PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
WSA w Poznaniu oddalił skargę na wysokość podatków za nieruchomość.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie : przewodniczący – sędzia WSA Marzenna Kosewska, sędziowie WSA Małgorzata Górecka ( spr.) i Szymon Widłak po rozpoznaniu zażalenia w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za 2007 rok oddalił skargę.
Burmistrz Miasta decyzją z dnia 30.03.2010 r. określił wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości położonej w T. na 2007 r. spółki prowadzącej stację paliw – w wysokości 8857 zł. W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż wyniku kontroli z dnia 18.09.2007 r. organ stwierdził nieprawidłowości w zakresie deklarowania i opodatkowania przez spółkę budynków i budowli związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą ( powierzchnia użytkowa budynku na stacji paliw ? 41 m kw. zamiast dotychczas deklarowanych 265,30 m kw. oraz brak opodatkowania agregatu pompowego i 6 sztuk dystrybutorów ). Podatnik zakwestionował opodatkowanie agregatu i dystrybutorów, nie stanowiących w jej ocenie budowli, ani urządzenia budowlanego związanego z obiektem budowlanym w rozumieniu ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych ? nie są to urządzenia trwale zespolone z obiektem budowlanym, nie tworzą też całości techniczno – użytkowej. W ocenie organu sporne elementy podlegają opodatkowaniu jako elementy składowe obiektu budowlanego ? stacji paliw. Powołany przez organ biegły – rzeczoznawca budowlany inż. M. uznał w swojej opinii, iż agregat i dystrybutory paliw stanowią jako urządzenia techniczne całość techniczno ? użytkową zapewniającą właściwe użytkowanie budowli oraz nie są związane z budynkami stacji, lecz z budowlami stacji paliw ? zbiornikami paliw. Spółka przedłożyła niezależne opinie techniczne ? prof. J. oraz dr J. P., wykluczające możliwość uznania spornych urządzeń za budowle lub urządzenia w rozumieniu prawa budowlanego. Są to urządzenia mieszczące się w kategorii tzw. części technologicznej urządzenia technicznego. Nie są to obiekty budowlane w rozumieniu art. 3 pkt. 1 lit. b w zw. z art. 3 pkt. 3 Prawa budowlanego. Nie tworzą one wymaganej całości techniczno ? użytkowej, ani nie wykazują związku techniczno ? funkcjonalnego ze zbiornikiem paliw lub budynkami stacji. Dystrybutory nie są niezbędne dla zbiornika do magazynowania w nim paliw. W ocenie spółki przedmiotem opodatkowania mogą być zatem jedynie fundamenty jako części budowlane urządzeń technicznych oraz zbiorniki paliw w przypadku dystrybutorów. Biegły M. dokonał na wezwanie organu uzupełnienia swojej opinii, stwierdzając iż pompy i dystrybutory są urządzeniami technicznymi tworzącymi całość techniczno ? użytkową ze zbiornikami paliw, połączonymi instalacją rurową i elektryczną dla włączania odpowiednich układów i pomiaru pobranego paliwa. Bez zbiorników paliw dystrybutory nie mogą działać. Na skutek kolejnych zastrzeżeń spółki do aneksu opinii organ wezwał biegłego do złożenia wyjaśnień w charakterze świadka ? w trybie art. 155 § 1 Ordynacj podatkowej.
