PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej sprawy o sygn. III CSK 241/16, uchylił zaskarżony wyroku Sądu Apelacyjnego w K. i poprzedzający go wyrok wyroku Sądu Okręgowego i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia. W niniejszej sprawie powód, nieposiadający obywatelstwa polskiego, domagał się nakazania przezSąd stronie pozwanej złożenia oświadczenia woli, którego treścią jest przyjęcie powoda w poczet członków gminy wyznaniowej. Zgodnie zaś z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej (jedn. tekst: Dz.U. z 2014, poz.1798) gminy żydowskie zrzeszają pełnoletnie osoby wyznania mojżeszowego, posiadające obywatelstwo polskie, zamieszkałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Sąd Najwyższy wskazał, że przepis ten budzi wątpliwości z punktu widzenia zgodności z Konstytucją. Ponadto przy wykładni tego przepisu należy uwzględniać nie tylko kontekst gramatyczny, ale też systemowy, uwzględniający nie tylko Konstytucję, ale też cały system polskiego prawa; inne ustawy. Jedną z takich ustaw jest ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (jedn. tekst: Dz.U. z 2017, poz. 1153), w której art. 2 gwarantuje, że obywatele mogą – korzystając z wolności sumienia i wyznania – tworzyć wspólnoty religijne. Ponadto cudzoziemcy przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej korzystają z wolności sumienia i wyznania na równi z obywatelami polskimi (art. 7). Sąd Najwyższy przypomniał także, że postanowieniem z dnia 18 lutego 2015 r., sygn. akt S 2/15 Trybunał Konstytucyjny przedstawił Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej uwagi o stwierdzonym uchybieniu w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej co do polskiego obywatelstwa jako ustawowego kryterium dopuszczalności członkostwa w gminach wyznaniowych żydowskich; usunięcie tego kryterium jest niezbędne dla zapewnienie spójności systemu prawnego Rzeczypospolitej Polskiej. Sąd Najwyższy podkreślił, że jest to jedno z wielu orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, które nie zostały wykonane przez władzę ustawodawczą. Z wykładni wskazanego przepisu wynika, że gminy ?zrzeszają?, a nie: ?mogą zrzeszać?. Z tego wynika, że gmina wyznaniowa nie może sobie wybierać kogo przyjmie w poczet swoich członków, a kogo nie.