Najnowsze informacje
Strona główna / Moja kancelaria / Polska nierządem stoi

Polska nierządem stoi

Raport rządów prawa. Bodnar: W przypadku Polski od wielu lat trend jest negatywny, pokazujący stopniowe podważanie standardów praworządności.
Raport rządów prawa. Bodnar: W przypadku Polski od wielu lat trend jest negatywny, pokazujący stopniowe podważanie standardów praworządności. Fot. Piotr Zagiell/East News

Bodnar: Polska znowu spadła w rankingu rządów prawa. Jesteśmy na jednym z ostatnich miejsc w UE

Adam Bodnar 14 października 2021

Dzisiaj międzynarodowa organizacja pozarządowa World Justice Project ogłosiła ranking dotyczący przestrzegania zasady rządów prawa w państwach na całym świecie (Rule of Law Index 2021). Polska niestety po raz kolejny spadła w rankingu. Ranking rządów prawa przygotowywany jest na podstawie szczegółowej metodologii. Badanie na całym świecie jest przeprowadzane przy użyciu specjalnego sondażu skierowanego do 130 tys. gospodarstw domowych (1000 respondentów w każdym państwie), a także szczegółowego kwestionariusza skierowanego do 4.000 prawników z różnych jurysdykcji. Rządy prawa mierzone są w następujących kategoriach: mechanizmy ograniczania władzy rządu, brak korupcji, otwarte i przejrzyste rządy, ochrona praw podstawowych, porządek publiczny i bezpieczeństwo, środowisko regulacyjne, sprawiedliwość w sprawach karnych oraz sprawiedliwość w sprawach cywilnych. W ramach każdej z tych kategorii wyszczególnione są konkretne wskaźniki, które muszą być szczegółowo przeanalizowane przez respondentów. Łącznie tych wskaźników jest 44

Dla przykładu w kontekście kategorii „mechanizmy ograniczania władzy rządu” są to: ograniczenia ustawodawcze, ograniczenia sądowe, niezależny nadzór finansowy, sankcje za nadużycia władzy, mechanizmy kontroli pozarządowej oraz przekazywanie władzy w sposób pokojowy. Dopiero policzenie wyników wszystkich wskaźników daje ogólny wynik i klasyfikację państwa w rankingu. Co istotne ranking skupia się na dynamice procesów i zjawisk społecznych. Nie analizuje zatem szczegółowo poszczególnych instytucji prawnych czy przypadków nadużyć, co raczej stara się oddać ogólny obraz sytuacji. Bierze pod uwagę codzienne odczucia obywateli, ich różne sytuacje życia codziennego. Przedstawia rządy prawa jako dynamiczny proces stałego dążenia do perfekcji, niezależnie od kultur prawnych poszczególnych państw. Rządy prawa przedstawiane są w skali od 0.00 do 1.00, a nie na zasadzie zero-jedynkowej. Najlepiej w rankingu wypadają państwa skandynawskie, jednak nawet one nie uchroniły się od różnych problemów (np. dotyczących funkcjonowania sądownictwa). Dlatego ich ogólny wynik to ok. 0.87-0.91.Polska uzyskała wynik 0.64. To daje jej 36 miejsce na świecie (na 139 państw). Natomiast w swojej kategorii „wagowej”, czyli państw o wysokim dochodzie jesteśmy na 35. pozycji wśród 46 państw. W rankingu regionalnym (obejmującym państwa UE, EFTA oraz Ameryki Północnej) Polska została sklasyfikowana na 26 miejscu na 31. Porównanie wyników do poprzedniego roku może wprowadzać w błąd. Polska w 2020 r. była na 28 miejscu na świecie. Jednakże w tym roku do rankingu dodano 11 państw, zwiększając ogólną pulę ze 128 do 139 państw poddanych badaniu. Dlatego realny spadek w tym roku to jedno miejsce w dół, choć w istocie spadek nastąpił o 2%, to i tak jest największy w ciągu ostatnich 3 lat. Najważniejszy spadek nastąpił w kategorii „mechanizmy ograniczania władzy rządu”. Na tle całego świata Polska jest tutaj na odległej pozycji – 69 na 139 państw. Spadliśmy także w kategorii „ochrony praw podstawowych”. Drobne spadki zostały także zauważone w zakresie wymierzania sprawiedliwości w sprawach karnych i cywilnych. Natomiast zdaniem autorów rankingu sytuacja pozostała niezmieniona w przypadku zasady otwartych i przejrzystych rządów oraz działań na rzecz ochrony porządku publicznego i bezpieczeństwa. Jakie znaczenie mają tego typu rankingi? Kształtują one postrzeganie państwa na arenie międzynarodowej. Ma to wpływ na warunki prowadzenia działalności gospodarczej oraz inwestycji, ale także na ogólne poczucie kondycji danego państwa. Pozwalają także na lepsze kierowanie zainteresowania organizacji międzynarodowych oraz instytucji, które chcą wspierać przemiany demokratyczne w danym państwie.

Więcej w portalu na:Temat.pl

Sprawdź także

Pochwała Głupoty

Profesor Andrzej Zoll: jest apel do sędziów, żeby okazali się patriotami To są prawnicy i oni sobie …