Organ I instancji uznał ostatecznie, iż uzupełniona opinia biegłego M. jest prawidłowa i spełnia kryteria stawiane opiniom biegłych. Uzasadnia też przyjęcie tezy o konieczności opodatkowania spornych urządzeń podatkiem od nieruchomości. W odwołaniu od tej decyzji spółka zarzuciła organowi I instancji naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie ustawy poprzez nieuzasadnione przyjęcie, iż dystrybutory, agregat pompowy i zbiornik gazu LPG na stacji paliw w T. podlegają opodatkowaniu.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia 06.07.2010 r. utrzymało w mocy decyzję organu I instancji, podzielając generalnie jego ustalenia faktyczne i rozważania prawne. Organ II instancji nie znalazł podstaw do zakwestionowania wiedzy biegłego jako rzeczoznawcy budowlanego. Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie jest kwestia, czy główną funkcją spornych zbiorników na paliwo i gaz jest dystrybucja, a dystrybutor i agregat są urządzeniami funkcjonalnie związanymi ze zbiornikiem, czy też zbiornik, dystrybutor i agregat mają swoje odrębne, podstawowe funkcje i nie są wobec tego powiązane ze sobą. Organ odwoławczy podzielił stanowisko organu I instancji, iż zbiorniki na paliwo czy gaz są budowlą w rozumieniu art. 3 pkt. 3 ustawy Prawo budowlane, a przypisane im odpowiednio dystrybutory i agregaty pompowe są urządzeniami technicznymi w rozumieniu art. 3 pkt. 9 ustawy Prawo budowlane, związanymi ze zbiornikami i zapewniającymi możliwość ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. Dopiero łącznie stanowią one całość techniczno ? użytkową i bez znaczenia jest to, iż mogą być one zdemontowane i przeniesione w inne miejsce. Art. 3 pkt. 9 nie wprowadza nakazu trwałego związania z gruntem lub wytworzenia urządzenia w wyniku prac budowlanych. Dystrybutor i agregat wraz ze zbiornikiem służy funkcjonalnie do dokonywania detalicznej sprzedaży paliw.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje : Skarga okazała się nieuzasadniona. Zgodnie z art. 1 a ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych ( t. j. ? D. U. z 2006 r., Nr 121, poz. 844 ze zm. ) budowlą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości jest obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury oraz urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem. Przepis ten odsyła posiłkowo do przepisów prawa budowlanego. Obiekt budowlany stanowiący budowlę zdefiniowany został w art. 3 pkt. 1 b ustawy Prawo budowlane ( budowla będąca całością techniczno ? użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami ). W myśl przepisu art. 3 pkt. 3 do budowli zalicza się m. in. zbiorniki i urządzenia techniczne. Z kolei urządzeniem budowlanym jest urządzenie techniczne związane z danym obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania tego obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak np. przyłącza instalacyjne ( art. 3 pkt. 9 ). W niniejszej sprawie przedmiotem sporu było to czy agregat, dystrybutory paliwa i zbiornik LPG na stacji paliw w T. spełniają przesłanki z powyższych definicji legalnych, co warunkowałoby konieczność uiszczenia przez skarżącą spółkę od tych urządzeń podatku od nieruchomości.
Sąd po przeanalizowaniu akt administracyjnych sprawy uznał, iż organy podatkowe obu instancji zasadnie uznały powyższe urządzenia za przedmioty podlegające opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, wydając swoje decyzję bez naruszenia przepisów prawa materialnego i prawa procesowego. W ocenie organu I instancji dystrybutory paliw i agregat podlegają generalnie opodatkowaniu jako elementy składowe obiektu budowlanego ? stacji paliw. Powołany przez organ biegły – rzeczoznawca budowlany inż. M. uznał w swojej opinii z 11 lipca 2008 r., iż agregat pompowy i dystrybutory paliw ( płynnych i gazowych ) stanowią jako urządzenia techniczne całość techniczno ? użytkową zapewniającą właściwe użytkowanie budowli oraz nie są związane z budynkami stacji, lecz z budowlami tej stacji paliw, czyli zbiornikami paliw ( k. 54-56 akt administracyjnych ).
Biegły dokonał następnie na wezwanie organu uzupełnienia swojej opinii, stwierdzając w aneksie do opinii technicznej z dnia 06.02.2009 r., iż pompy i dystrybutory są urządzeniami technicznymi tworzącymi całość techniczno ? użytkową ze zbiornikami paliw, połączonymi instalacją rurową i elektryczną dla włączania odpowiednich układów i pomiaru pobranego paliwa. Bez zbiorników paliw dystrybutory i pompy nie mogą działać, nie mogą być one wobec tego uznane za urządzenia samodzielne ( k. 117-125 akt ). Aneks obejmował przy tym zdjęcia spornych urządzeń, dokonane przez biegłego w ramach osobistej wizyty na przedmiotowej stacji paliw w T., należącej do strony skarżącej jako podatnika. Na skutek kolejnych zastrzeżeń spółki do aneksu opinii organ wezwał biegłego do złożenia wyjaśnień w charakterze świadka w dniu 16.04.2009 r. ? w trybie art. 155 § 1 Ordynacja podatkowa ( k. 137-148 i 150 ? 167 akt ).
