przepisie kompetencję do wydawania zarządzeń poza posiedzeniami i przekazania tej kompetencji – bez wyraźnej podstawy prawnej – Prezesowi Sądu Najwyższego kierującemu pracami Izby Dyscyplinarnej;
b) § 84a poprzez podjęcie w dniu 9 lipca 2019 r. czynności na posiedzeniu niejawnym, co do którego – jak wynika z dostępnych w Sądzie Najwyższym repertoriów i urządzeń służących do rejestrowania czynności podejmowanych w poszczególnych sprawach – nie wydano zarządzenia o jego wyznaczeniu.W skierowanym do Rzecznika Dyscyplinarnego SN żądaniu Pierwszy Prezes Sadu Najwyższego podkreślił, że postanowienie z dnia 9 lipca 2019 r., a szerzej sprawa, w której zostało ono wydane, nie wykazuje żadnych podobieństw ze sprawą III UZP 4/18, w której Sąd Najwyższy tytułem zabezpieczenia udzielonego z urzędu zawiesił stosowanie art. 111 § 1 i 1a, art. 37 oraz art. 39 ustawy o SN. W tej ostatniej sprawie chodziło bowiem o zapewnienie skuteczności prawu unijnemu, które – w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości – pozwala sądowi krajowemu pominąć przepisy niezgodne z tym prawem. W sprawie rozpatrywanej przez SSN Kamila Zaradkiewicza taka sytuacja nie wystąpiła. Brak było więc – zdaniem Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego – podstaw do pominięcia przepisów zakazujących udzielania zabezpieczenia z urzędu w sprawach, które nie mogą być wszczęte z urzędu, czy udzielania zabezpieczenia przez Sąd Najwyższy.
Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego zwrócił także uwagę, że udzielone postanowieniem z dnia 9 lipca 2019 r. zabezpieczenie nie odnosi się w żaden sposób do roszczenia, będącego przedmiotem rozpoznania w sprawie. Postanowienie to pozostaje także w całkowitej sprzeczności z unormowaniami dotyczącymi kompetencji Prezesów Sądu Najwyższego kierujących pracami poszczególnych izb w zakresie zarządzania biegiem spraw.
W ocenie Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego uzasadniony jest też zarzut rażącej obrazy dotyczących obiegu dokumentów (akt sprawy), które polegało na tym, że dokonano rozporządzenia aktami sprawy bez prawnej podstawy, a co za tym naruszono przepis nakazujący przechowywanie akt sprawy w Sądzie Najwyższym. Swoimi działaniami SSN Kamil Zaradkiewicz doprowadził zaś do bezprawnego – jak wykazano powyżej – przekazania akt poza Sąd Najwyższy.”
Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego zauważył ponadto, że SSN Kamil Zaradkiewicz nie dokonał zwrotu akt sprawy IV CSK 176/19 po wydaniu postanowienia z dnia 1 lipca 2019 r., celem odnotowania orzeczenia zapadłego postanowienia w repertoriach SN. Akt nie zwrócił także po wydaniu postanowienia z dnia 9 lipca 2019 r., po czym – jak wynika z przekazów medialnych – akta znalazły się w dyspozycji Izby Dyscyplinarnej.
Nieprawdziwe jest zatem twierdzenie, jakoby Prezes SN kierujący pracą Izby Cywilnej, SSN Dariusz Zawistowski, wstrzymywał przesłanie postanowienia z dnia 1 lipca 2019 r. do Trybunału Konstytucyjnego. Prezes Izby Cywilnej nie dysponował bowiem aktami sprawy w okresie od wydania postanowienia z dnia 1 lipca 2019 r. do dnia 9 lipca 2019 r. Podkreślenia wymaga też, że od wydania postanowienia o skierowaniu pytań prawnych do TK do dnia wydania postanowienia o zabezpieczeniu minęło 8 dni. Nie może być zatem mowy o żadnej zwłoce.”
