PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
?Rejestr publiczny nie stanowi efektywnego instrumentu służącego przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym? ? wynika z opinii HFPC do projektu ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym. Zdaniem autorów, skierowany niedawno do Sejmu projekt ustawy stanowi ?odpowiedź na istniejącąw Polsce potrzebę zbudowania nowych elementów systemu zapobiegania i zwalczania przestępczości seksualnej, zwłaszcza skierowanej przeciwko dzieciom i młodzieży?. Projekt zakłada m.in. utworzenie rejestru sprawców przestępstw na tle seksualnym, który będzie składał się z dwóch oddzielnych baz danych: ?Rejestru z dostępem ograniczonym? i ?Rejestru publicznego?. Do pierwszej bazy danych w ramach ustawowych uprawnień dostęp będą miały organy państwowe i samorządowe, a także placówki oświatowo-wychowawcze oraz organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej. Drugi z rejestrów będzie ogólnodostępny, a jego publikacja nastąpi na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Sprawiedliwości. Rejestr ten obejmie sprawców, którzy dopuścili się przestępstwa zgwałcenia ze szczególnym okrucieństwem na szkodę małoletniego poniżej 15 roku życia lub którzy dopuścili się przestępstw na tle seksualnym w warunkach recydywy. HFPC nie sprzeciwia się koncepcji wprowadzenia do polskiego porządku prawnego mechanizmu, którego celem byłoby rejestrowanie sprawców przestępstw na tle seksualnym. ?Naszym zdaniem, dostęp do takiej bazy danych powinien być jednak ograniczony do wąskiego grona podmiotów? ? tłumaczy dr Piotr Kładoczny, sekretarz zarządu HFPC. Tym samym należy wycofać się z pomysłu wprowadzenia publicznego rejestru danych sprawców przestępstw na tle seksualnym. ?Ogólnodostępny rejestr nie stanowi skutecznego środka, który przyczyniłby się do zmniejszania zagrożenia przestępczością seksualną, za to jego wprowadzenie wywoła niepotrzebne obawy społeczne oraz będzie się wiązało z licznymi negatywnymi konsekwencjami dla rodzin sprawców tych przestępstw? ? wskazuje dr Piotr Kładoczny.. W ocenie HFPC podejmowanie działań w celu skuteczniejszego zwalczania przestępstw na tle seksualnym powinno łączyć się z organizacją szerokiego spektrum środków profilaktycznych. Zdaniem HFPC konieczne jest podjęcie bardziej kompleksowych działań uwzględniających zaangażowanie władz publicznych w skuteczniejszą organizację readaptacji skazanych za przestępstwa na tle seksualnym, a także szeroką edukację społeczeństwa, w szczególności małoletnich. HFPC podkreśla, że należy położyć akcent na rozbudowywanie programów dotyczących profilaktyki wykorzystywania seksualnego oraz na działania terapeutyczne wobec sprawców. Przeciwko tworzeniu publicznego rejestru sprawców przestępstw na tle seksualnym opowiedziało się także Polskie Towarzystwo Seksuologiczne. W stanowisku Towarzystwa podkreślono m.in., że istnienie takiego rejestru w znaczny sposób zmniejszy możliwości prowadzenia terapii przestępców seksualnych, ze względu na brak perspektywy powrotu tych sprawców do społeczeństwa.
OPINIA GIODO
W opinii GIODO, rządowy projekt ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym wymaga szczegółowej analizy pod względem konstytucyjności oraz zgodności z zasadami ochrony danych osobowych. Swoje uwagi Generalny Inspektor Ochrony danych Osobowych (GIODO) przedstawił w skierowanym do Szefa Kancelarii Sejmu, Lecha Czapli piśmie. Wskazał w nim m.in., że widząc konieczność i wspierając wszelkie działania prawne mające na celu zapewnianie bezpieczeństwa i porządku publicznego poprzez ochronę obywateli przed sprawcami dotkliwych przestępstw seksualnych, to z tytułu wykonywanej funkcji zobowiązany jest do analizy proponowanej regulacji pod kątem prawa do prywatności oraz prawa do ochrony danych osobowych. Konieczność ich poszanowania wynika z Konstytucji RP, która stanowi, że ingerencja w te prawa jest w polskim porządku prawnym dopuszczalna jedynie pod pewnymi warunkami określonymi w art. 31 ust. 3. Podkreślił przy tym, że wyrażona w tym przepisie zasada niezbędności wprowadzenia ograniczeń w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw wymusza dokonanie oceny proponowanych rozwiązań pod względem proporcjonalności oraz bezpieczeństwa danych. Odniósł się również do ustawy o ochronie danych osobowych, której regulacje należy brać pod uwagę w procesie tworzenia prawa. W opinii GIODO, szczególnej uwagi wymagają przepisy dotyczące przetwarzania danych o sprawcach przestępstw seksualnych, w kontekście ich udostępniania i czasie ich przechowywania. Szczególnej analizie poddać należy także konsekwencje publikowania ich w Biuletynie Informacji Publicznej Ministra Sprawiedliwości i, co za tym idzie, nieograniczonego korzystania z tych danych Ponadto organ ds. ochrony danych osobowych zasugerował Sejmowi RP dokładne rozważenie konieczności tworzenia dodatkowego rejestru z danymi o osobowymi sprawców przestępstw seksualnych, który będzie niejako powieleniem istniejącego już Krajowego Rejestru Karnego. Rozumiejąc troskę ustawodawcy o losy potencjalnych ofiar przestępstw seksualnych i chęć lepszej ich ochrony oraz biorąc pod uwagę doniosłość proponowanej regulacji, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych zadeklarował aktywny udział w pracach nad projektem ustawy.