W ocenie Sądu organ I instancji, a za nim organ odwoławczy trafnie uznały ostatecznie, iż uzupełniona opinia biegłego M. jest prawidłowa i spełnia kryteria stawiane opiniom biegłych. Uzasadnia też przyjęcie tezy o konieczności opodatkowania spornych urządzeń podatkiem od nieruchomości. M. jest mgr inżynierem budownictwa lądowego, posiadającym uprawnienia rzeczoznawcy budowlanego na cały kraj ( w zakresie projektów, budowy, rozbiórki oraz utrzymania obiektów budowlanych ), wobec czego za niezasadne uznać należało zarzuty strony podnoszone w toku postępowania i w samej skardze o braku odpowiednich kompetencji do sporządzenia przedmiotowej opinii wymagającej wiadomości specjalnych.
Strona skarżąca wskazywała na różnice pomiędzy definowaniem przez organy obu instancji spornych obiektów w kontekście przepisów prawa budowlanego. Zarzut ten nie może być jednak zdaniem Sądu wystarczająca podstawą do ewentualnego uchylenia decyzji, gdyż ostatecznie organ II instancji trafnie zdefiniował przedmiot sporu w niniejszej sprawie, który sprowadzał się do tego, czy główną funkcją spornych zbiorników na paliwo i gaz jest dystrybucja, a dystrybutor i agregat są urządzeniami funkcjonalnie związanymi ze zbiornikiem, czy też zbiornik, dystrybutor i agregat mają swoje odrębne, podstawowe funkcje i nie są wobec tego powiązane ze sobą.
Organ ten zasadnie uznał zdaniem Sądu, iż zbiorniki na paliwo czy gaz są generalnie budowlą w rozumieniu art. 3 pkt. 3 ustawy Prawo budowlane, a przypisane im odpowiednio dystrybutory i agregaty pompowe należy uznać za urządzenia techniczne w rozumieniu art. 3 pkt. 9 ustawy Prawo budowlane, związane ze zbiornikami i zapewniające możliwość ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. Nie ulega bowiem wątpliwości w ocenie Sądu, iż dopiero ujmowane łącznie stanowią one odpowiednią całość techniczno ? użytkową i bez znaczenia jest to, iż mogą być one zdemontowane i przeniesione w inne miejsce. Art. 3 pkt. 9 nie wprowadza nakazu trwałego związania z gruntem lub wytworzenia urządzenia w wyniku prac budowlanych. Dystrybutor i agregat wraz ze zbiornikiem służy funkcjonalnie do dokonywania detalicznej sprzedaży paliw, co wynika bezpośrednio z faktu, iż urządzenia te obsługiwać mają stację paliw ( których główną i w zasadzie jedyną funkcją jest detaliczna sprzedaż ), a nie są przeznaczone do czynności dotyczących wyłącznie magazynowania. Sporny dystrybutor i agregat umożliwiają wobec tego użytkowanie obiektu budowlanego ( zbiornika podziemnego ) zgodnie z celem, dla jakiego został on zamontowany na spornej stacji paliw w T.
Należy w tym miejscu wyraźnie podkreślić, iż zbiorniki paliw nie pełnią na tej stacji jedynie funkcji magazynowania, gdyż głównym jej przeznaczeniem jest sprzedaż paliw, do której potrzebne są właśnie sporne dystrybutory. Dystrybutory i agregat nie mogą wobec tego funkcjonować samodzielnie bez zbiornika paliw. Organ podkreślił trafnie, iż wszystkie opinie zebrane w sprawie uznawały sporne urządzenia za urządzenia techniczne. Biegły powołany przez organ oraz organ II instancji dokonał przy tym kwalifikacji spornych obiektów odnosząc się do wyczerpujących ustaleń faktycznych związanych z konkretną stacją paliw skarżącej spółki w T. Ustalenia te pozwoliły przyjąć zasadną tezę o tym, iż zbiornik na przedmiotowej stacji paliw spełnia funkcję podstawową przechowywania i dystrybucji paliw, co uzasadniało uznanie spornych dystrybutorów i agregatu za urządzenia związane ze zbiornikiem w rozumieniu art. 3 pkt. 9 ustawy Prawo budowlane ( zob. też wyrok WSA w Warszawie z 20.01.2010 r., sygn. akt VIII S.A./Wa 612/09, lex nr 554260 ). W toku prowadzonego postępowania spółka przedłożyła niezależne opinie techniczne ? prof. J. oraz dr J. P., wykluczające możliwość uznania spornych urządzeń za budowle lub urządzenia w rozumieniu prawa budowlanego. Są to według nich urządzenia mieszczące się w kategorii tzw. części technologicznej urządzenia technicznego. Nie są to obiekty budowlane w rozumieniu art. 3 pkt. 1 lit. b w zw. z art. 3 pkt. 3 Prawa budowlanego. Nie tworzą one wymaganej całości techniczno ? użytkowej, ani nie wykazują związku techniczno ? funkcjonalnego ze zbiornikiem paliw lub budynkami stacji. Dystrybutory nie są niezbędne dla zbiornika do magazynowania w nim paliw. W ocenie spółki przedmiotem opodatkowania mogą być zatem jedynie fundamenty jako części budowlane urządzeń technicznych oraz zbiorniki paliw w przypadku dystrybutorów.
