Efekt 500 plus „wyczerpał się”. Rząd informuje o wzroście skrajnego ubóstwa. Rząd PiS przeznaczył miliardy na program 500 plus. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podaje dane:
Blisko 22,8 miliarda złotych – tyle kosztowała budżet państwa realizacja programu Rodzina 500 plus w 2018 roku. Jak wynika z rządowego sprawozdania, zaobserwowano jednak „wyczerpanie się efektu programu na poziom wydatków gospodarstw domowych”. Efektem jest między innymi wyhamowanie trendu spadkowego ubóstwa.
To drugie rządowe sprawozdanie z realizacji ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci w 2018 roku, czyli programu Rodzina 500 plus. Jego autorem jest Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Koszt 500 plus
Jak czytamy, w 2018 roku przeciętna liczba dzieci uprawnionych do świadczeń w ramach programu wynosiła 3,6 miliona, w tym 46,5 tysiąca dzieci w pieczy zastępczej. „Udział dzieci uprawnionych do świadczeń w ramach programu w ogólnej liczbie dzieci do 18. roku życia wyniósł 52 procent” – dodano.
Przeciętna miesięczna liczba rodzin uprawnionych do świadczenia 500 plus wynosiła prawie 2,4 miliona, w tym do świadczenia na pierwsze dziecko – blisko 1,3 miliona. Wśród rodzin pobierających świadczenia na pierwsze dziecko było 537,8 tysiąca rodzin jedynaków.
Ponadto, z szacunków MRPiPS wynika, że wsparciem z 500 plus objętych jest 90 procent (około 220 tysięcy) dzieci z niepełnosprawności.
Ministerstwo podało, że w 2018 roku odnotowano wyhamowanie trendu spadkowego ubóstwa, co – według resortu – „wiązało się między innymi z wyczerpaniem się efektu programu na poziom wydatków gospodarstw domowych, na podstawie których dokonywany jest pomiar ubóstwa skrajnego”.
„Poziom ubóstwa w 2018 roku nadal jednak pozostawał na niższym poziomie niż w 2015 roku” – zaznaczył resort rodziny.
Wzrost ubóstwa skrajnego potwierdzają dane Głównego Urzędu Statystycznego, o których w sierpniu pisał Konkret24. Z opublikowanego przez GUS w czerwcu opracowania „Zasięg ubóstwa ekonomicznego w Polsce w 2018 roku” wynika, że rośnie odsetek Polaków żyjących w ubóstwie.
Jak co roku GUS uwzględnił trzy różne granice ubóstwa: skrajne, relatywne oraz ubóstwo ustawowe – odsetek Polaków żyjących poniżej każdego z tych progów po raz pierwszy od lat wzrósł w porównaniu z rokiem poprzednim.
W 2018 stopa ubóstwa skrajnego wyniosła 5,4 procent, czyli więcej o 1,1 punktu procentowego niż w 2017 – wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego.
Spadek liczby urodzeń
Podstawę wyznaczania granicy ubóstwa skrajnego stanowi minimum egzystencji szacowane przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych (IPiSS). Minimum egzystencji osoby dla samotnej w 2018 roku wynosiło 595 złotych, dla czteroosobowej rodziny (dwie osoby dorosłe plus dwoje dzieci do lat 14) – 1606 złotych.
To niejedyny negatywny trend na jaki zwróciło uwagę ministerstwo rodziny.Jak czytamy bowiem w sprawozdaniu, w 2018 roku odnotowano spadek liczby urodzeń o 13,8 tysiąca do poziomu 360,8 tysiąca. Dla porównania, rok wcześniej było to 388,2 tysiąca urodzeń.
„Należy podkreślić, że zmiany w ostatnich latach w liczbie urodzeń miały miejsce w kontekście malejącej liczby kobiet w wieku rozrodczym. Od początku XXI wieku populacja kobiet w wieku rozrodczym (15-49 lat) zmniejsza się” – zaznaczył resort.
Ministerstwo podało, że w 2018 roku liczba kobiet w wieku 15-49 lat wyniosła około 9 milionów, o 65,3 tysiąca mniej niż w 2017 roku.
„W efekcie współczynnik dzietności w 2018 roku uległ niewielkiemu spadkowi do poziomu 1,435” – dodano.
Rynek pracy
Ponadto, z przeprowadzonej analizy na podstawie jednostkowych danych kwartalnych badania BAEL wynika, że w 2018 roku program Rodzina 500 plus nie miało znaczącego wpływu na zmianę sytuacji na rynku pracy kobiet w wieku 25-49 lat.
„Spośród ogółu 2932 tysiące kobiet mieszkających w gospodarstwach domowych otrzymujących świadczenie wychowawcze, około 92 procent matek zadeklarowało, że przyznanie wsparcia finansowego nie spowodowało podjęcia przez nie żadnych działań, które zmieniłyby ich sytuację na rynku pracy” – czytamy.
Jak dodano, „jedynie około 1 procent wskazało, że świadczenie wychowawcze skłoniło je do podjęcia decyzji o rezygnacji z pracy zawodowej”.
Jako pierwszy o sprawozdaniu ministerstwa rodziny w sprawie 500 plus napisał dziennik „Rzeczpospolita”