PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Mijają 2 lata od ogłoszenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie opiekunów dorosłych osób z niepełnosprawnościami. Rzecznik apeluje o Artykuł 69 Konstytucji nakazuje ustawodawcy podjąć działania, które zapewnią efektywne wsparcie osobom z niepełnosprawnością. Istotną formą tej pomocy jest system świadczeń pieniężnych dla osób sprawującychopiekę nad osobami z niepełnosprawnością. Od dwóch lat nie został wykonany ważny wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 21 października 2014 r., w sprawie K 38/13. W wyroku tym Trybunał Konstytucyjny uznał zróżnicowanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego za niekonstytucyjne. Chodzi o to, że nie wszyscy mają dziś prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Opiekun dorosłego syna lub córki, których niepełnosprawność powstała w okresie po 18.( lub 25. ) roku życia, nie nabywał prawa do świadczenia pielęgnacyjnego (1300 zł), lecz do specjalnego zasiłku opiekuńczego (520 zł, ale pod warunkiem, żenie mają za wysokiego dochodu). Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego uzyskiwał natomiast ojciec lub matka, także opiekujący się dorosłym dzieckiem, u którego niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 18. (lub 25.) roku życia. Ponadto opiekunowie dzieci niepełnosprawnych korzystają z systemu wsparcia przewidzianego w programie 500 PLUS. Tymczasem specjalny zasiłek opiekuńczy adresowany jest do rodzin opiekunów spełniających kryterium dochodowe (dochód osoby sprawującej opiekę oraz dochód rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie może przekroczyć 760 zł). Ponadto część opiekunów otrzymuje zasiłek dla opiekuna, którego wysokość wynosi 520 zł.
Należy także wskazać, że do końca 1999 r. osoby sprawujące opiekę nad dziećmi specjalnej troski nabywały prawo do wcześniejszej emerytury. Z uwagi na relatywnie krótki staż ubezpieczeniowy osób otrzymujących to świadczenie, jego wysokość jest znacząco niższa niż wysokość świadczenia pielęgnacyjnego. Osoby te jednak z racji pobierania wcześniejszej emerytury nie mogą ubiegać się o prawo do korzystniejszego świadczenia pielęgnacyjnego. Zróżnicowanie prawa do świadczeń pieniężnych przysługującego opiekunom osób niepełnosprawnych wymaga głębokiej analizy pod kątem zgodności z konstytucyjnymi zasadami równości i sprawiedliwości społecznej.
Rzecznik Praw Obywatelskich zwróci się do Rządu z apelem o pilne podjęcie działań porządkujących system świadczeń pielęgnacyjnych wypłacanych opiekunom osób niepełnosprawnych. Punktem wyjścia powinno być wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2014 roku