Sąd uznał po przeanalizowaniu powyższych opinii, iż ich charakter ( jako dokumentów prywatnych ) nie był wiążący dla organów podatkowych, wobec czego materiał dowodowy przedłożony przez stronę skarżącą w tym zakresie nie musiał stanowić obligatoryjnej podstawy ustaleń faktycznych dokonywanych w niniejszej sprawie. Podkreślić należy, przy tym, iż organ II instancji wyczerpująco uzasadnił, dlaczego oparł się na uzupełnionej opinii M., biorąc ją za podstawę tezy o konieczności opodatkowania spornych urządzeń. Należy też wyraźnie wskazać w tym miejscu, iż wszystkie opinie zebrane w sprawie uznawały sporne urządzenia za urządzenia techniczne, jednakże opinie przedstawione przez stronę pomijały w zasadzie kwestię powiązania spornych urządzeń ze zbiornikami paliw, nie stanowiąc przez to dla organów podatkowych wystarczającego źródła wiadomości specjalnych. Organy uwzględniły przy ustalaniu podstawy opodatkowania również zbiorniki gazu LPG jako budowle oraz przypisane im odpowiednio dystrybutor LPG i agregat pompowy jako urządzenia budowlane, związane ze zbiornikami. Biegły M. nie wypowiadał się wprawdzie bezpośrednio w kwestii charakteru zbiorników gazu LPG, jednakże w aneksie do swojej opinii określił je jako naziemne zbiorniki na gaz posadowione na oddzielnych fundamentach wraz z pompą i dystrybutorem gazu, posadowioną na wspólnym fundamencie. Wbrew zarzutom strony nie może budzić wątpliwości, iż zbiorniki gazu są budowlą w rozumieniu art. 3 pkt. 3 ustawy Prawo budowlane, a przypisane im dystrybutor LPG i agregat są urządzeniami technicznymi w rozumieniu art. 3 pkt. 9 tego aktu prawnego. Nie sposób bowiem uznać, iż naziemne urządzenie do przechowywania gazu i jego dystrybucji umieszczone na stacji paliw nie jest zbiornikiem w rozumieniu art. 3 pkt. 3 ustawy Prawo budowlane. Przepis ten nie rozróżnia zbiorników podziemnych i naziemnych, zaliczając do tej kategorii wszystkie urządzenia o charakterze zbiornika. Sąd uznał ponadto za bezzasadne wszystkie zarzuty strony o charakterze procesowym. Kwestie dotyczące kontaktowania się przez organ I instancji z biegłym przed przeprowadzeniem dowodu z jego przesłuchania nie mogły mieć w jakikolwiek sposób wpływu na naruszenie gwarancji procesowych strony skarżącej, która mogła uczestniczyć aktywnie w dokonywaniu tej czynności procesowej organu, zadawać pytania itd. Organ II instancji odniósł się do wszystkich istotnych zarzutów podnoszonych w odwołaniu i dokonał wprawdzie nieco odmiennej kwalifikacji spornych urządzeń, jednakże jego ostateczna konkluzja o konieczności objęcia ich podatkiem od nieruchomości jest w ocenie Sądu słuszna i została wyczerpująco wyjaśniona w uzasadnieniu decyzji organu odwoławczego. Nie mogło dojść ponadto w niniejszej sprawie do naruszenia art. 234 Ordynacji podatkowej, gdyż po ponownym rozpatrzeniu sprawy organ II instancji jedynie utrzymał w mocy decyzję organu I instancji, nie pogarszając przez to sytuacji prawnej strony odwołującej się, nie zwiększając jej obowiązku podatkowego itd.
Ze względu na powyższe okoliczności należało uznać skargę za bezzasadną i orzec o jej oddaleniu na podstawie art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.