PoPrawny Poznański serwis prawny
Powiązane artykuły
Trybunał Konstytucyjny rozpatruje obecnie wnioski Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Prokuratora Generalnego w sprawie uprawnień Policji i służb specjalnych do stosowania różnego rodzaju technik operacyjnych, takich jak zakładanie podsłuchów czy pozyskiwanie danych telekomunikacyjnych. HFPC przedstawiła analizę sądowej kontroli takich wniosków.Kontrola operacyjna jest prowadzona niejawnie i polega na m.in. kontrolowaniu korespondencji, zawartości przesyłek, a także na uzyskiwaniu i utrwalaniu treści rozmów telefonicznych lub innych informacji przekazywanych za pomocą sieci telekomunikacyjnych. HFPC wystąpiła o udostępnienie informacji publicznej do wszystkich sądów okręgowych, wojskowych sądów okręgowych oraz większości podmiotów uprawnionych do wystąpienia o zarządzenie kontroli operacyjnej w Polsce. ?Z udostępnionych nam danych wynika przede wszystkim, że w ogromnej większości przypadków sądy okręgowe i wojskowe sądy okręgowe pozytywnie rozpatrują wnioski o zarządzenie kontroli operacyjnej? ? mówi Artur Pietryka, autor analizy. Dla przykładu w 2012 r. Sąd Okręgowy w Warszawie wyraził zgodę na zarządzenie kontroli operacyjnej przypadku 98,8 % wniosków kierowanych przez Szefa ABW (420 zgód przy 425 wnioskach), zaś w przypadku Szefa CBA – w 100% przypadków (łącznie 180 kontroli operacyjnych). Co ciekawe, także Sąd Okręgowy w Warszawie nigdy nie odmówił Generalnemu Inspektorowi Kontroli Skarbowej zarządzenia kontroli operacyjnej (125 kontroli operacyjnych w okresie od 1 października 2003 r. do 31 października 2012 r.). Analiza przekazanych danych pokazuje również pewne momenty krytyczne, gdy stosowanie kontroli operacyjnej było szczególnie częste w pracy operacyjnej poszczególnych formacji. Dla przykładu w ABW i CBA najwięcej kontroli operacyjnych zarządzono w 2007 r., po czym z roku na rok następował spadek w tym zakresie. W analizie przedstawionej Trybunałowi próbowano także ustalić, dlaczego zmieniają się tendencje w stosowaniu kontroli operacyjnej, a także wskazano mankamenty mechanizmu sądowej kontroli nad jej stosowaniem. Według autora analizy jedną z przyczyn tak częstego wyrażania zgody na zarządzenie kontroli operacyjnej jest poszerzanie katalogów przestępstw, które można ścigać przy użyciu kontroli operacyjnej, a także wady postępowania sądowego w tym zakresie. Brak czasu może być kolejną z przyczyn tego stanu rzeczy. ?Nie można także wykluczyć, że sędziowie, rozpoznając wnioski o zarządzanie kontroli operacyjnej, działają pod presją czasu, zwłaszcza gdy wnioskuje się do nich o akceptację kontroli operacyjnej w przypadkach niecierpiących zwłoki? ? dodaje Artur Pietryka.
