PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
9 listopada weszło w życie część nowych przepisów zreformowanej procedury karnej obejmujących m.in.: przeniesienie na poziom kodeksu wykroczeń odpowiedzialności za prowadzenie w stanie nietrzeźwości pojazdu innego niż mechaniczny np. roweru, podniesienie progu kwotowego między przestępstwami a wykroczeniami przeciwko mieniu…….które od dziś przestają być przestępstwami i stają się wykroczeniami. W związku z tym część skazanych opuści zakłady karne. Sądy i służba więzienna podjęły szereg działań zmierzających do bezzwłocznej realizacji nowych przepisów. Zasady zamiany kar za przestępstwa, które od dziś stają się wykroczeniami reguluje art. 50 znowelizowanego Kodeksu postępowania karnego. Ministerstwo Sprawiedliwości zwróciło się do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej o podjęcie działań mających na celu zapewnienie właściwego wdrożenia nowych przepisów oraz o podjęcie współpracy informacyjnej z sądami.
Postępowanie w przedmiocie zamiany kary toczy się z urzędu, a sądy są zobowiązane do przejrzenia akt spraw osób, które potencjalnie mogłyby być objęte zamianą kary. W celu jak najsprawniejszego przeprowadzenia tego procesu Ministerstwo Sprawiedliwości zwróciło się także do prezesów sądów o takie zorganizowanie pracy sędziów aby ? wobec wymagającej tego sytuacji – również w dniach wolnych od pracy, wejście w życie nowych przepisów nastąpiło bezzwłocznie. Z informacji uzyskanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości od prezesów sądów wynika, że sędziowie z odpowiednim wyprzedzeniem przygotowywali się do wykonania czynności koniecznych w związku z nowelizacją przepisów, w tym również takich, które wykraczają poza ich standardowe obowiązki orzecznicze.
W wydziałach sądów zorganizowano przegląd akt spraw, wobec których nowe przepisy znajdą zastosowanie, prezesi sądów wyznaczyli dyżury sędziów i pracowników sekretariatów, aby umożliwić podejmowanie decyzji w możliwie najkrótszym czasie, czyli również w dni wolne od pracy. Skoordynowano współpracę z administracją zakładów karnych. Dyrektor Generalny wprowadził w jednostkach penitencjarnych dyżury funkcjonariuszy i pracowników odpowiedzialnych za realizację zwalniania osadzonych. Za realizację czynności administracyjnych związanych ze zwalnianiem z aresztów śledczych i zakładów karnych są odpowiedzialni przedstawiciele służby ewidencyjnej, penitencjarnej , kwatermistrzowskiej, ochronnej, a także służby informatycznej. Jednocześnie resort informuje, że trudno oszacować dokładnej liczbę osób, które ewentualnie opuszczą zakłady karne w związku z wejściem w życiem nowych przepisów. To zależy bowiem od różnych czynników, które będzie uwzględniał sąd jak np. zbieg z innymi czynami czy zbieg przepisów. Ponadto należy wyraźnie podkreślić, że dnia 9 listopada nie muszą zostać wydane wszystkie orzeczenia zmieniające karę. Tego dnia mogą zostać wszczęte postępowania sądowe, które dopiero doprowadzą do ewentualnej zmiany kary. Jednocześnie MS dodaje, że wykonywanie kary pozbawienia wolności po wejściu w życie przepisów o kontrawencjonalizacji, do czasu wydania postanowienia o przekształceniu wykonania i ewentualnego uznaniu kary za wykonaną, nie powoduje automatycznie powstania roszczenia odszkodowawczego. Do czasu przekształcenia kary, pozbawienie wolności następuje na podstawie prawomocnego wyroku skazującego. Sytuacja taka nie rodzi również obowiązku odszkodowawczego na podstawie prawa cywilnego bowiem nie zostaje popełniony delikt polegający na niezgodnym z prawem pozbawieniu wolności.
Reforma procedury karnej, to jedna z najbardziej istotnych ustaw przygotowanych przez Ministra Sprawiedliwości w celu skrócenia czasu trwania i uproszczenia postępowań przed sądami. Jest ona jednym z etapów szerokiej reformy na którą składa się obszerna nowelizacja kodeksu karnego dotycząca kwestii wykonywania kar i zwiększająca rolę grzywien oraz kar ograniczenia wolności jak również nowa ustawa o prokuraturze.
X X X
Resort Sprawiedliwości przypomina także, że z dniem 9 listopada 2013 r. weszła w życie część przepisów obejmujących przygotowaną w Ministerstwie Sprawiedliwości nowelizację kodeksu postępowania karnego, kodeksu karnego i niektórych innych ustaw. Reforma procedury karnej, to jedna z najbardziej istotnych ustaw przygotowanych przez Ministra Sprawiedliwości w celu skrócenia czasu trwania i uproszczenia postępowań przed sądami. Jest ona jednym z etapów szerokiej reformy na którą składa się obszerna nowelizacja kodeksu karnego dotycząca kwestii wykonywania kar i zwiększająca rolę grzywien oraz kar ograniczenia wolności jak również nowa ustawa o prokuraturze.
PRZEPISY WCHODZĄCE W ŻYCIE 9 LISTOPADA 2013 R. W/W USTAWY OBEJMUJĄ PRZEDE WSZYSTKIM: zmiany w zakresie art. 74 § 3a dot. uprawnień w zakresie stosowania siły fizycznej i środków przymusu bezpośredniego wobec osoby podejrzanej i oskarżonego, prawo do złożenia przez oskarżonego lub jego obrońcę wniosku o wezwanie tłumacza w celu porozumienia się z oskarżonym w związku z czynnością, do wzięcia udziału w której oskarżony jest uprawniony (art. 72 § 2 k.p.k.), rozszerzenie uprawnień dla prokuratora i finansowego organu postępowania przygotowawczego np. Dyrektora Izby Celnej do wystąpienia z wnioskiem o zarządzenie zniszczenia przez sąd wyrobów tytoniowych i alkoholowych (art. 232a § 1-3 k.p.k.), rozszerzenie katalogu spraw uprawniających prokuratora do zamieszczenia w akcie oskarżenia uzgodnionych z oskarżonym kar i środków karnych na wszystkie występki oraz dopuszczenie możliwości uzgodnień w zakresie wyroku warunkowo umarzającego postępowanie karne, jak również co do kosztów postępowania karnego (art. 335 k.p.k.), konieczność istnienia przesłanek z art. 69 § 1-3 k.k. dla wymierzenia kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, w przypadku wyroków wydawanych w trybie konsensualnym.
DO ZASADNICZYCH ZMIAN W PROCEDURZE KARNEJ, KTóRE WEJDĄ W ŻYCIE 1 LIPCA 2015 R. NALEŻĄ M.IN.: przemodelowanie postępowania sądowego w kierunku większej kontradyktoryjności, która stwarza najlepsze warunki do wyjaśnienia prawdy materialnej i najlepiej służy poszanowaniu praw uczestników postępowania, zaktywizowanie stron procesowych przy jednoczesnym wzmocnieniu roli sądu jako arbitra, usprawnienie i przyspieszenie postępowania także dzięki nowemu ujęciu instytucji mediacji, ograniczenie przewlekłości postępowania odwoławczego, podejmowanie decyzji o charakterze porządkowym i technicznym (a także mniej ważkich decyzji merytorycznych) przez referendarzy sądowych, a dzięki temu umożliwienie wykorzystania czasu sędziów w bardziej efektywny sposób, szerszy dostęp do pomocy prawnej dla stron na etapie postępowania sądowego, przyznanie radcom prawnym uprawnień w zakresie prowadzenia obrony w sprawach karnych i sprawach karno-skarbowych.
Wydział Komunikacji Społecznej i Promocji Ministerstwo Sprawiedliwości
